Tweet
Chiến tranh Việt Nam đã lùi xa trong quá khứ nhưng vẫn còn âm vang đâu đó trong lòng những người đã từng khoác áo lính. Trên những trang viết, những khúc phim, những bức ảnh, ca khúc. Và trên Bức Tường Đá Đen dưới bầu trời của Hoa Thịnh Đốn. Hoặc ở những tấm thẻ bài của người lính tình cờ tìm lại được.
Ôi, những tấm thẻ bài ngày nào đã dựng lại cả một quá khứ thật kiêu hùng và khó quên theo năm tháng!
Richard Hiebsch đã nói lời từ giã Việt Nam cách đây hơn ba mươi lăm năm. Hoặc đâu vào khoảng đó, ông nghĩ như vậy. Sau đó, ông trở lại quê nhà Philadelphia, làm nhân viên hỏa xa, lập gia đình và nuôi dưỡng hai con.
Nhiều năm, rồi nhiều chục năm trôi qua. Những hình ảnh từng gây ra nhức nhối rồi cũng nhạt phai.
Thế rồi một hôm, "đúng vào Chủ Nhật sau Ngày Cựu Chiến Binh", một cú điện thoại đã gọi đến. Lúc ấy, Hiebsch và vợ là Barbara đi vắng, khi trở về nhà ở Norristown thì thấy có một cái tin trên máy nhắn. Một giọng đàn bà nói: “Ông là Richard Hiebsch phải không? Tôi có một chút này để biếu ông, đó là những gì mà ông đã để lại ở Việt Nam".
Những cảm xúc vùi chôn đã bao năm bỗng lại tràn về. Hiebsch, 56 tuổi, gọi lại. Và rồi ông gặp Tracey Hansen, 36 tuổi, một nhân viên cứu hỏa ở San Jose, California, người đã về Việt Nam hai chuyến.
Trong chuyến đi gần đây nhất, bà đã ra Huế và dừng lại mua nước uống ở một điểm bán giải khát bên đường. Người đàn ông già bán hàng có một cái bàn nhỏ bày đầy những đồ trang sức rẻ tiền. Một cái bát bằng thủy tinh trên bàn có chứa cái gì đó khiến cho bà Tracey chú ý.
"Đó là một bộ 2 tấm thẻ bài", Hiebsch nói. "Bà ấy cầm lên xem và thấy đó là của một quân nhân Hoa Kỳ. Bộ thẻ bài ấy mang tên tôi. Tôi nghĩ là bà ấy đã bỏ ra hai đô la để mua lại những tấm thẻ bài ấy".
Một tuần lễ sau thì gói hàng đó đến. Bên trong có hai miếng kim loại khắc tên, số quân, loại máu và tôn giáo của người đứng tên. Bà Tracey Hansen có viết kèm theo mấy chữ: "Tôi muốn nói lời cám ơn về sự phục vụ của anh và tất cả những gì anh đã hy sinh ở bên đó. Tôi rất lấy làm buồn và hối tiếc về cái cách mà người ta đã đối xử với các anh khi các anh trở về. Tôi quả tình là không thể nào mà hiểu nổi".
Thế rồi, bà Hansen đã thấy mình có sứ mạng phải nối kết lại những tấm thẻ bài trên chiến trường Việt Nam với những người chủ nhân của chúng. Trong hai chuyến đi của bà, bà đã mua hơn hai ngàn tấm thẻ bài của những người lính Mỹ đã được dân chúng địa phương đem bán như những vật lưu niệm. "Cho đến nay, bà ấy và người bạn là Bryan Marks, cũng là nhân viên cứu hỏa, đã gởi trả về người chủ nhân hơn bốn trăm chiếc thẻ bài (tham khảo thêm website www.vietnamdogtags.com). Hai người đã làm công việc này mà không đòi hỏi một sự bồi hoàn tiền bạc nào cả".
Với Hiebsch, lúc ông mở cái hộp đựng mấy chiếc thẻ bài do bà Tracey Hansen gởi cũng là lúc ông để mặc tình cho một phần đời của ông trở về lại.
"Trong khoảnh khắc ấy, tôi đã nhớ lại mọi thứ", ông Hiebsch nói. "Nó đưa tôi ngược thời gian trở về lại quá khứ ngày xưa".
Cái nơi chốn anh về lại đó là thành phố Quảng Trị và vụ Cộng Sản mở cuộc tấn công hồi Tết Mậu Thân 1968.
Năm ấy, Hiebsch vừa hai mươi tuổi, mới rời ngôi trường Cardinal Dougherty High School có mười tám tháng. Là người lính bộ binh, mang trên người những hộp đạn, những cục điện dự trữ cho máy truyền tin, những băng đạn súng máy, đạn súng cối. "Tất cả khoảng chừng 60 pounds. Trong một chuyến hành quân, tôi đang chờ để lên trực thăng thì bỗng thấy mình lại không có mang những tấm thẻ bài".
Sau này Hiebsch được cấp phát một bộ thẻ bài mới. Câu chuyện chỉ có bấy nhiêu.
Giờ đây ông vui mừng được nhận lại những tấm thẻ bài ấy. Chẳng những thế, hai miếng thẻ bài cũ mòn này còn nối kết ông với một quá khứ mà ông từng muốn xóa bỏ đi.
"Ở những năm ấy, mọi sự đều u ám, giờ đây bạn chỉ muốn quên hết, quên hết", ông Hiebsch nói. "Thế rồi từ trong vũng lầy buồn chán, bỗng xuất hiện những vật nhỏ bé này. Nó giống như không khí mát mẻ trong căn phòng tù đọng. Tôi không biết phải giải thích như thế nào. Nó là nguồn xúc cảm tràn ngập trong tâm hồn bạn".
Nhận được những cái thẻ bài ngày xưa, ông tự thấy mình có thể đương đầu với nỗi đau mà ông đã chôn vùi bấy lâu.
"Chúng tôi cũng dũng cảm như bất cứ người lính nào khi đã khoác lên mình bộ quân phục", ông nói. "Chúng tôi cũng chiến đấu gian lao. Đó là một nhiệm vụ cao cả. Chúng tôi thắng trong từng trận đánh nhưng đã thua cuộc chiến tranh. Tôi không muốn bất cứ người lính nào phải qua nỗi bi thảm như chúng tôi đã bị đối xử".
Hiebsch rất trân trọng những tấm thẻ bài của bà Tracey Hansen trao lại. Ông dùng bàn chải đánh bóng và đóng khung trên nền nhung đen, đem chưng trong phòng làm việc.
Trong một cuộc họp mặt các cựu chiến binh ở Gladwyne, Hiebsch cho biết, những tấm thẻ bài của ông đã gây ra nhiều xúc động. Nhiều người hỏi ông tới tấp về lai lịch những tấm thẻ bài này.
"Khi tôi nhìn thấy những cựu chiến binh của Thế Chiến II quây quần chung quanh tôi, tôi cảm thấy thật vinh dự", Hiebsch nói. "Đây là thế hệ đã cứu lấy thế hệ chúng tôi".
Hơn bao giờ hết, ông tỏ lòng biết ơn người đàn bà mà ông chưa bao giờ gặp mặt đã trao lại ông những tấm thẻ bài này.
"Bà đã làm việc này mà không cần biết người nhận lại là ai, đây quả là điều đáng kính phục", ông Hiebsch nói. "Tôi nghĩ đó mới đúng là tinh thần bất diệt người Mỹ".
Ôi, những tấm thẻ bài ngày nào đã dựng lại cả một quá khứ thật kiêu hùng và khó quên theo năm tháng!
Richard Hiebsch đã nói lời từ giã Việt Nam cách đây hơn ba mươi lăm năm. Hoặc đâu vào khoảng đó, ông nghĩ như vậy. Sau đó, ông trở lại quê nhà Philadelphia, làm nhân viên hỏa xa, lập gia đình và nuôi dưỡng hai con.
Nhiều năm, rồi nhiều chục năm trôi qua. Những hình ảnh từng gây ra nhức nhối rồi cũng nhạt phai.
Thế rồi một hôm, "đúng vào Chủ Nhật sau Ngày Cựu Chiến Binh", một cú điện thoại đã gọi đến. Lúc ấy, Hiebsch và vợ là Barbara đi vắng, khi trở về nhà ở Norristown thì thấy có một cái tin trên máy nhắn. Một giọng đàn bà nói: “Ông là Richard Hiebsch phải không? Tôi có một chút này để biếu ông, đó là những gì mà ông đã để lại ở Việt Nam".
Những cảm xúc vùi chôn đã bao năm bỗng lại tràn về. Hiebsch, 56 tuổi, gọi lại. Và rồi ông gặp Tracey Hansen, 36 tuổi, một nhân viên cứu hỏa ở San Jose, California, người đã về Việt Nam hai chuyến.
Trong chuyến đi gần đây nhất, bà đã ra Huế và dừng lại mua nước uống ở một điểm bán giải khát bên đường. Người đàn ông già bán hàng có một cái bàn nhỏ bày đầy những đồ trang sức rẻ tiền. Một cái bát bằng thủy tinh trên bàn có chứa cái gì đó khiến cho bà Tracey chú ý.
"Đó là một bộ 2 tấm thẻ bài", Hiebsch nói. "Bà ấy cầm lên xem và thấy đó là của một quân nhân Hoa Kỳ. Bộ thẻ bài ấy mang tên tôi. Tôi nghĩ là bà ấy đã bỏ ra hai đô la để mua lại những tấm thẻ bài ấy".
Một tuần lễ sau thì gói hàng đó đến. Bên trong có hai miếng kim loại khắc tên, số quân, loại máu và tôn giáo của người đứng tên. Bà Tracey Hansen có viết kèm theo mấy chữ: "Tôi muốn nói lời cám ơn về sự phục vụ của anh và tất cả những gì anh đã hy sinh ở bên đó. Tôi rất lấy làm buồn và hối tiếc về cái cách mà người ta đã đối xử với các anh khi các anh trở về. Tôi quả tình là không thể nào mà hiểu nổi".
Thế rồi, bà Hansen đã thấy mình có sứ mạng phải nối kết lại những tấm thẻ bài trên chiến trường Việt Nam với những người chủ nhân của chúng. Trong hai chuyến đi của bà, bà đã mua hơn hai ngàn tấm thẻ bài của những người lính Mỹ đã được dân chúng địa phương đem bán như những vật lưu niệm. "Cho đến nay, bà ấy và người bạn là Bryan Marks, cũng là nhân viên cứu hỏa, đã gởi trả về người chủ nhân hơn bốn trăm chiếc thẻ bài (tham khảo thêm website www.vietnamdogtags.com). Hai người đã làm công việc này mà không đòi hỏi một sự bồi hoàn tiền bạc nào cả".
 |
| Tác phẩm "Tấm thẻ bài" của Nhiếp ảnh gia Nguyễn Ngọc Hạnh. |
"Trong khoảnh khắc ấy, tôi đã nhớ lại mọi thứ", ông Hiebsch nói. "Nó đưa tôi ngược thời gian trở về lại quá khứ ngày xưa".
Cái nơi chốn anh về lại đó là thành phố Quảng Trị và vụ Cộng Sản mở cuộc tấn công hồi Tết Mậu Thân 1968.
Năm ấy, Hiebsch vừa hai mươi tuổi, mới rời ngôi trường Cardinal Dougherty High School có mười tám tháng. Là người lính bộ binh, mang trên người những hộp đạn, những cục điện dự trữ cho máy truyền tin, những băng đạn súng máy, đạn súng cối. "Tất cả khoảng chừng 60 pounds. Trong một chuyến hành quân, tôi đang chờ để lên trực thăng thì bỗng thấy mình lại không có mang những tấm thẻ bài".
Sau này Hiebsch được cấp phát một bộ thẻ bài mới. Câu chuyện chỉ có bấy nhiêu.
Giờ đây ông vui mừng được nhận lại những tấm thẻ bài ấy. Chẳng những thế, hai miếng thẻ bài cũ mòn này còn nối kết ông với một quá khứ mà ông từng muốn xóa bỏ đi.
"Ở những năm ấy, mọi sự đều u ám, giờ đây bạn chỉ muốn quên hết, quên hết", ông Hiebsch nói. "Thế rồi từ trong vũng lầy buồn chán, bỗng xuất hiện những vật nhỏ bé này. Nó giống như không khí mát mẻ trong căn phòng tù đọng. Tôi không biết phải giải thích như thế nào. Nó là nguồn xúc cảm tràn ngập trong tâm hồn bạn".
Nhận được những cái thẻ bài ngày xưa, ông tự thấy mình có thể đương đầu với nỗi đau mà ông đã chôn vùi bấy lâu.
"Chúng tôi cũng dũng cảm như bất cứ người lính nào khi đã khoác lên mình bộ quân phục", ông nói. "Chúng tôi cũng chiến đấu gian lao. Đó là một nhiệm vụ cao cả. Chúng tôi thắng trong từng trận đánh nhưng đã thua cuộc chiến tranh. Tôi không muốn bất cứ người lính nào phải qua nỗi bi thảm như chúng tôi đã bị đối xử".
Hiebsch rất trân trọng những tấm thẻ bài của bà Tracey Hansen trao lại. Ông dùng bàn chải đánh bóng và đóng khung trên nền nhung đen, đem chưng trong phòng làm việc.
Trong một cuộc họp mặt các cựu chiến binh ở Gladwyne, Hiebsch cho biết, những tấm thẻ bài của ông đã gây ra nhiều xúc động. Nhiều người hỏi ông tới tấp về lai lịch những tấm thẻ bài này.
"Khi tôi nhìn thấy những cựu chiến binh của Thế Chiến II quây quần chung quanh tôi, tôi cảm thấy thật vinh dự", Hiebsch nói. "Đây là thế hệ đã cứu lấy thế hệ chúng tôi".
Hơn bao giờ hết, ông tỏ lòng biết ơn người đàn bà mà ông chưa bao giờ gặp mặt đã trao lại ông những tấm thẻ bài này.
"Bà đã làm việc này mà không cần biết người nhận lại là ai, đây quả là điều đáng kính phục", ông Hiebsch nói. "Tôi nghĩ đó mới đúng là tinh thần bất diệt người Mỹ".
Attached Files