Tweet
NASA đã tạm hoãn chuyến đi bộ không gian hôm 30/11 để đề phòng nguy cơ từ mảnh rác vũ trụ bay quá gần trạm ISS.
Theo lịch trình, có hai phi hành gia sẽ mặc bộ đồ không gian, trôi nổi bên ngoài trạm ISS và dành 6 1/2 giờ để thay thế hệ thống ăngten bị lỗi. Nhưng sáng sớm ngày 30/11, NASA cho biết họ nhận được lới "cảnh cáo về các mảnh rác" gần trạm ISS vào đêm hôm trước. Giới chức trách không tiết lộ các mảnh rác sẽ bay qua trạm ISS váo lúc nào hoặc sẽ ở khoảng cách bao xa. Phi hành gia Thomas Marshburn và Kayla Barron của NASA sẽ đi bộ ra không gian vào một ngày khác định sau.
Phi hành gia Thomas Pesquet trong chuyến đi bộ không gian hồi tháng 6/2021. (Ảnh: ESA)
"Do thiếu cơ hội đánh giá đầy đủ rủi ro đối với các phi hành gia, chúng tôi quyết định dời chuyến đi bộ không gian dự kiến diễn ra hôm 30/11 sang ngày khác cho đến khi có thêm thông tin", NASA cho biết.
Đây không phải lần đầu tiên rác vũ trụ làm gián đoạn hoạt động của trạm ISS. Số lượng mảnh rác ở quỹ đạo của Trái Đất đang tăng dần trong những năm qua khi các tàu vũ trụ bị vỡ tan, vệ tinh bị ngừng hoạt động đâm vào nhau và các quốc gia đã thử nghiệm tên lửa phá hủy vệ tinh. Theo Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA), trung bình có 12 sự kiện như trên xảy ra mỗi năm trong hai thập kỷ qua.
Rác vũ trụ không chỉ làm rối tung lịch trình của NASA mà còn rất nguy hiểm cho Trạm Không gian ISS. Hàng trăm ngàn mảnh vỡ của vệ tinh và tên lửa cũ bay chúng quanh Trái Đất ở tốc độ nhanh gấp 10 lần đạn đạo bắn. Nếu mảnh rác vũ trụ đâm vào trạm ISS, nó có thể tạo ra lỗ thủng lớn nhỏ. Nếu va vào phi hành gia đang đi bộ không gian, tai nạn này có thể gây ra tử vong. Năm 2020, trạm ISS đã 3 lần phải điều chỉnh độ cao để tránh khỏi đường bay của mảnh vỡ có rủi ro cao. Hồi tháng 6/2021, một mảnh rác vũ trụ đã làm thủng cánh tay robot hỗ trợ đi bộ không gian của trạm ISS.
Giới chức trách chưa rõ mảnh rác hôm 30/11 có liên quan tới thử nghiệm phá hủy vệ tinh hôm 15/11 của Nga hay không. Thử nghiệm này khiến cho một tàu vũ trụ cũ của Nga phát nổ, tạo thành đám mây mảnh vỡ phân tán khắp quỹ đạo Trái Đất. Các phi hành gia trên Trạm ISS phải lánh tạm vào tàu vũ trụ, sẵn sàng tách khỏi trạm và bay khẩn cấp về Trái Đất nếu cần. Sau khoảng hai giờ trú ẩn khẩn cấp, họ đã quay trở lại hoạt động bình thường. Dana Weigel, phó phụ trách chương trình ISS của NASA, cho biết sẽ cần vài tháng để phân loại những mảnh vỡ lớn từ thử nghiệm tên lửa của Nga và đánh giá về khoảng cách của chúng khi bay qua trạm ISS.
Theo lịch trình, có hai phi hành gia sẽ mặc bộ đồ không gian, trôi nổi bên ngoài trạm ISS và dành 6 1/2 giờ để thay thế hệ thống ăngten bị lỗi. Nhưng sáng sớm ngày 30/11, NASA cho biết họ nhận được lới "cảnh cáo về các mảnh rác" gần trạm ISS vào đêm hôm trước. Giới chức trách không tiết lộ các mảnh rác sẽ bay qua trạm ISS váo lúc nào hoặc sẽ ở khoảng cách bao xa. Phi hành gia Thomas Marshburn và Kayla Barron của NASA sẽ đi bộ ra không gian vào một ngày khác định sau.
Phi hành gia Thomas Pesquet trong chuyến đi bộ không gian hồi tháng 6/2021. (Ảnh: ESA)
"Do thiếu cơ hội đánh giá đầy đủ rủi ro đối với các phi hành gia, chúng tôi quyết định dời chuyến đi bộ không gian dự kiến diễn ra hôm 30/11 sang ngày khác cho đến khi có thêm thông tin", NASA cho biết.
Đây không phải lần đầu tiên rác vũ trụ làm gián đoạn hoạt động của trạm ISS. Số lượng mảnh rác ở quỹ đạo của Trái Đất đang tăng dần trong những năm qua khi các tàu vũ trụ bị vỡ tan, vệ tinh bị ngừng hoạt động đâm vào nhau và các quốc gia đã thử nghiệm tên lửa phá hủy vệ tinh. Theo Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA), trung bình có 12 sự kiện như trên xảy ra mỗi năm trong hai thập kỷ qua.
Rác vũ trụ không chỉ làm rối tung lịch trình của NASA mà còn rất nguy hiểm cho Trạm Không gian ISS. Hàng trăm ngàn mảnh vỡ của vệ tinh và tên lửa cũ bay chúng quanh Trái Đất ở tốc độ nhanh gấp 10 lần đạn đạo bắn. Nếu mảnh rác vũ trụ đâm vào trạm ISS, nó có thể tạo ra lỗ thủng lớn nhỏ. Nếu va vào phi hành gia đang đi bộ không gian, tai nạn này có thể gây ra tử vong. Năm 2020, trạm ISS đã 3 lần phải điều chỉnh độ cao để tránh khỏi đường bay của mảnh vỡ có rủi ro cao. Hồi tháng 6/2021, một mảnh rác vũ trụ đã làm thủng cánh tay robot hỗ trợ đi bộ không gian của trạm ISS.
Giới chức trách chưa rõ mảnh rác hôm 30/11 có liên quan tới thử nghiệm phá hủy vệ tinh hôm 15/11 của Nga hay không. Thử nghiệm này khiến cho một tàu vũ trụ cũ của Nga phát nổ, tạo thành đám mây mảnh vỡ phân tán khắp quỹ đạo Trái Đất. Các phi hành gia trên Trạm ISS phải lánh tạm vào tàu vũ trụ, sẵn sàng tách khỏi trạm và bay khẩn cấp về Trái Đất nếu cần. Sau khoảng hai giờ trú ẩn khẩn cấp, họ đã quay trở lại hoạt động bình thường. Dana Weigel, phó phụ trách chương trình ISS của NASA, cho biết sẽ cần vài tháng để phân loại những mảnh vỡ lớn từ thử nghiệm tên lửa của Nga và đánh giá về khoảng cách của chúng khi bay qua trạm ISS.
Comment