Tweet
Đi tiểu nhiều không hẳn là do thận suy kém. Các yếu tố về tâm sinh lý hoặc bệnh lý nghiêm trọng khác cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng đi tiểu nhiều lần. Cần chú ý rằng, chứng tiểu nhiều lần không phải là một căn bệnh độc lập, mà là triệu chứng của nhiều loại bệnh kết hợp lại.
Chứng tiểu nhiều lần là gì?
Đó là số lượng nước tiểu của bệnh nhân vẫn bình thường, nhưng số lần đi tiểu lại tăng lên đáng kể. Trường hợp nặng hơn có thể phải đi tiểu vài phút một lần, với số lượng nước tiểu mỗi lần chỉ khoảng vài ml.
Người lớn bình thường đi tiểu khoảng 4 ~ 6 lần vào ban ngày, 0 ~ 2 lần vào ban đêm, lượng nước tiểu trong 24 giờ khoảng từ 1000 đến 2000 ml, tức là chưa bằng 3 đến 4 chai nước khoáng.
Trong trường hợp sức khỏe bình thường, nếu số lần đi tiểu trong 24 giờ ≥ 8 lần và số lần đi tiểu đêm ≥ 2 lần thì cần nghĩ đến khả năng bị chứng tiểu nhiều lần hoặc chứng tiểu đêm.
Không thể đánh đồng tất cả tình trạng đi tiểu nhiều lần là căn bệnh rõ rệt, vì ngoài một số yếu tố về bệnh lý, số lần đi tiểu nhiều hay ít còn tùy thuộc ở lượng nước đã uống vào, ở nhiệt độ môi trường,… cũng như trạng thái tâm sinh lý của bản thân. Nếu nghi ngờ có bệnh, bạn nên điều chỉnh lại chế độ ăn uống, đồng thời nhờ bác sĩ xem xét đánh giá toàn diện sức khỏe qua các xét nghiệm máu.
Ngoài ra, cần chú ý rằng, chứng tiểu nhiều lần không phải là một căn bệnh độc lập, mà là triệu chứng của nhiều loại bệnh kết hợp với nhau.
Nguyên nhân phổ biến của chứng tiểu nhiều lần
Sau đây là các yếu tố thường thấy gây ra chứng tiểu nhiều lần, hầu hết không có liên quan đến các vấn đề về thận.
1/ Các yếu tố sinh lý đơn thuần
Mang bầu cũng dể đi tiểu nhiều
Khi mang thai, uống nhiều nước, thời tiết lạnh kích thích, mệt mỏi, giảm sức đề kháng, tinh thần căng thẳng đều có thể dẫn đến chứng tiểu nhiều lần, nhưng chỉ là tạm thời.
2/ Khả năng lưu trữ nước tiểu của bàng quang bị suy giảm
Hầu hết các trường hợp chứng tiểu nhiều lần là do nguyên nhân này. Các bệnh về bàng quang như viêm nhiễm, sạn, dị vật, khối u, v...v... hoặc các bệnh về hệ thống thần kinh, cũng như các bệnh về mô và bộ phận chung quanh bàng quang (như u tử cung, áp-xe vùng chậu, v...v...), có thể dẫn đến việc làm giảm khả năng dự trữ nước tiểu của bàng quang. Chứng tiểu nhiều lần xảy ra khi có ít nước tiểu trong bàng quang hơn bình thường.
3/ Tắc nghẽn đường tiết niệu
Hẹp niệu đạo, viêm tuyến tiền liệt, sưng tuyến tiền liệt,… sẽ dẫn đến làm tăng sức cản việc tiểu tiện, thậm chí có thể gây ra tồn đọng nước tiểu, giảm chức năng chứa nước tiểu của bàng quang. Các triệu chứng ban đầu của các bệnh này thường được biểu hiện là chứng tiểu nhiều lần, tiểu đêm và các triệu chứng sinh lý khác.
4/ Tâm lý và các yếu tố khác
Lo lắng, sợ hãi kéo dài, căng thẳng quá độ… cũng có thể gây ra hiện tượng đi tiểu nhiều lần, biểu hiện là đi tiểu nhiều lần vào ban ngày và biến mất sau khi chìm vào giấc ngủ vào ban đêm.
5/ Thuốc men
Một số loại thuốc hạ huyết áp, thuốc ngăn ngừa suy tim… thường được người già sử dụng có thể chứa các thành phần giúp lợi tiểu. (Ảnh: Shutterstock)
Một số loại thuốc hạ huyết áp, thuốc ngăn ngừa suy tim… thường được người già sử dụng có thể chứa các thành phần lợi tiểu. Sau khi uống thuốc, số lần đi tiểu sẽ tăng lên, nhưng điểm chung là lượng nước tiểu đào thải ra ngoài mỗi lần sẽ không ít, không có cảm giác khó chịu rõ rệt, nguyên nhân có thể do thuốc gây ra.
Trên đây là căn bản về mặt sinh lý, nhưng ngoài lý do sinh lý còn có một số lý do bệnh lý cũng có thể dẫn đến chứng tiểu nhiều lần như bệnh tiểu đường, tiểu đường, suy thận cấp tính, tăng aldosterone nguyên phát và các bệnh lý khác. Những bệnh này thường sẽ gây ra tình trạng đi tiểu nhiều lần và thường kèm theo số nước tiểu cũng tăng lên.
Đi tiểu nhiều có phải là biểu hiện của thận suy kém?
Thực tế không hoàn toàn là vậy, lượng nước tiểu dễ dàng có sự thay đổi ít nhiều, ví dụ như thời tiết nắng nóng, đổ mồ hôi nhiều thì lượng nước tiểu sẽ giảm xuống một cách tự nhiên; nếu uống quá nhiều nước thì lượng nước tiểu sẽ tăng lên. Hơn nữa, biểu hiện của chứng suy thận lại thường là ít đi tiểu. Còn đi tiểu nhiều thì chỉ xuất hiện tạm thời trong một số trường hợp suy thận cấp tính.
Khi nước tiểu quá ít so với nhu cầu của cơ thể, xét nghiệm máu sẽ cho thấy chức năng thận bất thường, nếu tiếp tục giảm, thậm chí có thể xảy ra hiện tượng nhiễm độc tiết niệu.
Tất nhiên, quả thực có một số căn bệnh sẽ làm cho nước tiểu tăng nhiều hơn, nhưng không nhất thiết là các bệnh về thận, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, ...
Đi tiểu nhiều lần cần nên chú ý điều gì?
Điều đầu tiên cần xem xét là thời gian xảy ra chứng tiểu nhiều lần. Tình trạng là tạm thời, tự khỏi trong vài giờ, hay kéo dài trong vài tuần, thậm chí vài tháng?
Nếu là tạm thời thì nguyên nhân chủ yếu là do yếu tố sinh lý, đặc biệt trong trường hợp rõ ràng như uống rượu, ăn nhiều gia vị, sau khi đại tiện.
Nếu xảy ra kéo dài thì cần xem xét các yếu tố về bệnh lý.
Chứng tiểu nhiều lần do 3 yếu tố bệnh lý gây ra cần chú ý
1/ Các lần đi tiểu cách nhau rất ngắn, dưới 10 phút, lượng nước tiểu mỗi lần không nhiều, có cảm giác luôn muốn đi tiểu, sau khi đi xong lại muốn đi tiếp. Điều này có thể là do tình trạng bị nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc bàng quang hoạt động quá mức.
Nhưng quan trọng hơn, hãy cân nhắc xem liệu nó chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, có nguyên nhân hay là kéo dài dai dẳng. Điều này sẽ quyết định liệu bạn có cần đến bệnh viện để khám và điều trị hay không.
2/ Trong trường hợp lượng nước uống không tăng đáng kể, số lần đi tiểu tăng, lượng nước tiểu mỗi lần nhiều thì cần xem xét có thể do các bệnh về nội tiết hoặc hệ thần kinh, đồng thời cần phải đến bệnh viện để kiểm tra và điều trị thêm.
Số lần đi tiểu tăng lên kèm theo những khó chịu khác như tiểu ra máu, đau thắt lưng… cần được thăm khám và điều trị thêm. (Ảnh: Albina Gavrilovic/ Shutterstock)
3/ Số lần đi tiểu tăng lên kèm theo những khó chịu khác như tiểu ra máu, đau thắt lưng, thậm chí bị sốt toàn thân, có thể do các bệnh như viêm bàng quang, bàng quang hoạt động quá mức, tiểu nhiều do yếu tố thần kinh, sạn tiết niệu… cần được thăm dò và điều trị thêm.
Chứng tiểu nhiều lần là gì?
Đó là số lượng nước tiểu của bệnh nhân vẫn bình thường, nhưng số lần đi tiểu lại tăng lên đáng kể. Trường hợp nặng hơn có thể phải đi tiểu vài phút một lần, với số lượng nước tiểu mỗi lần chỉ khoảng vài ml.
Người lớn bình thường đi tiểu khoảng 4 ~ 6 lần vào ban ngày, 0 ~ 2 lần vào ban đêm, lượng nước tiểu trong 24 giờ khoảng từ 1000 đến 2000 ml, tức là chưa bằng 3 đến 4 chai nước khoáng.
Trong trường hợp sức khỏe bình thường, nếu số lần đi tiểu trong 24 giờ ≥ 8 lần và số lần đi tiểu đêm ≥ 2 lần thì cần nghĩ đến khả năng bị chứng tiểu nhiều lần hoặc chứng tiểu đêm.
Không thể đánh đồng tất cả tình trạng đi tiểu nhiều lần là căn bệnh rõ rệt, vì ngoài một số yếu tố về bệnh lý, số lần đi tiểu nhiều hay ít còn tùy thuộc ở lượng nước đã uống vào, ở nhiệt độ môi trường,… cũng như trạng thái tâm sinh lý của bản thân. Nếu nghi ngờ có bệnh, bạn nên điều chỉnh lại chế độ ăn uống, đồng thời nhờ bác sĩ xem xét đánh giá toàn diện sức khỏe qua các xét nghiệm máu.
Ngoài ra, cần chú ý rằng, chứng tiểu nhiều lần không phải là một căn bệnh độc lập, mà là triệu chứng của nhiều loại bệnh kết hợp với nhau.
Nguyên nhân phổ biến của chứng tiểu nhiều lần
Sau đây là các yếu tố thường thấy gây ra chứng tiểu nhiều lần, hầu hết không có liên quan đến các vấn đề về thận.
1/ Các yếu tố sinh lý đơn thuần
Mang bầu cũng dể đi tiểu nhiều
Khi mang thai, uống nhiều nước, thời tiết lạnh kích thích, mệt mỏi, giảm sức đề kháng, tinh thần căng thẳng đều có thể dẫn đến chứng tiểu nhiều lần, nhưng chỉ là tạm thời.
2/ Khả năng lưu trữ nước tiểu của bàng quang bị suy giảm
Hầu hết các trường hợp chứng tiểu nhiều lần là do nguyên nhân này. Các bệnh về bàng quang như viêm nhiễm, sạn, dị vật, khối u, v...v... hoặc các bệnh về hệ thống thần kinh, cũng như các bệnh về mô và bộ phận chung quanh bàng quang (như u tử cung, áp-xe vùng chậu, v...v...), có thể dẫn đến việc làm giảm khả năng dự trữ nước tiểu của bàng quang. Chứng tiểu nhiều lần xảy ra khi có ít nước tiểu trong bàng quang hơn bình thường.
3/ Tắc nghẽn đường tiết niệu
Hẹp niệu đạo, viêm tuyến tiền liệt, sưng tuyến tiền liệt,… sẽ dẫn đến làm tăng sức cản việc tiểu tiện, thậm chí có thể gây ra tồn đọng nước tiểu, giảm chức năng chứa nước tiểu của bàng quang. Các triệu chứng ban đầu của các bệnh này thường được biểu hiện là chứng tiểu nhiều lần, tiểu đêm và các triệu chứng sinh lý khác.
4/ Tâm lý và các yếu tố khác
Lo lắng, sợ hãi kéo dài, căng thẳng quá độ… cũng có thể gây ra hiện tượng đi tiểu nhiều lần, biểu hiện là đi tiểu nhiều lần vào ban ngày và biến mất sau khi chìm vào giấc ngủ vào ban đêm.
5/ Thuốc men
Một số loại thuốc hạ huyết áp, thuốc ngăn ngừa suy tim… thường được người già sử dụng có thể chứa các thành phần giúp lợi tiểu. (Ảnh: Shutterstock)
Một số loại thuốc hạ huyết áp, thuốc ngăn ngừa suy tim… thường được người già sử dụng có thể chứa các thành phần lợi tiểu. Sau khi uống thuốc, số lần đi tiểu sẽ tăng lên, nhưng điểm chung là lượng nước tiểu đào thải ra ngoài mỗi lần sẽ không ít, không có cảm giác khó chịu rõ rệt, nguyên nhân có thể do thuốc gây ra.
Trên đây là căn bản về mặt sinh lý, nhưng ngoài lý do sinh lý còn có một số lý do bệnh lý cũng có thể dẫn đến chứng tiểu nhiều lần như bệnh tiểu đường, tiểu đường, suy thận cấp tính, tăng aldosterone nguyên phát và các bệnh lý khác. Những bệnh này thường sẽ gây ra tình trạng đi tiểu nhiều lần và thường kèm theo số nước tiểu cũng tăng lên.
Đi tiểu nhiều có phải là biểu hiện của thận suy kém?
Thực tế không hoàn toàn là vậy, lượng nước tiểu dễ dàng có sự thay đổi ít nhiều, ví dụ như thời tiết nắng nóng, đổ mồ hôi nhiều thì lượng nước tiểu sẽ giảm xuống một cách tự nhiên; nếu uống quá nhiều nước thì lượng nước tiểu sẽ tăng lên. Hơn nữa, biểu hiện của chứng suy thận lại thường là ít đi tiểu. Còn đi tiểu nhiều thì chỉ xuất hiện tạm thời trong một số trường hợp suy thận cấp tính.
Khi nước tiểu quá ít so với nhu cầu của cơ thể, xét nghiệm máu sẽ cho thấy chức năng thận bất thường, nếu tiếp tục giảm, thậm chí có thể xảy ra hiện tượng nhiễm độc tiết niệu.
Tất nhiên, quả thực có một số căn bệnh sẽ làm cho nước tiểu tăng nhiều hơn, nhưng không nhất thiết là các bệnh về thận, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, ...
Đi tiểu nhiều lần cần nên chú ý điều gì?
Điều đầu tiên cần xem xét là thời gian xảy ra chứng tiểu nhiều lần. Tình trạng là tạm thời, tự khỏi trong vài giờ, hay kéo dài trong vài tuần, thậm chí vài tháng?
Nếu là tạm thời thì nguyên nhân chủ yếu là do yếu tố sinh lý, đặc biệt trong trường hợp rõ ràng như uống rượu, ăn nhiều gia vị, sau khi đại tiện.
Nếu xảy ra kéo dài thì cần xem xét các yếu tố về bệnh lý.
Chứng tiểu nhiều lần do 3 yếu tố bệnh lý gây ra cần chú ý
1/ Các lần đi tiểu cách nhau rất ngắn, dưới 10 phút, lượng nước tiểu mỗi lần không nhiều, có cảm giác luôn muốn đi tiểu, sau khi đi xong lại muốn đi tiếp. Điều này có thể là do tình trạng bị nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc bàng quang hoạt động quá mức.
Nhưng quan trọng hơn, hãy cân nhắc xem liệu nó chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, có nguyên nhân hay là kéo dài dai dẳng. Điều này sẽ quyết định liệu bạn có cần đến bệnh viện để khám và điều trị hay không.
2/ Trong trường hợp lượng nước uống không tăng đáng kể, số lần đi tiểu tăng, lượng nước tiểu mỗi lần nhiều thì cần xem xét có thể do các bệnh về nội tiết hoặc hệ thần kinh, đồng thời cần phải đến bệnh viện để kiểm tra và điều trị thêm.
Số lần đi tiểu tăng lên kèm theo những khó chịu khác như tiểu ra máu, đau thắt lưng… cần được thăm khám và điều trị thêm. (Ảnh: Albina Gavrilovic/ Shutterstock)
3/ Số lần đi tiểu tăng lên kèm theo những khó chịu khác như tiểu ra máu, đau thắt lưng, thậm chí bị sốt toàn thân, có thể do các bệnh như viêm bàng quang, bàng quang hoạt động quá mức, tiểu nhiều do yếu tố thần kinh, sạn tiết niệu… cần được thăm dò và điều trị thêm.
Attached Files