Cảnh người hái chuyền từ ngọn cau này sang ngọn cau khác. Nguồn: Thanh Niên


Kể từ ngày mô hình xen canh khóm, cau, dừa phát triển ở H.Châu Thành (Kiên Giang) thì nghề hái cau thuê cũng ra đời, tạo sinh kế cho người dân địa phương, nhất là lớp thanh niên, trung niên. Nhờ đó, ít ai phải ly hương xa quê để mưu sinh kiếm sống như nhiều làng quê khác.
Nghề hái cau thuê có thể đem lại thu nhập khá nhưng những người mưu sinh bằng nghề này phải đối diện với nhiều hiểm nguy rình rập.
‘Cao thủ’ hái cau
Anh Tài Minh Tới (41 tuổi, ngụ xã Bình An, H.Châu Thành, Kiên Giang) được mệnh danh là “cao thủ” hái cau, bởi đã có thâm niên 20 năm trong nghề. Dáng người rắn chắc, nước da đen sạm và đôi bàn tay hằn những vết chai, anh Tới sở hữu “tuyệt kỹ” hái cau thuộc hàng thượng thừa, chẳng khác gì nghệ sĩ biểu diễn xiếc.



Anh Tới với những công đoạn hái cau

“Đồ nghề” hái cau của anh Tới chỉ gồm cây dao Thái kẹp ở chiếc nón kết cùng đôi giày thể thao và khúc dây nài. Đeo dây nài vào chân, trong tích tắc, anh đã trèo lên ngọn cây cau cao vút. Bằng động tác nhanh nhẹn, tay bám chặt thân cau, chân đẩy phần thân lên, anh đã lên thấu ngọn cây. Sau đó, dùng dao cắt phăng các buồng cau, rồi đung đưa chuyền từ đọt cau này sang đọt khác để bẻ buồng cau. Sau đó tuột xuống như diễn xiếc. Cả quá trình hái và tuột xuống diễn ra trong vài chục giây.

“Cau thường được trồng gần sát nhau, mỗi cây cách nhau chừng 2 m. Khi leo lên, đọt cây đung đưa, tôi có thể với tay chuyền từ đọt này sang đọt khác một cách dễ dàng để cắt buồng, hái trái”, anh Tới nói.

Anh cũng cho biết, nghề này có việc làm mỗi ngày. Tuy nhiên, đắt sô nhất vào độ khoảng Tháng Ba đến Tháng Tư, lúc cau vào vụ, cho trái rộ. Có hai cách bẻ cau, dùng sào hái và leo hái trực tiếp. Tuy nhiên, leo trực tiếp thì hái nhanh nên thu nhập nhiều hơn.

Anh Tới thường nhận bẻ cau thông qua các thương lái. Mỗi ngày, anh bẻ từ 6 giờ 30 đến 11 giờ. Đặc biệt, khác với những nhóm hái cau thường đi từng tốp 3 – 4 người, anh Tới chỉ hoạt động một mình, nhưng sức hái lại rất “khủng”, mỗi ngày từ 500 kg đến trên một tấn. Nhờ đó, anh có thu nhập từ 2 – 4 triệu đồng/ngày.

Anh Tới với những công đoạn hái cau

“Nhà tôi có vườn cau mấy công, tôi tranh thủ hái trước sau đó đi hái thuê cho tại các vườn ở địa phương. Thường thì hái 1 kg cau được trả công 3,000 đồng. Mỗi ngày hái một tấn tôi kiếm được ba triệu đồng, cao hơn nhiều nghề khác rồi”, anh Tới hồ hởi cho biết.


Ông Nguyễn Văn Chiến (46 tuổi, ngụ xã Bình An), thương lái mua cau, cho biết mỗi ngày ông đến các vườn trên địa bàn mua từ 4 – 6 tấn cau. Vùng đất này có hai cách hái cau, leo hái và dùng cây sào hái. Cau hiện được mua với giá 70,000 đồng/kg. Sau khi mua sẽ đóng thùng, chuyển ra bán ở Thanh Hóa và xuất sang Trung Quốc.

Đối mặt nhiều hiểm nguy

Thu nhập khấm khá là vậy, nhưng theo anh Tới, hái cau là nghề ‘treo mạng sống trên lưng chừng trời’, phải đối mặt nhiều nguy hiểm. Chỉ cần sơ suất một chút dẫn đến hụt tay, sút chân là nguy hiểm tính mạng. Bên cạnh đó còn phải cẩn thận với những rủi ro khác thường xuyên rình rập như: Rắn, rết, ong, kiến…


Anh Tới với những công đoạn hái cauAnh Tới cho biết, điểm khó đầu tiên khi leo hái cau là thân cây có đường kính nhỏ. Càng lên cao, thân cây càng nhỏ, chỉ cần khẽ vươn người là bị chao đảo… Do đó, người leo phải giữ mình chắc chắn, vươn tay cắt buồng cau cũng phải cẩn thận, bởi cây thấp nhất cũng 7 – 8 m, cao nhất từ 10 – 15 m.
“Thường cây cau còn non phần thân còn đoạn xanh khi leo trơn trượt rất khó. Trèo cau trong những ngày mưa, thân cau trơn trượt rất dễ xảy ra tai nạn đáng tiếc. Bản thân tôi cũng một lần thoát chết khi bị té từ độ cao 7 m, may mắn là rớt xuống mương nước nên không sao”, anh Tới kể.
Ông Huỳnh Phước Liên (42 tuổi, ngụ xã Bình An) cho biết, nhóm hái cau của ông gồm ba người. Đối với những cây thấp, nhóm dùng sào để hái, một người đứng dùng vải hứng. Những cây cao thì các thành viên thay phiên nhau leo hái.
“Mỗi ngày, nhóm làm nửa buổi cũng hái được vài trăm ký đến một tấn trái, thu nhập khoảng 3 triệu đồng chia đều cho ba người. Riêng anh Tới được xem là cao thủ hái cau ở vùng này, bởi một mình anh hái nhiều bằng ba chúng tôi”, ông Liên chia sẻ.
Cũng theo ông Liên, mưu sinh bằng nghề hái cau cũng mau bị bòn sức. Độ tuổi dẻo dai theo nghề này là từ 20 – 40; còn những người lớn tuổi, không còn đủ sức để leo thì chuyển sang hái bằng sào.


Phạm Bá