Phương pháp liên kết vị trí mụn với sự vận hành của các cơ quan bên trong cơ thể người được Đông y ứng dụng từ rất sớm. Bởi lẽ đây là cách khá hữu hiệu để giải mã gần như toàn bộ các vấn đề bất thường về sức khỏe.

Các vị trí mụn trên khuôn mặt nói lên điều gì?
Theo lý giải của Đông y, mỗi vị trí mụn trên mặt sẽ phản ánh những bệnh lý khác nhau của cơ thể. Bản đồ trị mụn (tên tiếng Anh gọi là Face Mapping) ra đời với mong muốn chẩn đoán chính xác về tình trạng sức khỏe dựa trên các vị trí mọc mụn.



Theo bản đồ này, từng phân vùng ở má, trán, tai, cằm, mũi,… trên khuôn mặt sẽ nói lên mối liên quan mật thiết với một bộ phận bên trong cơ thể. Khi những đốm mụn nổi lên ở vị trí nào sẽ báo hiệu cho thấy bộ phận nội tạng tương ứng đang gặp vấn đề xấu cho sức khỏe.

Cụ thể hơn, theo những cảnh cáo trên bản đồ này thì mụn ở má là xuất phát từ nguyên nhân ở dạ dày hoặc phổi đang gặp "rắc rối". Cho nên, nếu hiểu biết về các vị trí mụn trên mặt hoặc trên cơ thể, bạn sẽ có nhiều phương cách để chữa trị triệt để.

Ngoài các biện pháp tác động ở ngoài da như bôi thuốc, thoa kem thì việc làm mát gan, thận, hệ tiêu hóa, dạ dày cũng đem lại nhiều ảnh hưởng tích cực trong việc làm giảm mụn nhanh chóng.

18 vị trí mụn là dấu hiệu về tình trạng sức khỏe tương ứng
Dưới đây là những vị trí mọc mụn thường gặp nhất trên cơ thể. Theo các chuyên gia da liễu sẽ đưa ra lời giải thích chi tiết về nguyên nhân gây ra mụn và đưa ra lời khuyên tương ứng với từng vị trí một.

1/ Mụn ở má
Mụn mọc ớ má rất thường gặp vì khu vực này tiếp xúc với nhiều bụi bẩn từ môi trường hoặc thông qua các thói quen trong sinh hoạt. Thói quen chạm tay lên mặt hay không sử dụng khẩu trang bảo vệ khi ra ngoài là cơ hội để cho vi khuẩn xâm nhập và gây ra mụn trên má.


* Mụn mọc ở má trái
Nguyên nhân bên trong khiến cho mụn sưng đỏ nổi lên ở má trái là do viêm gan hoặc gan suy yếu. Điều này có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình bài tiết và thải độc của cơ thể.

Giải pháp:

• Hạn chế sử dụng đồ uống có cồn hoặc chất kích thích như bia rượu, cà phê.
• Bổ sung các thực phẩm mát gan và hỗ trợ thải độc như khổ qua, dưa chuột, bí đao,…

* Mụn mọc ở má phải
Lẽ tất nhiên, vi khuẩn và bụi bẩn vẫn là những nguyên nhân bên ngoài khiến cho mụn nổi lên nhiều trên má phải. Nhưng nếu xét theo Face Mapping thì những ổ mụn nằm tại má phải là dấu hiệu báo động 2 lá phổi đang có vấn đề.

Bên cạnh đó, mụn nổi nhiều trên má phải còn được cho là hậu quả của việc lạm dụng vượt mức lượng đường cho phép.



Cách xử lý:

• Sử dụng một số thực phẩm như cà chua, táo, tỏi,…
• Hạn chế nạp vào đồ ngọt như kẹo, bánh, trà sữa,…
• Luyện thói quen dậy sớm để thư giãn và bổ sung không khí sạch cho phổi

2/ Mụn ở trán
Bị nổi mụn ở trán được cho là hậu quả xấu khi cơ thể tích tụ nhiều độc tố, chức năng gan gặp trở ngại, không hoạt động tốt, cũng như hệ tiêu hóa. Nếu để ý thì mụn mọc trên trán thường kèm theo những hiện tượng khác như bị lở loét khoang miệng, lưỡi tấy đỏ,… Bạn sẽ cảm thấy khó chịu khi ăn uống và giấc ngủ cũng phần nào bị ảnh hưởng.



Cách điều trị

• Dùng một số thảo dược mát gan như trà râu ngô, hạt sen,… uống hàng ngày thay cho nước lọc.
• Tránh sử dụng quá nhiều đường để đạt được hiệu quả tốt nhất.
• Ăn nhiều rau màu xanh tốt cho hệ tiêu hóa như rau cải, súp lơ xanh,…
• Hạn chế tối đa sử dụng bia, rượu, coffee.

3/ Mụn ở lông mày
Lông mày là vị trí ít bị mọc mụn nhưng một khi đã bị thì đa số là các mụn bọc sưng đỏ. Vị trí này khá nhạy cảm nên có thể sẽ gây ra đau nhức hơn so với các vùng ở má, trán.

Theo sự chẩn đoán từ Face mapping, khu vực lông mày bị nổi mụn do sự tuần hoàn máu kém và túi mật có vấn đề. Bạn có thể cảm thấy đau tức ngực trái khi gặp phải tình trạng mụn mọc trên lông mày.



Lời khuyên từ bác sĩ:

• Tránh thực phẩm cay, nóng và nhiều dầu mỡ.
• Không nên sử dụng nhiều đồ ăn nhanh và nước uống có ga.
• Không sử dụng bia rượu và những thức uống chứa cồn khác.
• Đi ngủ sớm và đủ giấc.

4/ Mụn ở thái dương
Khu vực ở thái dương gần với vệt chân tóc là vị trí rất dễ bị nổi mụn. Tương tự như lông mày thì mụn mọc tại thái dương cũng báo hiệu vấn đề nằm ở hệ thống tuần hoàn. Mặt khác, quá trình ăn uống sử dụng nhiều đồ ăn đóng hộp và chất béo từ sữa cũng sẽ khiến cho túi mật hoạt động quá sức và bị suy yếu.


Giải pháp:

• Hạn chế đồ ăn nhanh hoặc các thực phẩm đóng hộp chế biến lâu ngày.
• Hạn chế uống sữa hoặc các chế phẩm từ sữa như phô mai, váng sữa,…
• Nạp nhiều rau xanh và hoa quả tươi mát để bổ sung vitamin, khoáng chất cho cơ thể.

5. Mọc mụn ở gò má
* Mọc mụn trên gò má trái
Đây là vị trí thường xuyên xuất hiện những ổ mụn trứng cá,mụn bọc sưng tấy lớn, có mủ và gây đau nhức. Mụn mọc tại gò má trái báo đồng về hệ thống tiêu hóa đang gặp trục trặc. Túi mật không tiết đủ dịch để thúc đẩy sự tiêu hóa thức ăn hoặc gặp hiện tượng sạn mật.


Chỉ định từ bác sĩ:

• Hạn chế việc chế biến món ăn bằng chiên, xào.
• Tích cực sử dụng các món luộc, hấp sẽ giúp tiêu hóa dể dàng hơn
• Nên chia nhỏ khẩu phần ăn thành các bữa nhỏ để tánh gây sình, trướng bụng.
• Ăn nhiều thực phẩm mát như rau củ và hoa quả có chứa nhiều vitamin C.

* Nổi mụn trên gò má phải
Nguyên nhân khiến cho mụn mọc ở má phải là do đường ruột bị rối loạn. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến nhiệm vụ bài tiết và thải độc của thành ruột. Khi đó, bạn có thể thường xuyên gặp phải hiện tượng bị trướng bụng, sình bụng.

Giải pháp khắc phục:

• Hãy loại bỏ những đồ ăn khó tiêu như: hành củ, dưa hấu, rượu bia, nước ngọt có ga, đồ ăn chiên rán, các loại đậu,…
• Bổ sung các thực phẩm tốt cho tiêu hóa trong khẩu phần ăn như: sữa chua, dưa muối bắp cải, bông cải xanh, rong biển, táo,…

6/ Mụn ở mũi
Mũi là bộ phận gần gũi nhất với phổi trong hệ thống hô hấp cho nên các nốt mụn xuất hiện tại đây có thể là do tiếp xúc với quá nhiều khói bụi và vi khuẩn.

Bên cạnh đó, độ ẩm không khí thấp cũng khiến cho mũi bị khô hơn, làm cho vùng da đầu mũi tiết ra dầu nhiều làm tăng khả năng sinh ra nhiều mụn. Ngoài ra, điều này còn tiềm ẩn mối liên quan với sự căng thẳng tinh thần, lưu thông máu kém.


Lời khuyên:

• Nạp nhiều rau xanh và trái cây tươi.
• Bổ sung thêm cá trong khẩu phần ăn cùng các loại hạt thường ngày để tăng số lượng chất béo omega – 3.
• Hạn chế đồ ăn cay nóng hoặc các thực phẩm lên men như dưa muối, kim chi, cà pháo,….
• Kiểm tra và đo huyết áp, tim mạch thường xuyên theo định kỳ.

7/ Mụn ở cằm
Đasố các loại mụn trứng cá và mụn cám đều hiện diện nhiều nhất ở phần cằm. Bởi các tuyến dầu ở vị trí này rất "nhạy cảm" với sự thay đổi đột ngột của hormone.

Do vậy, ở giai đoạn có kinh nguyệt hay cả tiền mãn kinh… sẽ dễ dàng nhận thấy mụn cằm phát sinh rất nhiều.



Giải pháp:

• Uống đủ 2 – 3 lít nước mỗi ngày để giúp thận bài tiết tốt nhất.
• Bỏ thói quen chống tay vào cằm hoặc chạm, sờ, nặn những nốt mụn
• Ăn nhiều thực phẩm mát giúp thanh lọc cơ thể, thải bỏ độc tốt như: khổ qua, bí đao, rau dền,…

8/ Mụn ở chung quanh miệng
Khu vực quanh miệng theo như Face mapping có liên quan chặt chẽ với hệ thống tiêu hóa. Trong đó, ruột và gan là những bộ phận nội tạng chủ yếu sẽ tác động đến việc bị nổi mụn ở quanh miệng. Một chế độ ăn kém lành mạnh với nhiều thực phẩm cay, nóng, chế biến nhiều dầu mỡ sẽ gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của các bộ phận này

Tiêu hóa kém sẽ khiến cho độc tố tích tụ trong cơ thể và hình thành lên những nốt mụn quanh vùng miệng.


Lời khuyên:

• Thay đổi thói quen từ sử dụng đồ ăn đóng hộp sang thực phẩm chế biến tươi sống.
• Cách chế biến cũng nên hạn chế tối đa đường, muối trong các món ăn.
• Bổ sung rau xanh và hoa quả trong khẩu phần mỗi bữa ăn để cung cấp đủ vitamin và chất xơ cho cơ thể.
• Không nên ăn quá nhiều trong các bữa ăn, đặc biệt là buổi tối để cho việc tiêu hóa sẽ làm việc tốt nhất.

9/ Mụn ở quai hàm dưới
Vùng hàm dưới gần cổ cũng thường xuyên nổi lên những nốt mụn hay bị sưng viêm. Một vài trường hợp nặng, các mụt mụn còn nổi thành từng đám dày đặc trông khá mất thẩm mỹ.

Nguyên nhân phát sinh mụn ở vùng ở cằm, hàm là do hệ thống bạch huyết hoạt động yếu làm ảnh hưởng đến chức năng thải độc. Bên cạnh đó, do sức đề kháng giảm và hệ miễn dịch suy yếu cũng là yếu tố khiến cho mụn mọc nhiều dưới hàm.


Giải pháp:

• Ăn chín uống sôi, hạn chế tối đa đồ ăn nhanh và chế biến sẵn.
• Sử dụng rau củ, thịt, cá tươi sống để chế biến trong ngày.
• Nếu bạn không có thời gian tự nấu ở nhà thì có thể order ở những quán uy tín, bán đồ ăn tươi, sạch.
• Uống thêm các loại nước ép rau củ để giúp detox da và thanh lọc cơ thể.
• Tăng cường hoạt động thể dục thể thao để giúp cơ thể bài độc qua đường mồ hôi.
• Sau các hoạt động thể chất cần tắm rửa, vệ sinh sạch sẽ.

10/ Mọc mụn ở tai
Xét theo Face mapping thì tai là phần vùng đại diện cho 2 quả thận. Vì thế, nếu bất chợt nổi u nhọt sưng tấy trong tai có nghĩa là chức năng bài tiết, thải độc của thận đang gặp vấn đề xấu.

Uống ít nước là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này. Hoạt động của thận bị ảnh hưởng sẽ dẫn đến cơ thể không thải độc và bài tiết tốt, và chính điều đó khiến cho mụn phát sinh ở lỗ tai, vành tai.

Ngoài những yếu tố từ bên trong cơ thể thì việc bỏ quên không vệ sinh tai mỗi ngày hoặc nhiễm trùng do xỏ khuyên đều có thể là nguyên nhân khiến cho tai bị nổi nhọt.


Cách xử lý:

• Bảo đảm uống ít nhất 2 lít nước/ngày, ưu tiên nước lọc hoặc nước ép rau củ. Hạn chế tối đa nước ngọt có gas hoặc bia, rượu.
• Làm sạch những đồ vật tiếp xúc với tai hàng ngày như: tai nghe, điện thoại, đồ ngoáy tai.
• Xỏ khuyên tại những địa chỉ uy tín và chăm sóc đúng theo chỉ định.
• Tránh động chạm vào khu vực mới xỏ khuyên để phòng nguy cơ bị nhiễm trùng.

11/ Mụn ở chân tay
Mụn mọc ở chân tay không chỉ xảy ra ở người trưởng thành mà còn xuất hiện ở cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tay và chân là những vị trí dễ tiếp xúc nhiều với vi khuẩn từ môi trường bên ngoài nên nguy cơ phát sinh ra mụn là rất cao.


Bên cạnh đó, việc dị ứng đồ ăn, mỹ phẩm, sữa tắm hoặc chức năng thải độc của gan bị ngưng trệ cũng có thể là nguyên nhân khiến cho chân tay kém mịn màng. Ngoài ra, mụn nổi ở chân tay còn có thể là biểu hiện của các bệnh lý về da liễu nghiêm trọng như zona, thủy đậu,…

Vì thế, nếu thấy có hiện tượng bất thường như mụn bọng nước, sưng đau hoặc tình trạng lây lan nhanh sang các vùng da khác trên cơ thể thì cần đến bác sĩ để được điều trị sớm.

Lời khuyên từ bác sĩ:

• Tắm với xà phòng diệt khuẩn mỗi ngày, đặc biệt là sau khi hoạt động thể chất nhiều mồ hôi và bụi bẩn.
• Sử dụng nhiều thực phẩm mát gan như bí đao, mướp đắng, rau má,…

12/ Mụn ở lưng
Mụn ở lưng chắc chắn là nỗi khổ khó nói thành lời của nhiều chị em, bởi nó chính là nguyên nhân khiến phái đẹp phải chia tay những trang phục sexy gợi cảm. Đây là vị trí mọc mụn thường gặp ở cả nam và nữ..

Nguyên nhân gây mụn lưng là do rối loạn hormone nội tiết, gan nóng, dị ứng mỹ phẩm hoặc tuyến nang lông bít tắc do không vệ sinh kỹ càng. Ngoài ra, những bộ đồ bó sát, chất vải không thấm mồ hôi cũng có thể là nguyên do khiến cho lưng bị mẩn ngứa và nổi mụn.


Cách khắc phục:

• Chú ý vệ sinh sạch sẽ hàng ngày trong lúc tắm.
• Sử dụng sà phòng diệt khuẩn cùng với các vật dụng hỗ trợ để kỳ cọ và làm sạch vùng da lưng.
• Mặc quần áo thoải mái và chất liệu mềm mịn, thấm hút mồ hôi.
• Chế độ ăn cũng cần được chú ý với thực đơn gồm nhiều rau củ mát gan và thúc đẩy thải độc.

13/ Mụn ở ngực
Ngực là vị trí không có thường xuyên nổi mụn nhưng với phái đẹp thì mụn mọc ở vị trí này sẽ ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ, khiến cho họ khó có thể diện những bộ cánh khoét ngực gợi cảm.

Nguyên nhân khiến cho những ổ mụn bỗng chợt nổi lên ở ngực là do sự biến động nội tiết tố trong các giai đoạn dậy thì, mang thai, chu kỳ kinh nguyệt,… Hơn nữa, chế độ ăn uống nhiều đường và thiếu nước hàng ngày cũng khiến cho làn da ở ngực tiết ra nhiều dầu và phát sinh ra mụn.

Bên cạnh đó, các yếu tố bên ngoài như: vệ sinh không sạch sẽ, dị ứng mỹ phẩm hoặc áo ngực chất liệu quá bí bách, không thấm hút,… có thể là lý do khiến cho vùng ngực bị nổi mụn.


Cách cải thiện:

• Chú ý vệ sinh cơ thể sạch sẽ và mặc quần áo có chất liệu mềm mại, thấm hút.
• Kiểm soát chế độ ăn thật tốt bằng việc hạn chế những đồ ăn cay nóng.
• Bổ sung thêm rau xanh và các thức uống detox, thanh lọc cơ thể.
• Giảm tối đa lượng đường nạp vào cơ thể.
• Hạn chế bánh ngọt, trà sữa, nước ngọt có gas.
• Nếu uống nước ép rau củ thì hãy tập thói quen uống không đường hoặc ít đường.

14/ Mụn ở mông, vùng kín
Theo Đông y, mụn nhọt nổi ở mông, bẹn, vùng kín thường xuất phát từ bộ máy bài tiết của cơ thể gặp vấn đề dẫn đến nhiều độc tố còn tồn đọng bên trong gây ra. Bên cạnh đó, vùng kín không được vệ sinh kỹ càng hoặc thường xuyên ở trạng thái ẩm ướt, viêm nhiễm sẽ khiến cho mụn phát sinh ra nhiều hơn.

Mụn mọc ở những khu vực này thường gây ra khó chịu, đứng lên ngồi xuống khó khăn, mặc quần áo không thoải mái. Một số mụn nhọt sưng tấy còn gây đau nhức khiến cho khổ chủ chỉ biết nhăn mặt mỗi khi ngồi.


Lời khuyên:

• Sử dụng nhiều các thực phẩm hoặc uống trà chiết xuất từ nguyên liệu tự nhiên như: bí đao, khổ qua, rau sam,…
• Hạn chế ăn đồ cay, hút thuốc lá và uống bia, rượu.
• Sử dụng các dung dịch vệ sinh đạt chuẩn để làm sạch.
• Không mặc quần quá bó và luôn giữ cho vùng da ở đây được khô thoáng.

Mụn mọc ở vị trí nào nguy hiểm nhất?
Như đã giải đáp ở trên thì nguyên nhân bị nổi mụn có thể xuất phát từ bên trong cơ thể do một vài bộ phận trên cơ thể gặp trục trặc, chức năng bị ngưng trệ hoặc ảnh hưởng không tốt. Các vị trí mụn ở thái dương, mép cạnh miệng, tai, lông mày được cho là nguy hiểm nhất. Nếu không được xử lý kịp thời có thể gây ra tình trang nặng hơn với các biến chứng nguy hiểm.

Bạn chỉ nên trị mụn tại nhà khi trên mặt và cơ thể xuất hiện một vài nốt mụn rải rác và chưa có biểu hiện bị viêm nhiễm. Tuy nhiên, khi sử dụng bất cứ loại thuốc trị mụn hoặc cách trị mụn nào, tốt nhất bạn vẫn nên hỏi ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn cho làn da và sức khỏe.


Nếu thấy một số những hiện tượng sau đây thì hãy đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt:

• Mụn sưng to, cứng và có cồi mủ bên trong, không có dấu hiệu giảm
• Mụn nổi ở một vị trí nhưng lan rộng nhanh ra nhiều vùng da khác trên cơ thể.
• Mụn sưng tấy kèm theo một số triệu chứng như sốt cao, tức ngực, tức bụng, da vàng, tiểu buốt,…

Theo ý kiến chuyên môn từ bác sĩ, nếu mụn có những biểu hiện như bên trên thì cần đến bệnh viện để được khám càng sớm càng tốt. Nhiều bệnh lý nguy hiểm như: viêm gan, ung thư cũng có biểu hiện ban đầu là những nốt mụn, nhọt như vậy.

Với các trường hợp mụn do bệnh lý về da liễu thì có thể chữa trị triệt để nhờ liệu trình chuyên sâu ứng dụng với kỹ thuật cao.

*** Bài này chỉ có tính cách tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán, điều trị của bác sĩ.