Hôm nọ đọc báo Ý Đại Lợi, thấy có một câu chuyện khá cảm động. Một ông giáo viên tiểu học về hưu, sắm và chế biến lại chiếc xe 3 bánh Lambretta thành một thư viện di động nho nhỏ để chạy khắp các làng xung quanh nơi ông ta về hưu gần 10 năm qua. Ông ta gọi chiếc xe là "bibliomotocarro" gom lại từ Biblio + moto + carro, biblio là thư viện, moto là xe nhỏ và carro là tủ. Ông ta cho biết có nhiều làng chỉ có hai đứa học tiểu học, không có sách mấy đứa trẻ hiu quạnh một mình.

Ý Đại Lợi là một quốc gia đang có khủng hoảng về dân số. Người dân không chịu sinh đẻ. Để tránh cho tình trạng, tương lai "Không có người", người ta đề nghị là cứ cho di dân vào ở. Vấn đề là họ cần người nhưng không muốn người da đen hay bọn "rệp". Không muốn xứ họ trở thành những quốc gia như Pháp, Anh quốc,… dân tình ở làng quê bỏ ra tỉnh thành đến nổi họ quảng cáo tặng không nhà chỉ trả giá 1 Euro với điều kiện phải sửa chửa lại để ở. Mình có đọc thì nhiều người Mỹ mua rồi xây cất lại thì hơi mệt vì thợ trong làng không có, mướn dân ở đâu xa đến thì tốn tiền và khi đến khi không, như người yêu đã bỏ ta đi.. Thích qua ở mấy làng vui chơi nhất là Toscana.

Tương tự, ở Nhật Bản cũng lâm vào tình trạng này nhưng có vẻ nặng hơn. Có đến 16% nhà cửa ở làng hay tỉnh nhỏ bị bỏ hoang. Ai muốn lấy thì làm đơn xin rồi phải sửa sang lại. Em đang chỉ ông Mễ sở hữu hoá 5 mẫu đất ở Riverside. Lúc đầu tính làm nhưng sau thấy ông Mễ chịu khó và giúp em nên em chỉ cho ông ta, em không cần nhiều đất vì cũng già rồi.

Ông giáo viên này muốn đưa đến giới trẻ hôm nay niềm vui đọc sách. Văn hoá không phải chỉ để dành cho thiểu số giàu có. Hồi xưa, lúc ông ta còn bé, đọc sách là cửa sổ đưa ông ra thế giới bên ngoài cái làng nhỏ bé của ông ta. Tương tự khi xưa mình ở Đà Lạt, nhỏ bé, không có gì làm ngoài đọc sách hay phá phách xóm làng.

Thư viện di động được cải biến bằng xe Lambretta 3 bánh

Mình nhớ khi xưa ở Pháp có thư viện lưu động để người già không đi bộ xa đến thư viện, họ có một xe buýt để cho thiên hạ leo lên mượn sách, đọc sách hay mượn sách đem về.

Ở Hoa Kỳ, tương tự có những chiếc "xe thư viện lưu động". Có ông bác sĩ người da đen sau này làm đến chức Bộ trưởng kể là nhờ các chiếc xe thư viện lưu động mà ông ta có thể mượn sách để đọc. Giúp ông ta có ý chí theo học ngành y khoa và trở thành người đầu tiên mổ xẻ hai đứa bé sinh đôi, bị dính liền.

Ông giáo viên này ở 30 cây số, cách thành phố Matera mà mình có viếng thăm khi xưa. 75 tuổi. Về hưu vẫn tìm cách đóng góp ích lợi cho xã hội.

Khởi đầu ông ta chỉ lái xe thư viện lưu động vào cuối tuần và các dịp nghỉ hè, chở đến 700 cuốn sách trên chiếc xe lưu động. Ông ta đậu xe ở các quảng trường và công viên nơi có nhiều trẻ em đến vui chơi. Ông cho biết, rất lo ngại về các phương tiện truyền thông ngày nay sẽ làm tha hóa giới trẻ, chúng sẽ không thèm đọc sách để cảm nhận, mở mang kiến thức mà chỉ chấp nhận thụ động những gì từ báo chí truyền thông muốn họ đón nhận.

Nếu có ai ở Việt Nam thành lập thư viện này cho các em ở vùng quê thay vì xây dựng tượng đài. Mình sẽ ủng hộ.

Cái nguy hiểm thời bây giờ là chúng ta không đọc sách mà chỉ tin theo những bản tin ngắn có tính cách gây sốc để câu độc giả, bán quảng cáo. Chúng ta lên mạng để tải hình tỏa nắng, câu like thay vì chia sẻ tin tức, điều hay, việc tốt, giúp cho cuộc sống vui đẹp hơn.

Khi đọc sách, chúng ta có nguyên cả nhiều vấn đề để tham khảo, hiểu từ khởi đầu đến cái kết. Điển hình là sách y khoa. Mình đọc hết cuốn mới hiểu một chút ít vấn đề trong đó vì phải đọc từ A đến Z.

Trong khi 1 bài báo chỉ cho có 500-700 chữ là thấy ngọng. Thêm họ bán thuốc bổ là ngọng. Họ chỉ trích ra phần nào để quảng cáo bán thuốc. Người Mỹ Ít đọc sách lắm. Thư viện tại xứ họ đóng cửa mệt thở vì không có ai mượn sách nên họ phải sa thải bớt nhân viên. Mình đến mỗi tuần là họ mừng như gặp người yêu trở về từ mặt trận.

Tương lai xa gần chúng ta chấp nhận fake news, ít suy nghĩ sâu về một vấn đề trong cuộc sống hay về một đề tài nào đó. Khiến chúng ta sống không có chiều sâu.

Người Pháp đọc sách rất nhiều nên câu chuyện giữa bạn bè khá sinh động thay vì thích ăn hamburger, pizza và uống bia như người Mỹ. Sinh nhật hay Giáng sinh thì đa số người Pháp tặng sách cho người thân và bạn bè. Ở Hoa Kỳ mình mua sách tặng cho bạn bè là họ thấy rầu. Mình sống tại Hoa Kỳ trên 36 năm, chưa một ai tặng mình một cuốn sách trong khi ở Pháp, hàng năm mình nhận đâu cả chục cuốn. Họ tặng mình thì phải đọc vì lần sau họ sẽ hỏi để đối thoại, trao đổi học hỏi thêm về đề tài trong cuốn sách. Ở Hoa Kỳ, chỉ thấy ăn và ăn cho thật nhiều.

Thằng con mình dạo này hay hỏi mình về tìm đối tượng ra sao, như thế nào? Mẹ nó đang tìm kiếm đối tượng cho nó. Bạn bè giới thiệu đủ thứ cô gái. Bác nào có con gái muốn làm sui với em thì cho biết nhé. Mình theo kinh nghiệm, nói chỉ kiếm cô nào thích đọc sách. Thằng con mình thích đọc sách nên hai cha con hay đối thoại thay vì đối chọi. Có lẻ nó thích đọc sách, có lẻ bị lây cái bệnh của bố. Những người thích đọc sách thích đối thoại thay vì tranh cãi vu vơ. Bà xã là người Mỹ, không đọc sách nên cứ thích đối chọi. Do đó mà mình nói với nó, hãy kiếm một cô nào thích đọc sách mà làm đối tượng.

Lý do mà cô gái nào thích đọc sách nhiều là do thông minh. Càng đọc sách cô ta càng biết về cuộc đời thế giới, càng biết cô ta ngu dốt, ngu lâu vững bền, biển học mênh mông nên ít khi tự xưng là mình hiểu biết, do vậy có óc cầu tiến, lắng nghe thay vì tranh cãi, đối chọi. Càng đọc càng biết nhiều từ vựng để viết và diễn đạt giúp người đối thoại ít có hiểu lầm.

Cô ta tò mò về thế giới và con người và có óc cầu tiến. Con gái thích đọc sách sẽ ít tốn tiền vì cô ra thích cầm cuốn sách và tách trà ở nhà để vui thú thay vì đi nhảy đầm tốn tiền mua áo quần. Cô ta thích relax ở chốn vắng vẻ. Con có thể mời lên vườn bơ đi hái bơ, xem sóc, xem rắn, xem coyote ,…

Thông thường mấy người đọc sách nhiều, họ xử sự rất nhẹ nhàng, không ồn ào. Cô ta hiểu biết nhiều nên có thể hầu chuyện với nhiều người. Cô ta hóng chuyện nên ít nói, thích nghe nhiều hơn nói. Trong cuốn sách Đắc Nhân Tâm, ông Dale Carnegie có nói đến tài tiếp chuyện, ông ta chỉ nghe người đối thoại, lâu lâu mới đặt ra một câu hỏi. Thiên hạ thích nói nhiều để chứng tỏ cho mọi người thấy, họ rất thông thái.

Cô gái đọc sách ở trong vườn Tuileries, Paris, nơi mình hay ngồi chỗ này để vẽ. Mình hay thấy người Pháp vào công viên, có mấy cái ghế sắt sơn màu vàng, ngồi đọc sách trong nắng ấm của mùa Xuân.

Khi đọc sách cô ta chăm chú đọc nên sẽ quen chú trọng đến khi ngồi bên con thay vì ôm điện thoại nhắn tin. Khi ăn, cô ta không thấy điện thoại ra chụp để báo cho dân cư mạng là cô ta đang ăn gì vì chả có ai sẽ để ý. Cô ta sẽ chánh niệm, ăn từ tốn, để hương vị của thức ăn thấm vào tâm khảm, phân tích cách mà đầu bếp sử dụng trong thức ăn.

Cô ta đọc sách nên thích tưởng tượng hình ảnh trong sách và thường rất vui tính. Tìm mọi cách giúp cho cuộc đời thi vị nhiều hơn. Đọc sách giúp cho cô ta biết nhiều ngữ vựng hơn, giúp sử dụng từ vựng khi nói chuyện, giúp cho mọi người dễ hiểu hơn.

Cô ta rất tham vọng. Khi đọc cuốn sách dày 200 trang thì cô ta sẽ không bỏ cuộc giữa chừng. Cô ta sẽ cố gắng đọc cho hết, cho nên khi hôn nhân có gặp trắc trở, cô ta sẽ cố gắng đi hết cuộc đời với con.

Thư viện Helsinki
Khi con bận công việc, cô ta sẽ không gọi con mỗi 5 phút, hỏi chừng nào về, cô ta đọc sách đợi con trong tiếng nhạc êm diệu đợi con về. Con về thì cô ta sẽ vui mừng không trách móc vì đọc sách học thêm điều bổ ích.

Đọc sách cô ta sẽ độc lập, tự chủ, không mong đợi, bám víu vào con. Cô ta có kinh nghiệm, biết suy nghĩ, nhận xét đúng, có thể giúp đưa ra quyết định quan trọng thay vì nghe lời xúi dại của bạn bè. Sau lưng một người đàn ông thất bại, là một người đàn bà xúi dại. Khi vợ chồng bàn bàn về điều gì, cô ta có ý kiến khá chững chạc, phân tích vấn đề xem lợi nhiều hơn hại để lấy quyết định chung thay vì nghe kẻ không hiểu biết vấn đề nhưng cứ làm tài khôn.

Ít tốn tiền giải trí, chỉ cần một cuốn sách, thay vì phải đi uống rượu, nhảy đầm hay đi chơi xa. Ngoài ra cô ta sẽ giúp cho con đọc thêm sách, thu thập thêm kiến thức thay vì uống rượu, nhậu dô dô. Chán Mớ Đời

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn