Tweet
Sử dụng máy lạnh trong nhà thường là sự lựa chọn của nhiều người khi tiết trời khá nóng nực, oi bức. Tuy nhiên, một số người có thể thấy xuất hiện ra các triệu chứng bị cảm lạnh như ho, sổ mũi, ngứa xót mắt, mũi, nhức đầu, và đau cổ khi ở lâu trong phòng có máy lạnh. Đông y có chia sẻ về 2 loại gia vị và 3 huyệt vị nhằm giúp cải thiện các triệu chứng xấu về sức khỏe này.
Khi từ bên ngoài với nhiệt độ cao đi vào phòng đang mở máy lạnh nhiệt độ thấp, đặc biệt nếu đang bị đổ mồ hôi, chúng ta rất dễ bị cảm lạnh và nhanh chóng xuất hiện các triệu chứng như bị nghẹt mũi, sổ mũi hoặc nhức đầu. Một số người thậm chí còn có thể bị sốt vào ban đêm hoặc bị liệt mặt.
Nếu ở lâu trong phòng gắn máy lạnh thì hơi lạnh và hơi ẩm từ từ sẽ thấm sâu vào cơ thể. Điều này sẽ dẫn đến các triệu chứng bệnh lý mãn tính như khô mắt, viêm mũi (mũi nhạy cảm), lên cơn hen suyễn, bị nổi chàm, ngứa da, đau nhức cơ thể và đau thấp khớp.
Vì sao máy lạnh thổi thẳng vào cơ thể lại gây ra bệnh?
Khi cảm thấy trong cơ thể bị rất nóng hoặc đổ mồ hôi nhiều, các lỗ chân lông sẽ tự động mở ra trên toàn bộ cơ thể, giúp cho nhiệt được thoát ra ngoài, đồng thời mồ hôi cũng sẽ đẩy nhiệt ra bên ngoài. Quá trình này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ổn định nhiệt độ của cơ thể.
Khi tiếp xúc với không khí lạnh, các lỗ chân lông sẽ nhanh chóng bị đóng lại, cản trở quá trình thải nhiệt bên trong. Mồ hôi và hơi ẩm chưa kịp thoát ra ngoài sẽ tích tụ trong cơ bắp và dưới da, dẫn đến hàng loạt triệu chứng bệnh lý khác nhau.
Theo quan điểm của Đông y, phần lớn bệnh tật xảy ra ở người là do các yếu tố về môi trường gây ra như lạnh (hàn), gió (phong), nóng (thử), khô (táo), ẩm (thấp) và lửa (nhiệt).
Ngoài ra, quan niệm của Đông y cũng cho rằng, dù là ở bất kể mùa nào trong năm thì việc tiếp xúc trực tiếp với không khí lạnh vẫn có thể gây hại cho cơ thể người.
Theo đó, trên bề mặt cơ thể con người có một lớp dương khí, còn gọi là "Vi khí", có tác dụng bảo vệ cho cơ thể. Lớp dương khí này giúp chống lại sự xâm nhập của nóng, lạnh, ẩm ướt, virus, vi khuẩn và các yếu tố gây bệnh khác.
Lý thuyết căn bản về âm dương trong Đông y cho rằng ,vạn vật trong thiên nhiên đều có mang đặc tính âm dương tương ứng. Những đặc tính đối lập này biểu hiện theo nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như sự đối lập giữa đất và trời, giữa lạnh và nóng. Hai năng lượng âm và dương tuy đối kháng với nhau nhưng cũng phụ thuộc lẫn nhau. Vì vậy, sự cân bằng là yếu tố rất cần thiết để duy trì sức khỏe cho người. Khi âm dương duy trì được mức cân bằng, con người sẽ luôn khỏe mạnh, tràn đầy năng lực, cơ thể được điều hòa và ổn định. Ngược lại, khi âm dương bị mất cân bằng, sẽ xuất hiện nhiều vấn đề khác nhau về tình trạng sức khỏe.
Không khí lạnh, vốn mang tính âm, có khả năng làm phá vỡ khí dương của cơ thể, khiến cho sức đề kháng của cơ thể bị yếu đi, dễ bị nhiễm trùng và dính bệnh tật hơn.
Theo Đông y, kinh mạch là những dòng kênh vận chuyển năng lượng xuyên suốt trong cơ thể người. Kinh mạch có nhiệm vụ vận chuyển khí huyết, những chất căn bản cấu tạo ra sự sống và duy trì các hoạt động sống còn của con người, chạy đi khắp cơ thể.
Kinh mạch được chia thành kinh dương và kinh âm. Kinh dương mang năng lượng dương (+), đặc trưng bởi sự ấm áp và nhiệt. Tất cả các kinh dương đều đi qua đầu và mặt, nên năng lượng dương ở đây tương đối mạnh.
Một số người thích hướng luồng khí lạnh trực tiếp vào đầu và mặt vì nghĩ rằng điều này sẽ giúp làm hạ nhiệt nhanh hơn. Tuy nhiên, cách làm này có thể gây tổn hại đến năng lượng dương ở đầu và mặt, khiến cho họ dễ bị các triệu chứng như nhức đầu, nghẹt mũi, sổ mũi, hắt hơi, thậm chí là bị liệt ở mặt.
Ngoài ra, các kinh dương cũng đi qua phía lưng, đặc biệt là kinh Du ở giữa lưng. Kinh Du có nhiệm vụ điều khiển các kinh dương của toàn cơ thể, hai bên kinh Du còn có các kinh dương. Vì vậy, dương khí ở phía lưng rất mạnh nên tương đối sẽ nhạy cảm với nhiệt và giúp làm đổ mồ hôi nhiều.
Thường xuyên để lưng tiếp xúc với không khí lạnh có thể làm hao tổn năng lượng dương của cơ thể và gây ra các bệnh có liên quan như đau vùng sau ót, bị cứng cổ hoặc bất động, cứng vai, đau thắt lưng, khó chịu ở bụng, tiêu chảy, đau bụng kinh, lạnh đầu chi, cảm lạnh thường xuyên.
(Ảnh minh họa)
Không khí lạnh cũng dễ có ảnh hưởng đến các khớp xương. Các khớp này chỉ được bao phủ bởi một lớp da và mỡ mỏng, bên dưới có nhiều gân, dây chằng, xương và dịch khớp. Việc tiếp xúc trực tiếp với khí lạnh sẽ khiến cho khí huyết bị ứ đọng lại, từ đó gây cản trở sự chuyển động của khớp, dẫn đến các triệu chứng đau nhức, lâu ngày sẽ phát sinh ra bệnh viêm khớp mãn tính.
Trong khi ngủ, dương khí trong cơ thể tương đối yếu ớt và lỗ chân lông có xu hướng mở ra. Bật máy lạnh lúc ngủ dù ở nhiệt độ thấp cũng khiến cho hơi lạnh lưu thông suốt đêm và xâm nhập vào lỗ chân lông. Điều này dễ dẫn đến cơ thể bị thiếu hụt dương khí, gây ra các triệu chứng như bị cảm lạnh và đau nhức cơ thể.
Ngoài ra, việc tiếp xúc với không khí lạnh rất dễ khiến cho bệnh cũ tái phát, thậm chí làm cho nặng thêm. Ví dụ, các bệnh như thấp khớp và cúm bao tử có xu hướng trở nên nặng hơn với không khí ẩm ướt hoặc thời tiết lạnh kéo dài.
Không khí lạnh từ máy điều hòa sẽ tạo ra một môi trường lạnh giả tạo và đôi khi cũng ẩm ướt. Điều này có thể gây ra chứng hen suyễn do cảm lạnh, thường thấy xuất hiện vào mùa đông, nhưng cũng có thể xảy ra vào mùa hè và sẽ trở nên trầm trọng hơn khi đến mùa đông. Các chứng bệnh khác, chẳng hạn như bị viêm mũi dị ứng và bệnh chàm, cũng sẽ nặng hơn do tiếp xúc với không khí lạnh, có thể trở thành căn bệnh mãn tính quanh năm.
Đông y giải quyết bệnh "lạnh" như thế nào?
Có 2 loại gia vị và kỹ thuật xoa bóp huyệt đạo có thể giúp làm giảm bệnh tật do khí lạnh gây ra.
1/ Gừng
Gừng có hoạt tính hoành (làm cho đổ mồ hôi) có thể giúp cho cơ thể mau phục hồi sức khỏe thông qua việc đổ mồ hôi. Gừng có thể được ăn sống, nấu chín, ngâm giấm, ướp, muối hoặc trộn với mật ong. Khi đi bộ xuyên rừng, ở vùng núi có nhiều bóng râm và ẩm ướt, ngậm một miếng gừng trong miệng có thể úp gia tăng sức đề kháng với không khí ẫm, lạnh ở môi trường bên ngoài.
2/ Nước gừng
Cho 2 lát gừng vào một tách nước ấm và uống hai lần một ngày để ngăn ngừa chứng bị cảm lạnh do tiếp xúc với gió hoặc nhiệt độ lạnh. Tuy nhiên, nếu đang bị đau cổ họng, thì không nên uống nước gừng.
Theo truyền thuyết, Từ Hà Khách, là du khách nổi tiếng thời Trung Hoa cổ xưa, luôn mang theo gừng trong hành lý. Mỗi sáng ông ăn một ít. Nếu có các triệu chứng như cảm lạnh, sổ mũi hoặc sốt, thì ông sẽ uống một tách nước gừng rồi đắp chăn để cho ra mồ hôi. Đây là cách mà ông tự bảo vệ mình dưới thời tiết khắc nghiệt trong suốt cuộc hành trình vào thời xa xưa.
Nếu phải tiếp xúc trực tiếp với không khí lạnh, Đông y khuyên nên nhai gừng, xoa mặt và tay cho ấm hoặc mặc thêm nhiều quần áo. Nếu không thể chuẩn bị trước, bạn có thể uống nước gừng hoặc canh hành lá (xem phần giới thiệu bên dưới) để làm ấm cơ thể. Ngoài ra, tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ, bạn có thể cân nhắc tìm bác sĩ để được chữa trị.
(Ảnh: wasanajai/Shutterstock)
3/ Canh với hành lá
Canh với hành lá có thể làm giảm các triệu chứng như bị ớn lạnh, khó đổ mồ hôi, sổ mũi, hắt hơi, đau nhức cơ thể hoặc cứng cổ một cách hiệu quả. Để làm chén canh hành lá, bạn hãy đun sôi 4 củ hành cả rễ với 500 ml nước trong hai phút rồi uống.
4/ Bấm huyệt chữa bệnh do bị nhiễm khí lạnh
Day ấn vào các huyệt Hợp cốc, Khúc trì và Phong trì, mỗi huyệt trong 2 phút, sẽ có ích cho quá trình nhằm phục hồi của cơ thể. Nếu cảm thấy bị đau nhức hoặc sưng tấy ở các điểm đó thì cũng không có vấn đề gì.
(Ảnh minh họa)
Lưu ý khi sử dụng máy lạnh trong mùa hè
1/ Điều chỉnh nhiệt độ thích hợp, không nên quá lạnh, lý tưởng nhất là từ 72ºF đến 77ºF (từ 22ºC đến 25ºC).
2/ Mở hé cửa ra vào và cửa sổ để cho không khí tự nhiên có thể lưu thông ra vào.
3/ Thỉnh thoảng dành chút thời gian để tận hưởng ánh nắng mặt trời, để cơ thể được đổ mồ hôi ra một chút và hít thở không khí trong lành.
4/ Mặc thêm quần áo hoặc tập thể dục nhẹ nhàng để làm ấm cơ thể trước khi vào phòng có gắn máy lạnh.
5/ Cố gắng không ở trong phòng có máy lạnh quá lâu.
Khi từ bên ngoài với nhiệt độ cao đi vào phòng đang mở máy lạnh nhiệt độ thấp, đặc biệt nếu đang bị đổ mồ hôi, chúng ta rất dễ bị cảm lạnh và nhanh chóng xuất hiện các triệu chứng như bị nghẹt mũi, sổ mũi hoặc nhức đầu. Một số người thậm chí còn có thể bị sốt vào ban đêm hoặc bị liệt mặt.
Nếu ở lâu trong phòng gắn máy lạnh thì hơi lạnh và hơi ẩm từ từ sẽ thấm sâu vào cơ thể. Điều này sẽ dẫn đến các triệu chứng bệnh lý mãn tính như khô mắt, viêm mũi (mũi nhạy cảm), lên cơn hen suyễn, bị nổi chàm, ngứa da, đau nhức cơ thể và đau thấp khớp.
Vì sao máy lạnh thổi thẳng vào cơ thể lại gây ra bệnh?
Khi cảm thấy trong cơ thể bị rất nóng hoặc đổ mồ hôi nhiều, các lỗ chân lông sẽ tự động mở ra trên toàn bộ cơ thể, giúp cho nhiệt được thoát ra ngoài, đồng thời mồ hôi cũng sẽ đẩy nhiệt ra bên ngoài. Quá trình này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ổn định nhiệt độ của cơ thể.
Khi tiếp xúc với không khí lạnh, các lỗ chân lông sẽ nhanh chóng bị đóng lại, cản trở quá trình thải nhiệt bên trong. Mồ hôi và hơi ẩm chưa kịp thoát ra ngoài sẽ tích tụ trong cơ bắp và dưới da, dẫn đến hàng loạt triệu chứng bệnh lý khác nhau.
Theo quan điểm của Đông y, phần lớn bệnh tật xảy ra ở người là do các yếu tố về môi trường gây ra như lạnh (hàn), gió (phong), nóng (thử), khô (táo), ẩm (thấp) và lửa (nhiệt).
Ngoài ra, quan niệm của Đông y cũng cho rằng, dù là ở bất kể mùa nào trong năm thì việc tiếp xúc trực tiếp với không khí lạnh vẫn có thể gây hại cho cơ thể người.
Theo đó, trên bề mặt cơ thể con người có một lớp dương khí, còn gọi là "Vi khí", có tác dụng bảo vệ cho cơ thể. Lớp dương khí này giúp chống lại sự xâm nhập của nóng, lạnh, ẩm ướt, virus, vi khuẩn và các yếu tố gây bệnh khác.
Lý thuyết căn bản về âm dương trong Đông y cho rằng ,vạn vật trong thiên nhiên đều có mang đặc tính âm dương tương ứng. Những đặc tính đối lập này biểu hiện theo nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như sự đối lập giữa đất và trời, giữa lạnh và nóng. Hai năng lượng âm và dương tuy đối kháng với nhau nhưng cũng phụ thuộc lẫn nhau. Vì vậy, sự cân bằng là yếu tố rất cần thiết để duy trì sức khỏe cho người. Khi âm dương duy trì được mức cân bằng, con người sẽ luôn khỏe mạnh, tràn đầy năng lực, cơ thể được điều hòa và ổn định. Ngược lại, khi âm dương bị mất cân bằng, sẽ xuất hiện nhiều vấn đề khác nhau về tình trạng sức khỏe.
Không khí lạnh, vốn mang tính âm, có khả năng làm phá vỡ khí dương của cơ thể, khiến cho sức đề kháng của cơ thể bị yếu đi, dễ bị nhiễm trùng và dính bệnh tật hơn.
Theo Đông y, kinh mạch là những dòng kênh vận chuyển năng lượng xuyên suốt trong cơ thể người. Kinh mạch có nhiệm vụ vận chuyển khí huyết, những chất căn bản cấu tạo ra sự sống và duy trì các hoạt động sống còn của con người, chạy đi khắp cơ thể.
Kinh mạch được chia thành kinh dương và kinh âm. Kinh dương mang năng lượng dương (+), đặc trưng bởi sự ấm áp và nhiệt. Tất cả các kinh dương đều đi qua đầu và mặt, nên năng lượng dương ở đây tương đối mạnh.
Một số người thích hướng luồng khí lạnh trực tiếp vào đầu và mặt vì nghĩ rằng điều này sẽ giúp làm hạ nhiệt nhanh hơn. Tuy nhiên, cách làm này có thể gây tổn hại đến năng lượng dương ở đầu và mặt, khiến cho họ dễ bị các triệu chứng như nhức đầu, nghẹt mũi, sổ mũi, hắt hơi, thậm chí là bị liệt ở mặt.
Ngoài ra, các kinh dương cũng đi qua phía lưng, đặc biệt là kinh Du ở giữa lưng. Kinh Du có nhiệm vụ điều khiển các kinh dương của toàn cơ thể, hai bên kinh Du còn có các kinh dương. Vì vậy, dương khí ở phía lưng rất mạnh nên tương đối sẽ nhạy cảm với nhiệt và giúp làm đổ mồ hôi nhiều.
Thường xuyên để lưng tiếp xúc với không khí lạnh có thể làm hao tổn năng lượng dương của cơ thể và gây ra các bệnh có liên quan như đau vùng sau ót, bị cứng cổ hoặc bất động, cứng vai, đau thắt lưng, khó chịu ở bụng, tiêu chảy, đau bụng kinh, lạnh đầu chi, cảm lạnh thường xuyên.
(Ảnh minh họa)
Không khí lạnh cũng dễ có ảnh hưởng đến các khớp xương. Các khớp này chỉ được bao phủ bởi một lớp da và mỡ mỏng, bên dưới có nhiều gân, dây chằng, xương và dịch khớp. Việc tiếp xúc trực tiếp với khí lạnh sẽ khiến cho khí huyết bị ứ đọng lại, từ đó gây cản trở sự chuyển động của khớp, dẫn đến các triệu chứng đau nhức, lâu ngày sẽ phát sinh ra bệnh viêm khớp mãn tính.
Trong khi ngủ, dương khí trong cơ thể tương đối yếu ớt và lỗ chân lông có xu hướng mở ra. Bật máy lạnh lúc ngủ dù ở nhiệt độ thấp cũng khiến cho hơi lạnh lưu thông suốt đêm và xâm nhập vào lỗ chân lông. Điều này dễ dẫn đến cơ thể bị thiếu hụt dương khí, gây ra các triệu chứng như bị cảm lạnh và đau nhức cơ thể.
Ngoài ra, việc tiếp xúc với không khí lạnh rất dễ khiến cho bệnh cũ tái phát, thậm chí làm cho nặng thêm. Ví dụ, các bệnh như thấp khớp và cúm bao tử có xu hướng trở nên nặng hơn với không khí ẩm ướt hoặc thời tiết lạnh kéo dài.
Không khí lạnh từ máy điều hòa sẽ tạo ra một môi trường lạnh giả tạo và đôi khi cũng ẩm ướt. Điều này có thể gây ra chứng hen suyễn do cảm lạnh, thường thấy xuất hiện vào mùa đông, nhưng cũng có thể xảy ra vào mùa hè và sẽ trở nên trầm trọng hơn khi đến mùa đông. Các chứng bệnh khác, chẳng hạn như bị viêm mũi dị ứng và bệnh chàm, cũng sẽ nặng hơn do tiếp xúc với không khí lạnh, có thể trở thành căn bệnh mãn tính quanh năm.
Đông y giải quyết bệnh "lạnh" như thế nào?
Có 2 loại gia vị và kỹ thuật xoa bóp huyệt đạo có thể giúp làm giảm bệnh tật do khí lạnh gây ra.
1/ Gừng
Gừng có hoạt tính hoành (làm cho đổ mồ hôi) có thể giúp cho cơ thể mau phục hồi sức khỏe thông qua việc đổ mồ hôi. Gừng có thể được ăn sống, nấu chín, ngâm giấm, ướp, muối hoặc trộn với mật ong. Khi đi bộ xuyên rừng, ở vùng núi có nhiều bóng râm và ẩm ướt, ngậm một miếng gừng trong miệng có thể úp gia tăng sức đề kháng với không khí ẫm, lạnh ở môi trường bên ngoài.
2/ Nước gừng
Cho 2 lát gừng vào một tách nước ấm và uống hai lần một ngày để ngăn ngừa chứng bị cảm lạnh do tiếp xúc với gió hoặc nhiệt độ lạnh. Tuy nhiên, nếu đang bị đau cổ họng, thì không nên uống nước gừng.
Theo truyền thuyết, Từ Hà Khách, là du khách nổi tiếng thời Trung Hoa cổ xưa, luôn mang theo gừng trong hành lý. Mỗi sáng ông ăn một ít. Nếu có các triệu chứng như cảm lạnh, sổ mũi hoặc sốt, thì ông sẽ uống một tách nước gừng rồi đắp chăn để cho ra mồ hôi. Đây là cách mà ông tự bảo vệ mình dưới thời tiết khắc nghiệt trong suốt cuộc hành trình vào thời xa xưa.
Nếu phải tiếp xúc trực tiếp với không khí lạnh, Đông y khuyên nên nhai gừng, xoa mặt và tay cho ấm hoặc mặc thêm nhiều quần áo. Nếu không thể chuẩn bị trước, bạn có thể uống nước gừng hoặc canh hành lá (xem phần giới thiệu bên dưới) để làm ấm cơ thể. Ngoài ra, tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ, bạn có thể cân nhắc tìm bác sĩ để được chữa trị.
(Ảnh: wasanajai/Shutterstock)
3/ Canh với hành lá
Canh với hành lá có thể làm giảm các triệu chứng như bị ớn lạnh, khó đổ mồ hôi, sổ mũi, hắt hơi, đau nhức cơ thể hoặc cứng cổ một cách hiệu quả. Để làm chén canh hành lá, bạn hãy đun sôi 4 củ hành cả rễ với 500 ml nước trong hai phút rồi uống.
4/ Bấm huyệt chữa bệnh do bị nhiễm khí lạnh
Day ấn vào các huyệt Hợp cốc, Khúc trì và Phong trì, mỗi huyệt trong 2 phút, sẽ có ích cho quá trình nhằm phục hồi của cơ thể. Nếu cảm thấy bị đau nhức hoặc sưng tấy ở các điểm đó thì cũng không có vấn đề gì.
(Ảnh minh họa)
Lưu ý khi sử dụng máy lạnh trong mùa hè
1/ Điều chỉnh nhiệt độ thích hợp, không nên quá lạnh, lý tưởng nhất là từ 72ºF đến 77ºF (từ 22ºC đến 25ºC).
2/ Mở hé cửa ra vào và cửa sổ để cho không khí tự nhiên có thể lưu thông ra vào.
3/ Thỉnh thoảng dành chút thời gian để tận hưởng ánh nắng mặt trời, để cơ thể được đổ mồ hôi ra một chút và hít thở không khí trong lành.
4/ Mặc thêm quần áo hoặc tập thể dục nhẹ nhàng để làm ấm cơ thể trước khi vào phòng có gắn máy lạnh.
5/ Cố gắng không ở trong phòng có máy lạnh quá lâu.
Attached Files