Một phái đoàn lưỡng đảng gồm các thượng nghị sĩ Hoa Kỳ đã đến thăm chính thức thủ đô Hungary vào Chủ nhật và kêu gọi chính phủ theo chủ nghĩa dân tộc chấp thuận ngay lập tức yêu cầu gia nhập NATO của Thụy Điển.

Hungary là quốc gia duy nhất trong số 31 thành viên hiện tại của NATO chưa phê chuẩn đề xuất của Thụy Điển. Chính phủ Hungary phải đối mặt với áp lực hành động ngày càng tăng sau khi trì hoãn hành động này hơn 18 tháng kể từ khi việc kết nạp một quốc gia mới vào liên minh quân sự cần có sự chấp thuận của tất cả thành viên.

Các thượng nghị sĩ đến thăm tuyên bố họ sẽ đệ trình một nghị quyết chung lên Quốc hội lên án cáo buộc dân chủ thụt lùi ở Hungary và kêu gọi chính phủ của Thủ tướng Viktor Orbán dỡ bỏ rào cản đối với sự hội nhập xuyên Đại Tây Dương của Thụy Điển.

Thượng nghị sĩ Thom Tillis, đảng viên Cộng hòa Bắc Carolina, cho biết trong cuộc họp báo tại Đại sứ quán Hoa Kỳ ở Budapest rằng: “Với việc gia nhập của Thụy Điển, Hungary và thủ tướng của các bạn sẽ phục vụ tuyệt vời cho các quốc gia yêu tự do trên toàn thế giới”.

Nghị quyết, được hãng thông tấn AP đưa tin lần đầu tiên vào sáng sớm Chủ nhật, được soạn thảo bởi Tillis và Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen, một đảng viên Đảng Dân chủ ở New Hampshire. Tham gia cùng họ trong phái đoàn tới Budapest có Thượng nghị sĩ Chris Murphy, một đảng viên Đảng Dân chủ đến từ Connecticut.

Shaheen cho biết thật “thất vọng” khi không có thành viên nào của chính phủ Hungary chấp nhận lời mời gặp phái đoàn nhưng bà “hy vọng và lạc quan” việc gia nhập của Thụy Điển sẽ được đệ trình để phê chuẩn khi các nhà lập pháp Hungary triệu tập lại vào ngày 26 tháng 2.

Chris Murphy cho biết việc chính phủ Orbán từ chối gặp mặt là “kỳ lạ và đáng lo ngại”, nhưng trách nhiệm thúc đẩy một cuộc bỏ phiếu thuộc về nhà lãnh đạo lâu năm, Viktor Orbán.

Ông nói rằng: “Chúng tôi đủ khôn ngoan về chính trị ở đây để biết rằng nếu Thủ tướng Orbán muốn điều này xảy ra thì quốc hội có thể tiến hành.”

Đầu tháng này, Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Ben Cardin, đảng viên Đảng Dân chủ Maryland và là chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, đã nêu ra khả năng áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Hungary vì hành vi của nước này và gọi Orbán là “thành viên kém tin cậy nhất của NATO”.

Trong nghị quyết, các thượng nghị sĩ lưu ý “vai trò quan trọng mà Hungary có thể có đối với an ninh châu Âu và xuyên Đại Tây Dương”, nhưng chỉ ra việc nước này không giữ lời hứa trước đó là không trở thành đồng minh cuối cùng của NATO ký kết tư cách thành viên của Thụy Điển.

Nghị quyết cho biết Hungary “đã không tham gia cùng tất cả các quốc gia thành viên NATO khác trong việc chấp thuận việc Thụy Điển gia nhập NATO, không thực hiện cam kết không phải là người cuối cùng chấp thuận việc gia nhập đó và gây nguy hiểm cho an ninh xuyên Đại Tây Dương tại thời điểm quan trọng đối với hòa bình và sự ổn định ở châu Âu.”

Orbán, một người theo chủ nghĩa dân tộc trung thành đã lãnh đạo Hungary từ năm 2010, đã nói rằng ông ủng hộ việc đưa Thụy Điển trở thành thành viên NATO nhưng các nhà lập pháp trong đảng của ông vẫn không bị thuyết phục vì “những lời nói dối trắng trợn” từ các chính trị gia Thụy Điển về tình trạng dân chủ của Hungary.

Nhưng trong bài phát biểu toàn quốc ở Budapest hôm thứ Bảy, Orbán chỉ ra rằng cơ quan lập pháp Hungary có thể sớm nhượng bộ.

Ông nói: “Có một tin tốt là tranh chấp của chúng tôi với Thụy Điển sắp kết thúc. Chúng tôi đang hướng tới việc phê chuẩn việc gia nhập NATO của Thụy Điển vào đầu phiên họp mùa xuân của Quốc hội.”

Nghị quyết của các thượng nghị sĩ chỉ trích mối quan hệ ngày càng nồng ấm của Viktor Orbán với Nga và Trung Quốc, đồng thời lưu ý rằng mặc dù Hungary đã mở cửa cho những người tị nạn Ukraina chạy trốn khỏi cuộc xâm lược của Moscow, nhưng nước này cũng đã “chống lại và làm loãng các lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu đối với Liên bang Nga”.

Orbán, được nhiều người coi là đồng minh EU thân cận nhất của Điện Kremlin, từ lâu đã bị chỉ trích vì coi thường các tiêu chuẩn của khối về dân chủ và pháp quyền. EU đã rút hàng tỷ USD tài trợ từ Budapest vì bị cáo buộc vi phạm các quy tắc của Liên minh EU.

Chính phủ Hungary cũng có lập trường ngày càng bất lợi đối với chính quyền của Tổng thống Joe Biden, cáo buộc Mỹ cố gắng gây ảnh hưởng đến đời sống công chúng Hungary.

Péter Szijjártó, Bộ trưởng Ngoại giao Hungary, cho biết hôm thứ Sáu rằng ông hoan nghênh chuyến thăm của các thượng nghị sĩ nhưng “việc cố gắng gây áp lực lên chúng tôi là không đáng, bởi vì chúng tôi là một quốc gia có chủ quyền.”

Szijjártó nói: “Chúng tôi rất vui vì họ đến đây vì họ có thể tự mình nhận ra rằng mọi thứ họ đọc về Hungary trên các phương tiện truyền thông theo chủ nghĩa tự do của Mỹ đều là dối trá trắng trợn”.

Việt Linh - Calitoday
(Theo AP News)