Phí phạm 12 năm phổ thông vào học ngữ pháp tiếng Anh, người Việt đã thua xa người Singapore như thế nào?

Người Sing học tiếng Anh 4-5 năm là nói như gió, người Việt học 12 năm vẫn không giao tiếp được

Tôi tên là Nicole Gaussen. Tôi là một giáo viên tiếng Anh đến từ Anh Quốc. Trước khi đến Việt Nam vào năm 2018, tôi đã có 6 năm dạy tiếng Anh trong các trường công và Đại học ở Singapore.

Trước kia, tôi đã nghĩ trẻ em Việt cũng giỏi tiếng Anh như trẻ em Sing, vì trẻ em Việt Nam đã được học ngoại ngữ tới 12 năm. Thế nên khi đến đây, tôi rất bất ngờ khi thấy trẻ em Việt giao tiếp tiếng Anh không hề tốt. Về sau khi tìm hiểu cách học tiếng Anh ở 2 quốc gia, tôi mới hiểu rõ nguyên nhân vì sao lại vậy.

Khi mới đi học, trẻ con ở Singapore chưa phải học ngay ngữ pháp như ở Việt Nam. Trước hết các em được cho nghe tiếng Anh, thậm chí nghe các giọng nói tiếng Anh khác nhau như Anh – Mỹ, Anh – Anh, Anh – Ấn… Cứ nghe như vậy trong một thời gian dài cho quen ngữ điệu, cách nhấn nhá, phát âm, cách sử dụng từ ngữ. Người Singapore quan niệm, khi bắt đầu học ngoại ngữ thì phải nghe nhiều cho não quen với bộ âm của ngôn ngữ mới, quen với việc tiếp nhận thông tin bằng tiếng Anh. Khi nghe đủ nhiều, trong đầu sẽ hình thành nên một “kho âm thanh”, như vậy khi sau này tiếp xúc với bất kì giọng tiếng Anh nào cũng hiểu được ngay.

Về luyện nói, học sinh Singapore được khuyến khích nhắc lại những gì được nghe, lặp lại một câu cho đến khi phát âm, nối âm chuẩn và nói trôi chảy từ đầu đến cuối không vấp chỗ nào. Đồng thời, các em cũng được dạy từ vựng. Quá trình nghe – học từ – nói diễn ra liên tục giúp người học nhớ từ và luyện phản xạ rất nhanh vì học từ nào được vận dụng ngay từ đó để giao tiếp. Thậm chí dần tập cách tư duy bằng tiếng Anh chứ không cần quá trình dịch qua lại giữa tiếng Anh – tiếng mẹ đẻ trong đầu như người Việt. Dù họ nói không giống người bản xứ thì phát âm vẫn chuẩn, người nghe vẫn có thể hiểu được rõ ràng.

Chính vì vậy mà các tập đoàn đa quốc gia thường chọn Singapore làm trụ sở chính ở Châu Á vì người Sing ngay từ khi còn nhỏ đã có khả năng giao tiếp tiếng Anh dễ dàng với người đến từ nhiều quốc gia trên thế giới. Năng suất làm việc của người Sing cũng rất cao vì họ không mất nhiều thời gian cho việc tiếp nhận và xử lí thông tin.

Ở Việt Nam thì hoàn toàn ngược lại. Cách dạy ở Việt Nam chú trọng ngữ pháp và tập đọc. Ở nhiều trường, tôi thấy các em học cả tuần 3, 4 tiết tiếng Anh, nhưng thời gian luyện nghe chỉ khoảng 15 phút. Khi luyện nói, hình ảnh 2 học sinh cầm sách, đến lượt ai nấy đọc là điều hết sức phổ biến. Học như thế thì làm sao có thể giao tiếp được?

Gốc gác văn hóa và hệ thống giáo dục của 2 nước vốn khác nhau, nên khó áp dụng “mô hình Singapore” vào cải cách việc học tiếng Anh trong trường công ở Việt Nam. Tuy nhiên, người Việt hiện nay cũng đã xác định mục đích của việc học tiếng Anh là để giao tiếp, để làm việc với các đối tác quốc tế, để tăng năng lực cạnh tranh khi xin việc…. Vì vậy, nếu không thể học tiếng Anh đúng cách trong nhà trường thì cần chủ động tìm ra cách học đúng để tránh lãng phí thời gian và cơ hội phát triển sự nghiệp của mình.

FB Lan Le