Tweet
Nghiên cứu cho thấy những chiếc bánh quy được sản xuất năm 2019 có nhiều đường hơn 9% so với hồi năm 2007. Liều lượng đường hóa học trong thực phẩm đóng gói thậm chí đã tăng lên 36% trong cùng khoảng thời gian đó.
Bóc một cái bánh vào năm 2022, bạn có thấy nó đang ngọt hơn cái bánh cùng loại vào năm 2010? Cả các loại thức uống cũng vậy, nước ngọt của chúng ta ngày nay đã ngọt hơn đáng kể so với khoảng thời gian cách đây một thập kỷ.
Và mặc dù các công ty sản xuất bánh kẹo, nước ngọt và thực phẩm đóng gói luôn nói rằng, họ đã hạn chế liều lượng đường trong sản phẩm của mình, thứ để được sử dụng để thay thế cho chất đường lại là các chất tạo ngọt nhân tạo, hay còn gọi là "đường hóa học".
Các loại đường này có độ ngọt cao gấp từ hàng trăm đến hàng ngàn lần so với đường mía. Vì vậy, chỉ cần một số lượng nhỏ đường hóa học đã có thể khiến cho thực phẩm trở nên ngọt ngào hơn rất nhiều.
Bóc lên một cái bánh vào năm 2022, bạn có thấy nó đang ngọt hơn cái bánh cùng loại ở năm 2010? (Minh họa)
Trong một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Public Heath Nutrition, giới khoa học đã khảo sát số lượng đường và đường hóa học có trong các sản phẩm đóng gói trong khoảng thời gian hơn 1 thập kỷ, từ năm 2007 đến năm 2019.
Kết quả cho thấy số lượng đường hóa học mà một người tiêu thụ sử dụng trong đồ uống bây giờ đã tăng lên 36% so với hơn một thập kỷ về trước. Cùng trong khoảng thời gian đó, số lượng đường mà chúng ta tiêu thụ cũng tăng lên 9%.
Rõ ràng, thức ăn của loài người đang ngọt lên đáng kể, và chúng sẽ để lại những hậu quả xấu không thể tránh khỏi đối với sức khỏe của chúng ta.
Là con người, chúng ta luôn khao khát đồ ăn thức uống thật ngọt
Không có gì phải ngạc nhiên hay cảm thấy có tội lỗi nếu bạn cũng là một người thích ăn uống đồ ngọt. Đó là bởi vì tất cả chúng ta đều hành xử như vậy: Sâu thẳm trong những mã gene của con người, chúng ta đã tiến hóa lên từ những con vượn thích ăn chuối, mút mật ong và gặm trái cây rừng.
Đường trong các loại thực phẩm đó đã cung cấp cho tổ tiên chúng ta năng lượng để hoạt động, để sống còn. Và vị ngọt của chúng là một bảo đảm chứng minh cho thấy rằng, loại thức ăn này không có chứa độc tính. Bây giờ, nếu bạn bị lạc trong rừng và tìm thấy một loại quả có vị chua hoặc đắng, tiềm thức từ tổ tiên xa xưa sẽ mách bảo chúng ta là không nên ăn nó.
Đường trong các loại thực phẩm đó cung cấp cho tổ tiên chúng ta năng lượng để hoạt động. Và vị ngọt của chúng là một bảo chứng cho thấy ,loại thức ăn này không có chứa độc tính.
Tuy nhiên, câu chuyện nào cũng cần có bối cảnh. Việc mà con người thích đồ ngọt tốt từ tổ tiên của chúng ta, trong một thế giới mà thực phẩm chứa đường ngọt còn rất khó kiếm ra. Ví dụ như mật ong rừng chẳng hạn, bạn phải đối mặt với nguy cơ bị ngã xuống từ những vách đá hoặc bị hàng ngàn con ong chích đốt chỉ để đổi lấy vài lít glucose chia đều cho cả bộ tộc.
Với thế giới hiện đại ngày nay thì sẽ khác. Đường bây giờ đã có ở khắp nơi, chung quanh chúng ta trong mọi loại thứ thực phẩm và thức uống. Con người ngày nay có thể ăn đường cho thỏa thích, vì chúng rất dễ kiếm và giá thành lại quá rẻ.
Sống trong một thế giới bị bủa vây bởi đồ ngọt như vậy, kết quả là loài người đang ngày càng bị béo phì lên. Một phần lớn dân số chúng ta đang phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh béo phì, tiểu đường và các bệnh về tim mạch.
Sống trong một thế giới bị bủa vây bởi đồ ngọt, loài người đang ngày càng bị béo phì lên.
Chất ngọt của đường đã bị lên án như một loại ma túy của thời đại mới, bởi vì nó biết kích thích não bộ chúng ta tiết ra chất dopamine, thứ mà sẽ càng làm cho chúng ta lại thèm ăn nhiều đường hơn và trở nên nghiện ngập.
Đứng trước những sự lo ngại về mặt sức khỏe của người tiêu dùng, các công ty sản xuất thực phẩm bắt đầu thay thế đường bằng các loại chất ngọt nhân tạo, chứa ít hoặc hoàn toàn không chứa calo.
Ý tưởng của họ đơn giản là nếu bạn không nạp calo vào cơ thể mình, bạn sẽ không bị béo lên. Nếu bạn không bị béo lên, bạn sẽ không sợ mắc bệnh tiểu đường hay tim mạch. Ở mặt ngược lại, các chất ngọt nhân tạo này còn ngọt hơn đường mía, đường củ cải hay từ bắp cao gấp hàng trăm lần.
Vì vậy, chỉ cần một số lượng nhỏ các chất hóa học này đã đủ để thỏa mãn cơn thèm đồ ngọt của con người.
Nhưng mọi việc, liệu có diễn ra suôn sẻ như dự tính? Chất ngọt nhân tạo liệu có tốt hơn đường? Và một thế giới có nhiều chất ngọt nhân tạo hơn sẽ tốt hơn hay không?
Chất ngọt nhân tạo liệu có tốt hơn đường?
Nước nghèo ăn nhiều đường hơn, nước giàu lại chuyển sang sử dụng chất ngọt nhân tạo
Sử dụng các thông tin dữ liệu bán hàng trên thị trường toàn cầu, một nhóm các khoa học gia đến từ Đại học Deakin, Úc, đã thực hiện một cuộc nghiên cứu đánh giá về số lượng đường và lượng chất ngọt nhân tạo được thêm vào thực phẩm và đồ uống đóng gói trong khoảng thời gian từ năm 2007 đến 2019.
Kết quả cho thấy có một sự dịch chuyển của ngành thực phẩm khi tại các nước giàu có, các công ty sản xuất có xu hướng giảm số lượng đường trong sản phẩm của mình và tăng mức hàm lượng chất ngọt nhân tạo.
Ngược lại, các nước có thu nhập trung bình và thu nhập thấp đang tăng đến 50% số lượng đường trong các sản phẩm nước ngọt và thực phẩm đóng gói của mình.
Xu hướng này được giải thích là vì thị trường thực phẩm và đồ uống đóng gói ở các nước thu nhập cao đã bị bão hòa. Điều này khiến cho các tập đoàn thực phẩm và thức uống lớn đang mở rộng thị trường của họ sang các nước có thu nhập kém hơn.
Ngoài ra, chính phủ các nước giàu cũng đang thực hiện nhiều hành động để hạn chế việc tiêu thụ đường. Họ đánh thuế đường trong sản phẩm đóng gói và nước ngọt, càng chứa nhiều đường, sản phẩm càng bị đánh thuế cao.
Những sản phẩm không đường có thể né được thuế đường ở các nước giàu có.
Nhiều chiến dịch giáo dục qua giới truyền thông và quảng cáo nhằm hạn chế tiêu thụ đường cũng được xúc tiến khiến cho các công ty sản xuất cuối cùng phải chuyển sang sử dụng chất ngọt nhân tạo để thỏa mãn nhu cầu mới của khách hàng.
Điều này vô tình đã tạo ra một tiêu chuẩn kép, khi thực phẩm ít ngọt hơn, giảm calo và có vẻ lành mạnh hơn lại được bán ở các quốc gia giàu có hơn, với hệ thống y tế chất lượng, có khả năng dung nạp nhiều vấn đề sức khỏe do đường gây ra nhiều hơn.
Ngược lại, các nước thu nhập thấp và trung bình trở xuống như TQ, Ấn Độ, khu vực Châu Á Thái Bình Dương đang chứng kiến mức tiêu thụ đường gia tăng, kéo theo các vấn đề như béo phì, bệnh tim mạch và bệnh tiểu đường.
Đường có hại đến sức khỏe thì ai nấy cũng đã rõ, nhưng chất ngọt nhân tạo liệu có tốt hơn hay không?
Việc chuyển từ đường sang chất ngọt nhân tạo bây giờ đã phổ biến rộng rãi đến nỗi Tổ chức Y tế Thế giới đang phải nghiên cứu lại các hướng dẫn về việc sử dụng chất tạo ngọt không đường. Thế nhưng, đứng giữa các lằn ranh, chất ngọt nhân tạo liệu có thể được coi là một sự thay thế hợp lý hơn so với đường không thì bằng chứng về khoa học đưa ra vẫn chưa được rõ ràng.
Một số nghiên cứu nghi ngờ về sự hiệu quả giảm cân của các loại chất ngọt nhân tạo, dù chúng không hề chứa calo. Đó là bởi calo không phải yếu tố duy nhất có thể tác động đến sự biến động về cân nặng.
Chất tạo ngọt nhân tạo có thể giúp giảm calo, nhưng sẽ không giúp đến việc giảm cân.
Trong một báo cáo đăng trên Tạp chí Hiệp hội Y khoa Canada, giới khoa học đã phân tích tổng cộng 37 cuộc nghiên cứu về chất làm ngọt nhân tạo, và nhận ra rằng, chúng không thực sự giúp người sử dụng sẽ được giảm cân.
Tổng cộng hơn có 400,000 người đã tham gia vào các chương trình theo dõi của cuộc nghiên cứu trong khoảng 10 năm. Bảy cuộc nghiên cứu khác đã được cho tiến hành thử nghiệm dưới hình thức đối chứng ngẫu nhiên, một tiêu chuẩn vàng trong nghiên cứu khoa học.
Để giải thích lý do tại sao mà chất ngọt nhân tạo giúp giảm calo không dẫn đến việc giảm cân, giới khoa học đặt ra một vài giả thuyết (?). Một số người cho rằng, các loại hóa chất này gây ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật trong đường ruột, qua đó tác động đến quá trình hấp thụ dinh dưỡng.
Thường xuyên ăn hoặc uống các chất tạo ngọt nhân tạo thay thế cho đường mía, củ cải hay bắp cũng vẫn khiến cho chúng ta lại thèm đồ ngọt nhiều hơn. Mọi người cũng có thể tự phụ khi cho rằng, bởi vì mình không tiêu thụ calo, họ có quyền ăn bao nhiêu chất tạo ngọt nhân tạo tùy thích.
Một số chuyên gia tin rằng, chất tạo ngọt nhân tạo gây ra trở ngại đến cơ chế chuyển hóa đường của cơ thể. Nói tóm lại, calo dường như không phải vấn đề duy nhất khi nói đến đường và chất ngọt nhân tạo.
Chất ngọt nhân tạo sẽ khiến bạn sẽ tăng cân, bất chấp chúng không có chứa calo.
Chất tạo ngọt nhân tạo vẫn làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Khi nói đến tiểu đường chúng ta thường đề cập đến việc ăn quá nhiều đồ ngọt. Nhưng bạn đã biết mối liên hệ giữa chúng là gì hay không? Đó chính là hiện tượng tăng giảm insulin và không dung nạp chất glucose.
Khi chúng ta ăn đồ ngọt, đường sẽ đi vào máu và khiến cho đường huyết sẽ tăng lên. Để giải quyết tình trạng này, tuyến tụy phải tiết ra một hormone gọi là insulin để đẩy đường vào các tế bào, giúp cho đường huyết bị giảm xuống.
Nhưng khi bạn ăn quá nhiều đường và ăn quá thường xuyên, insulin cuối cùng sẽ bị lờn đi, tuyến tụy sẽ phải tiết ra nhiều insulin hơn để thúc cùng một lượng đường từ máu vào tế bào.
Sau cùng, số lượng insulin tiết ra là không bao giờ đủ để dung nạp lượng glucose dư thừa trong máu nữa. Đường huyết của bạn sẽ cao bất chấp tuyến tụy đã hoạt động thật cật lực. Đây chính là tình trạng bị bệnh tiểu đường.
Một vài cuộc nghiên cứu gần đây chỉ ra việc tiêu thụ các loại chất ngọt nhân tạo thay thế đường vẫn tạo ra mô hình tăng giảm insulin như đường, khiến cho cơ thể có xu hướng mất dần khả năng dung nạp chất glucose.
Tiêu thụ thức uống chứa chất ngọt nhân tạo vẫn thúc đẩy tuyến tụy của bạn tạo ra phản ứng dự trữ chất béo, dù cho bạn không hề nạp calo từ đường vào cơ thể.
Về nguyên tắc, khi bạn tiêu thụ đường, vị giác của bạn gửi một cảnh cáo đến tuyến tụy, nó muốn nói rằng: "Hey, calo đang được nạp vào! Hãy chuẩn bị tiết ra insulin đi!”. Sau đó, insulin được tiết ra giúp phân giải các loại đường, cung cấp năng lượng ngay lập tức nếu cơ thể đang cần năng lượng. Còn nếu cơ thể không cần, nó sẽ biến đường thành các tế bào mỡ để dự trữ trong gan.
Bây giờ, khi bạn đưa vào cơ thể chất ngọt nhân tạo chứ không phải đường, một phản ứng tương tự vẫn sẽ tạo ra. Vì vậy, việc tiêu thụ đồ uống chứa chất ngọt nhân tạo vẫn thúc đẩy tuyến tụy của bạn tạo ra phản ứng dự trữ chất béo, dù cho bạn không hề nạp calo từ đường vào cơ thể.
Trên tất cả, liên tục kích hoạt phản ứng insulin cuối cùng sẽ dẫn đến trục trặc. Cơ thể của bạn bắt đầu bị lờn với phản ứng này, khiến cho tuyến tụy tiết ra ngày càng nhiều insulin hơn. Về lý thuyết, đó là những gì xảy ra ở bệnh nhân tiểu đường type 2 và bạn sẽ bị tăng cân do dự trữ quá nhiều chất béo.
Từ ngọt đến siêu ngọt
Công bằng mà nói, các chất ngọt nhân tạo chỉ có lợi ích đối với những người đã mắc bệnh béo phì, tiểu đường hoặc các hội chứng chuyển hóa cần phải ăn kiêng đường. Họ có thể chuyển từ chế độ ăn nhiều đường sang thay thế bằng chất ngọt nhân tạo để làm giảm tác dụng tiêu cực từ sự khao khát hương vị ngọt ngào của mình.
Còn đối với những người lựa chọn thực phẩm ngay từ đầu, chẳng hạn trẻ em bắt đầu uống các loại nước ngọt không đường, những chất hóa học trong đó sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe con người, ngay từ lần đầu tiên tiếp xúc.
Một số cuộc nghiên cứu cho thấy nước ngọt không đường có thể làm tăng 36% nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa, bao gồm tình trạng huyết áp tăng cao, dư thừa đường máu, mỡ bụng và cholesterol xấu.
Độ siêu ngọt của các chất làm ngọt nhân tạo so với đường trắng.
Một mối lo ngại lớn nữa là chất tạo ngọt nhân tạo rất ngọt. Chẳng hạn như Aspartame, một chất ngọt nhân tạo bán dưới nhãn hiệu Equal, có thể ngọt cao gấp 180 lần so với đường mía, củ cải hay bắp. Tỷ lệ này của Acesulfame-K, bán dưới nhãn hiệu Sweet One, là cao gấp 200 lần. Của Sweet' L Now chứa saccharrin là cao gấp 300 lần. Splenda chứa Sucralose là cao gấp 600 lần. Cá biệt hơn, Advantame là một chất ngọt nhân tạo ngọt cao gấp 20,000 lần đường bình thường.
Đây là mối bận tâm đặc biệt đối với trẻ em, những công ty chế biến thực phẩm vẫn đang tạo ra sở thích khẩu vị ngọt này suốt đời của chúng. Điều này cũng giải thích tại sao cuộc nghiên cứu đăng trên tạp chí Public Heath Nutrition phát hiện ra các loại thực phẩm của con người đang ngày càng phải trở nên ngọt hơn lúc trước.
Khi trẻ em bắt đầu tiêu thụ chất ngọt nhân tạo, những hương vị ngọt ngào này sẽ ảnh hưởng đến thói quen tiêu dùng và sức khỏe trong cả cuộc đời sau này.
Ngoài ra, các tác giả nghiên cứu cho biết chất ngọt nhân tạo hiện cũng là một nguồn gây ô nhiễm môi trường vì chúng không thể được loại bỏ khỏi nguồn nước một cách có hiệu quả. Nói một cách khác, khi bạn uống một lon soda không đường và bài tiết chúng ra môi trường, các chất ngọt nhân tạo gần như không thể được xử lý hết khi chúng chạy qua đường ống nước thải về nhà máy.
Kết quả là những chất hóa học này sẽ tồn tại với một dư lượng rất lớn ngoài môi trường. Hơn nữa, với việc được sử dụng rất nhiều trong thức ăn nhanh, chất ngọt nhân tạo cũng gián tiếp làm nóng Trái Đất lên vì ngành kỹ nghệ thức ăn nhanh nổi tiếng đã làm lãng phí rất nhiều nước và năng lượng, đồng thời xả ra môi trường nhiều vật liệu nhựa không thể tái chế lại được.
Với những sự lo ngại này, các tác giả của cuộc nghiên cứu mới này đã đưa ra lời cảnh cáo: "Chúng ta cần theo dõi chặt chẽ độ ngọt ngày càng tăng của thực phẩm và đồ uống. Cùng với đó là giám sát việc sử dụng đường và các chất tạo ngọt không calo ngày càng tăng. Xu hướng này có khả năng sẽ định hình cả sở thích về khẩu vị, lựa chọn thực phẩm, sức khỏe của con người trong tương lai và cả hành tinh mà chúng ta đang sống".
ST
Bóc một cái bánh vào năm 2022, bạn có thấy nó đang ngọt hơn cái bánh cùng loại vào năm 2010? Cả các loại thức uống cũng vậy, nước ngọt của chúng ta ngày nay đã ngọt hơn đáng kể so với khoảng thời gian cách đây một thập kỷ.
Và mặc dù các công ty sản xuất bánh kẹo, nước ngọt và thực phẩm đóng gói luôn nói rằng, họ đã hạn chế liều lượng đường trong sản phẩm của mình, thứ để được sử dụng để thay thế cho chất đường lại là các chất tạo ngọt nhân tạo, hay còn gọi là "đường hóa học".
Các loại đường này có độ ngọt cao gấp từ hàng trăm đến hàng ngàn lần so với đường mía. Vì vậy, chỉ cần một số lượng nhỏ đường hóa học đã có thể khiến cho thực phẩm trở nên ngọt ngào hơn rất nhiều.
Bóc lên một cái bánh vào năm 2022, bạn có thấy nó đang ngọt hơn cái bánh cùng loại ở năm 2010? (Minh họa)
Trong một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Public Heath Nutrition, giới khoa học đã khảo sát số lượng đường và đường hóa học có trong các sản phẩm đóng gói trong khoảng thời gian hơn 1 thập kỷ, từ năm 2007 đến năm 2019.
Kết quả cho thấy số lượng đường hóa học mà một người tiêu thụ sử dụng trong đồ uống bây giờ đã tăng lên 36% so với hơn một thập kỷ về trước. Cùng trong khoảng thời gian đó, số lượng đường mà chúng ta tiêu thụ cũng tăng lên 9%.
Rõ ràng, thức ăn của loài người đang ngọt lên đáng kể, và chúng sẽ để lại những hậu quả xấu không thể tránh khỏi đối với sức khỏe của chúng ta.
Là con người, chúng ta luôn khao khát đồ ăn thức uống thật ngọt
Không có gì phải ngạc nhiên hay cảm thấy có tội lỗi nếu bạn cũng là một người thích ăn uống đồ ngọt. Đó là bởi vì tất cả chúng ta đều hành xử như vậy: Sâu thẳm trong những mã gene của con người, chúng ta đã tiến hóa lên từ những con vượn thích ăn chuối, mút mật ong và gặm trái cây rừng.
Đường trong các loại thực phẩm đó đã cung cấp cho tổ tiên chúng ta năng lượng để hoạt động, để sống còn. Và vị ngọt của chúng là một bảo đảm chứng minh cho thấy rằng, loại thức ăn này không có chứa độc tính. Bây giờ, nếu bạn bị lạc trong rừng và tìm thấy một loại quả có vị chua hoặc đắng, tiềm thức từ tổ tiên xa xưa sẽ mách bảo chúng ta là không nên ăn nó.
Đường trong các loại thực phẩm đó cung cấp cho tổ tiên chúng ta năng lượng để hoạt động. Và vị ngọt của chúng là một bảo chứng cho thấy ,loại thức ăn này không có chứa độc tính.
Tuy nhiên, câu chuyện nào cũng cần có bối cảnh. Việc mà con người thích đồ ngọt tốt từ tổ tiên của chúng ta, trong một thế giới mà thực phẩm chứa đường ngọt còn rất khó kiếm ra. Ví dụ như mật ong rừng chẳng hạn, bạn phải đối mặt với nguy cơ bị ngã xuống từ những vách đá hoặc bị hàng ngàn con ong chích đốt chỉ để đổi lấy vài lít glucose chia đều cho cả bộ tộc.
Với thế giới hiện đại ngày nay thì sẽ khác. Đường bây giờ đã có ở khắp nơi, chung quanh chúng ta trong mọi loại thứ thực phẩm và thức uống. Con người ngày nay có thể ăn đường cho thỏa thích, vì chúng rất dễ kiếm và giá thành lại quá rẻ.
Sống trong một thế giới bị bủa vây bởi đồ ngọt như vậy, kết quả là loài người đang ngày càng bị béo phì lên. Một phần lớn dân số chúng ta đang phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh béo phì, tiểu đường và các bệnh về tim mạch.
Sống trong một thế giới bị bủa vây bởi đồ ngọt, loài người đang ngày càng bị béo phì lên.
Chất ngọt của đường đã bị lên án như một loại ma túy của thời đại mới, bởi vì nó biết kích thích não bộ chúng ta tiết ra chất dopamine, thứ mà sẽ càng làm cho chúng ta lại thèm ăn nhiều đường hơn và trở nên nghiện ngập.
Đứng trước những sự lo ngại về mặt sức khỏe của người tiêu dùng, các công ty sản xuất thực phẩm bắt đầu thay thế đường bằng các loại chất ngọt nhân tạo, chứa ít hoặc hoàn toàn không chứa calo.
Ý tưởng của họ đơn giản là nếu bạn không nạp calo vào cơ thể mình, bạn sẽ không bị béo lên. Nếu bạn không bị béo lên, bạn sẽ không sợ mắc bệnh tiểu đường hay tim mạch. Ở mặt ngược lại, các chất ngọt nhân tạo này còn ngọt hơn đường mía, đường củ cải hay từ bắp cao gấp hàng trăm lần.
Vì vậy, chỉ cần một số lượng nhỏ các chất hóa học này đã đủ để thỏa mãn cơn thèm đồ ngọt của con người.
Nhưng mọi việc, liệu có diễn ra suôn sẻ như dự tính? Chất ngọt nhân tạo liệu có tốt hơn đường? Và một thế giới có nhiều chất ngọt nhân tạo hơn sẽ tốt hơn hay không?
Chất ngọt nhân tạo liệu có tốt hơn đường?
Nước nghèo ăn nhiều đường hơn, nước giàu lại chuyển sang sử dụng chất ngọt nhân tạo
Sử dụng các thông tin dữ liệu bán hàng trên thị trường toàn cầu, một nhóm các khoa học gia đến từ Đại học Deakin, Úc, đã thực hiện một cuộc nghiên cứu đánh giá về số lượng đường và lượng chất ngọt nhân tạo được thêm vào thực phẩm và đồ uống đóng gói trong khoảng thời gian từ năm 2007 đến 2019.
Kết quả cho thấy có một sự dịch chuyển của ngành thực phẩm khi tại các nước giàu có, các công ty sản xuất có xu hướng giảm số lượng đường trong sản phẩm của mình và tăng mức hàm lượng chất ngọt nhân tạo.
Ngược lại, các nước có thu nhập trung bình và thu nhập thấp đang tăng đến 50% số lượng đường trong các sản phẩm nước ngọt và thực phẩm đóng gói của mình.
Xu hướng này được giải thích là vì thị trường thực phẩm và đồ uống đóng gói ở các nước thu nhập cao đã bị bão hòa. Điều này khiến cho các tập đoàn thực phẩm và thức uống lớn đang mở rộng thị trường của họ sang các nước có thu nhập kém hơn.
Ngoài ra, chính phủ các nước giàu cũng đang thực hiện nhiều hành động để hạn chế việc tiêu thụ đường. Họ đánh thuế đường trong sản phẩm đóng gói và nước ngọt, càng chứa nhiều đường, sản phẩm càng bị đánh thuế cao.
Những sản phẩm không đường có thể né được thuế đường ở các nước giàu có.
Nhiều chiến dịch giáo dục qua giới truyền thông và quảng cáo nhằm hạn chế tiêu thụ đường cũng được xúc tiến khiến cho các công ty sản xuất cuối cùng phải chuyển sang sử dụng chất ngọt nhân tạo để thỏa mãn nhu cầu mới của khách hàng.
Điều này vô tình đã tạo ra một tiêu chuẩn kép, khi thực phẩm ít ngọt hơn, giảm calo và có vẻ lành mạnh hơn lại được bán ở các quốc gia giàu có hơn, với hệ thống y tế chất lượng, có khả năng dung nạp nhiều vấn đề sức khỏe do đường gây ra nhiều hơn.
Ngược lại, các nước thu nhập thấp và trung bình trở xuống như TQ, Ấn Độ, khu vực Châu Á Thái Bình Dương đang chứng kiến mức tiêu thụ đường gia tăng, kéo theo các vấn đề như béo phì, bệnh tim mạch và bệnh tiểu đường.
Đường có hại đến sức khỏe thì ai nấy cũng đã rõ, nhưng chất ngọt nhân tạo liệu có tốt hơn hay không?
Việc chuyển từ đường sang chất ngọt nhân tạo bây giờ đã phổ biến rộng rãi đến nỗi Tổ chức Y tế Thế giới đang phải nghiên cứu lại các hướng dẫn về việc sử dụng chất tạo ngọt không đường. Thế nhưng, đứng giữa các lằn ranh, chất ngọt nhân tạo liệu có thể được coi là một sự thay thế hợp lý hơn so với đường không thì bằng chứng về khoa học đưa ra vẫn chưa được rõ ràng.
Một số nghiên cứu nghi ngờ về sự hiệu quả giảm cân của các loại chất ngọt nhân tạo, dù chúng không hề chứa calo. Đó là bởi calo không phải yếu tố duy nhất có thể tác động đến sự biến động về cân nặng.
Chất tạo ngọt nhân tạo có thể giúp giảm calo, nhưng sẽ không giúp đến việc giảm cân.
Trong một báo cáo đăng trên Tạp chí Hiệp hội Y khoa Canada, giới khoa học đã phân tích tổng cộng 37 cuộc nghiên cứu về chất làm ngọt nhân tạo, và nhận ra rằng, chúng không thực sự giúp người sử dụng sẽ được giảm cân.
Tổng cộng hơn có 400,000 người đã tham gia vào các chương trình theo dõi của cuộc nghiên cứu trong khoảng 10 năm. Bảy cuộc nghiên cứu khác đã được cho tiến hành thử nghiệm dưới hình thức đối chứng ngẫu nhiên, một tiêu chuẩn vàng trong nghiên cứu khoa học.
Để giải thích lý do tại sao mà chất ngọt nhân tạo giúp giảm calo không dẫn đến việc giảm cân, giới khoa học đặt ra một vài giả thuyết (?). Một số người cho rằng, các loại hóa chất này gây ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật trong đường ruột, qua đó tác động đến quá trình hấp thụ dinh dưỡng.
Thường xuyên ăn hoặc uống các chất tạo ngọt nhân tạo thay thế cho đường mía, củ cải hay bắp cũng vẫn khiến cho chúng ta lại thèm đồ ngọt nhiều hơn. Mọi người cũng có thể tự phụ khi cho rằng, bởi vì mình không tiêu thụ calo, họ có quyền ăn bao nhiêu chất tạo ngọt nhân tạo tùy thích.
Một số chuyên gia tin rằng, chất tạo ngọt nhân tạo gây ra trở ngại đến cơ chế chuyển hóa đường của cơ thể. Nói tóm lại, calo dường như không phải vấn đề duy nhất khi nói đến đường và chất ngọt nhân tạo.
Chất ngọt nhân tạo sẽ khiến bạn sẽ tăng cân, bất chấp chúng không có chứa calo.
Chất tạo ngọt nhân tạo vẫn làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Khi nói đến tiểu đường chúng ta thường đề cập đến việc ăn quá nhiều đồ ngọt. Nhưng bạn đã biết mối liên hệ giữa chúng là gì hay không? Đó chính là hiện tượng tăng giảm insulin và không dung nạp chất glucose.
Khi chúng ta ăn đồ ngọt, đường sẽ đi vào máu và khiến cho đường huyết sẽ tăng lên. Để giải quyết tình trạng này, tuyến tụy phải tiết ra một hormone gọi là insulin để đẩy đường vào các tế bào, giúp cho đường huyết bị giảm xuống.
Nhưng khi bạn ăn quá nhiều đường và ăn quá thường xuyên, insulin cuối cùng sẽ bị lờn đi, tuyến tụy sẽ phải tiết ra nhiều insulin hơn để thúc cùng một lượng đường từ máu vào tế bào.
Sau cùng, số lượng insulin tiết ra là không bao giờ đủ để dung nạp lượng glucose dư thừa trong máu nữa. Đường huyết của bạn sẽ cao bất chấp tuyến tụy đã hoạt động thật cật lực. Đây chính là tình trạng bị bệnh tiểu đường.
Một vài cuộc nghiên cứu gần đây chỉ ra việc tiêu thụ các loại chất ngọt nhân tạo thay thế đường vẫn tạo ra mô hình tăng giảm insulin như đường, khiến cho cơ thể có xu hướng mất dần khả năng dung nạp chất glucose.
Tiêu thụ thức uống chứa chất ngọt nhân tạo vẫn thúc đẩy tuyến tụy của bạn tạo ra phản ứng dự trữ chất béo, dù cho bạn không hề nạp calo từ đường vào cơ thể.
Về nguyên tắc, khi bạn tiêu thụ đường, vị giác của bạn gửi một cảnh cáo đến tuyến tụy, nó muốn nói rằng: "Hey, calo đang được nạp vào! Hãy chuẩn bị tiết ra insulin đi!”. Sau đó, insulin được tiết ra giúp phân giải các loại đường, cung cấp năng lượng ngay lập tức nếu cơ thể đang cần năng lượng. Còn nếu cơ thể không cần, nó sẽ biến đường thành các tế bào mỡ để dự trữ trong gan.
Bây giờ, khi bạn đưa vào cơ thể chất ngọt nhân tạo chứ không phải đường, một phản ứng tương tự vẫn sẽ tạo ra. Vì vậy, việc tiêu thụ đồ uống chứa chất ngọt nhân tạo vẫn thúc đẩy tuyến tụy của bạn tạo ra phản ứng dự trữ chất béo, dù cho bạn không hề nạp calo từ đường vào cơ thể.
Trên tất cả, liên tục kích hoạt phản ứng insulin cuối cùng sẽ dẫn đến trục trặc. Cơ thể của bạn bắt đầu bị lờn với phản ứng này, khiến cho tuyến tụy tiết ra ngày càng nhiều insulin hơn. Về lý thuyết, đó là những gì xảy ra ở bệnh nhân tiểu đường type 2 và bạn sẽ bị tăng cân do dự trữ quá nhiều chất béo.
Từ ngọt đến siêu ngọt
Công bằng mà nói, các chất ngọt nhân tạo chỉ có lợi ích đối với những người đã mắc bệnh béo phì, tiểu đường hoặc các hội chứng chuyển hóa cần phải ăn kiêng đường. Họ có thể chuyển từ chế độ ăn nhiều đường sang thay thế bằng chất ngọt nhân tạo để làm giảm tác dụng tiêu cực từ sự khao khát hương vị ngọt ngào của mình.
Còn đối với những người lựa chọn thực phẩm ngay từ đầu, chẳng hạn trẻ em bắt đầu uống các loại nước ngọt không đường, những chất hóa học trong đó sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe con người, ngay từ lần đầu tiên tiếp xúc.
Một số cuộc nghiên cứu cho thấy nước ngọt không đường có thể làm tăng 36% nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa, bao gồm tình trạng huyết áp tăng cao, dư thừa đường máu, mỡ bụng và cholesterol xấu.
Độ siêu ngọt của các chất làm ngọt nhân tạo so với đường trắng.
Một mối lo ngại lớn nữa là chất tạo ngọt nhân tạo rất ngọt. Chẳng hạn như Aspartame, một chất ngọt nhân tạo bán dưới nhãn hiệu Equal, có thể ngọt cao gấp 180 lần so với đường mía, củ cải hay bắp. Tỷ lệ này của Acesulfame-K, bán dưới nhãn hiệu Sweet One, là cao gấp 200 lần. Của Sweet' L Now chứa saccharrin là cao gấp 300 lần. Splenda chứa Sucralose là cao gấp 600 lần. Cá biệt hơn, Advantame là một chất ngọt nhân tạo ngọt cao gấp 20,000 lần đường bình thường.
- Độ siêu ngọt của các chất này sẽ làm giảm d8i sự nhạy cảm của các thụ thể vị giác với vị ngọt. Hậu quả là về sau này, bạn sẽ thấy các thực phẩm khác, chẳng hạn như trái cây, sẽ trở nên lạt lẻo hơn.
Đây là mối bận tâm đặc biệt đối với trẻ em, những công ty chế biến thực phẩm vẫn đang tạo ra sở thích khẩu vị ngọt này suốt đời của chúng. Điều này cũng giải thích tại sao cuộc nghiên cứu đăng trên tạp chí Public Heath Nutrition phát hiện ra các loại thực phẩm của con người đang ngày càng phải trở nên ngọt hơn lúc trước.
Khi trẻ em bắt đầu tiêu thụ chất ngọt nhân tạo, những hương vị ngọt ngào này sẽ ảnh hưởng đến thói quen tiêu dùng và sức khỏe trong cả cuộc đời sau này.
Ngoài ra, các tác giả nghiên cứu cho biết chất ngọt nhân tạo hiện cũng là một nguồn gây ô nhiễm môi trường vì chúng không thể được loại bỏ khỏi nguồn nước một cách có hiệu quả. Nói một cách khác, khi bạn uống một lon soda không đường và bài tiết chúng ra môi trường, các chất ngọt nhân tạo gần như không thể được xử lý hết khi chúng chạy qua đường ống nước thải về nhà máy.
Kết quả là những chất hóa học này sẽ tồn tại với một dư lượng rất lớn ngoài môi trường. Hơn nữa, với việc được sử dụng rất nhiều trong thức ăn nhanh, chất ngọt nhân tạo cũng gián tiếp làm nóng Trái Đất lên vì ngành kỹ nghệ thức ăn nhanh nổi tiếng đã làm lãng phí rất nhiều nước và năng lượng, đồng thời xả ra môi trường nhiều vật liệu nhựa không thể tái chế lại được.
Với những sự lo ngại này, các tác giả của cuộc nghiên cứu mới này đã đưa ra lời cảnh cáo: "Chúng ta cần theo dõi chặt chẽ độ ngọt ngày càng tăng của thực phẩm và đồ uống. Cùng với đó là giám sát việc sử dụng đường và các chất tạo ngọt không calo ngày càng tăng. Xu hướng này có khả năng sẽ định hình cả sở thích về khẩu vị, lựa chọn thực phẩm, sức khỏe của con người trong tương lai và cả hành tinh mà chúng ta đang sống".
ST
Attached Files