Bạn không biết nhóm máu của mình là gì? Bạn không phải là người duy nhất. Mặc dù nhóm máu là phần căn bản tạo nên đặc điểm sinh học, do gene quyết định, thì trừ khi trả tiền xét nghiệm, bạn chỉ có 3 cách biết mình thuộc nhóm máu nào.

Đầu tiên, đó là khi bạn cần phải truyền máu. Thứ hai, là khi người phụ nữ lúc mang thai sẽ được kiểm tra để loại bỏ những rắc rối do khác nhóm máu với em bé trong bụng. Và sau cùng, khi cho máu, bạn sẽ được thông báo trên thẻ hiến máu.

Nhóm máu được phát hiện từ khi nào?

Cho mãi đến năm 1900, nhà khoa học Áo Karl Landsteiner mới phát hiện ra máu được chia thành các nhóm khác nhau. Còn nếu trước đó, khi bạn được truyền máu, sẽ là chuyện may rủi nếu được cứu sống hay sẽ chết. Đó là do việc pha trộn hai nhóm máu khác nhau sẽ gây ra hiện tượng "kết khối", các tế bào máu dính với nhau, tạo ra phản ứng độc hại, có thể gây ra tử vong.

Có bao nhiêu loại nhóm máu?

Khi nói về nhóm máu, là ngụ ý chỉ đến các protein, các kháng nguyên tồn tại trên bề mặt của tế bào hồng huyết cầu. Mặc dù có hàng trăm loại kháng nguyên khác nhau ở vị trí đó, nhưng những thứ quan trọng nhất với sức khỏe chúng ta là các nhóm A, B, AB và O.

Nếu bạn có nhóm máu A, nghĩa là bạn có kháng nguyên A bao phủ tế bào hồng huyết cầu. Với nhóm máu B, bạn có kháng nguyên B. Nhóm O, còn được gọi là Zero ở một số quốc gia, nghĩa là bạn không có cả hai loại kháng nguyên A và B trên, và nhóm máu AB thì có cả hai.

Việc truyền lầm nhóm máu sẽ gây ra nguy hiểm vì máu có chứa các kháng thể để bảo vệ nó trước các kháng nguyên ngoại lai. Chẳng hạn, người nhóm máu A có kháng thể anti-B. Nếu truyền cho họ nhóm máu B có thể gây ra tử vong vì kháng thể của họ sẽ tấn công tế bào máu được truyền vào.

Nếu nghi ngờ về nhóm máu, cách an toàn nhất là nên truyền loại máu O vì nó không có kháng nguyên có thể bị nhận lầm là kẻ xâm nhập.

Hệ thống Rh
Ngoài 3 nhóm máu A,B,O, còn có hệ thống gọi là Rh. Khoảng 84% người dân Anh có một kháng nguyên khác: kháng nguyên Rh. Họ được gọi là Rh dương tính. Những người còn lại được gọi là Rh âm tính.

Tình trạng âm hoặc dương tính này sẽ được viết kèm với nhóm máu A,B,O. Chẳng hạn, nếu bạn nhóm A và có Rh dương tính, bạn sẽ được xếp là A dương tính. Nếu không, bạn sẽ là A âm tính. Cách gọi này tương tự với các nhóm máu khác.

Sẽ là tốt nhất khi bạn không trộn nhóm máu A với B, Rh dương tính và Rh âm tính.

Xét nghiệm nhóm máu như thế nào?

Cách xác định nhóm máu của một người là trộn một vài hồng huyết cầu của họ với kháng thể trong một ống nghiệm hoặc trên một giấy thử đặc biệt. Nếu kháng thể anti-A gây kết khối, người đó là nhóm máu A. Nếu kháng thể anti-B gây kết khối, người này có nhóm máu B. Nếu cả hai kháng thể đều gây phản ứng, người này có nhóm máu AB, và nếu chẳng có phản ứng gì cả, họ mang máu O.

Sẽ là chuyện hoang đường khi cho rằng bạn thừa hưởng nhóm máu chỉ từ người cha. Thực tế, bạn nhận của cả từ cha và mẹ. Nếu bố hoặc mẹ nhóm O và người kia nhóm A, con sẽ có nhóm A hoặc O. Nếu bố hoặc mẹ là B và người kia là O, con sẽ là B hoặc O.
Nếu bố mẹ là O, con sẽ có nhóm O. Nếu bố hoặc mẹ A và người kia B, con sẽ là A, B hoặc AB.

Nhóm máu có ảnh hưởng gì đến sức khỏe?
Nhóm máu không thể hiện gì cho sức khỏe cả. Nhưng những người ở nhóm máu cụ thể nào đó có thể mang những đặc điểm nào đó ý nghĩa đối với sức khỏe của họ. Chẳng hạn, nhóm B có xu hướng gia tăng các bệnh nhiễm trùng, ung thư và các bệnh kết khối cao hơn. Nhưng thuộc nhóm A cũng không có nghĩa là bạn sẽ mắc các căn bệnh này.

Có thể đổi nhóm máu khác hay không?
Nói chung, câu trả lời là không. Nhưng cũng có trường hợp ngoại lệ.

Việc cấy ghép tủy xương sẽ làm thay đổi nhóm máu của bạn thành nhóm máu của người hiến tủy, vì hồng huyết cầu được tạo ra trong tủy.

Các giới khoa học đã sản xuất một phương cách để biến nhóm máu này thành nhóm máu khác. Điều đó có nghĩa là máu nhóm A, B và AB có thể biến thành máu O, loại an toàn cho nhiều bệnh nhân và đáp ứng được tình trạng thiếu máu.

Điều cuối cùng, nếu nhóm máu của bạn rất hiếm (có tổ hợp các kháng nguyên lạ), bạn nên đảm bảo rằng đã gửi nó vào ngân hàng dự trử máu.

Người có nhóm máu hiếm có thể nhận truyền máu chỉ một lần duy nhất từ nhóm A,B,O, nhưng nếu cần truyền máu thường xuyên, họ phải tìm được một hệ miễn dịch phù hợp chính xác với loại máu của mình.

Chính vì vậy, những người có máu hiếm nhất được khuyến khích gửi máu vào ngân hàng máu, để phòng trường hợp cần phải truyền máu.