Câu lạc Bộ Sĩ Quan Không Quân Việt Nam

Với những người trẻ ở miền Nam sinh sau 1975 rất ít ai biết chuyện Cầm Thẻ Lương và Ghi Sổ trong quân đội VNCH.

Không kể những người lính tác chiến bộ binh, Thủy Quân Lục Chiến, Nhẩy Dù, Biệt Động Quân... quanh năm suốt tháng hành quân, đa số những người lính ở thành phố, đặc biệt trong các quân chủng Hải- Không quân...đều biết chuyện cầm thẻ lương, ghi sổ.

Chuyện Cầm Thẻ Lương.

Mỗi người lính VNCH đều có 1 thẻ màu hồng gọi là thẻ lương. Thẻ lương dùng để làm gì? Dĩ nhiên là dùng để...lãnh lương hàng tháng chứ còn để làm gì nữa? Với những người lính không phải giòng giõi thế gia vọng tộc, gia đình giàu có... từ trong trứng hay có điều kiện kinh doanh, buôn bán, thẻ lương là vật có giá trị nhất ngoài khẩu súng cơ hữu trời cho.

Vài những năm đầu thập niên 70 thế kỷ trước, với nạn lạm phát gia tăng từng ngày do chiến tranh, lương của người lính VNCH ở thành phố chỉ đủ tiêu dùng nếu biết tằn tiện, tiết kiệm. Có gia đình còn khó khăn hơn nữa cho dù có được thêm phụ cấp vợ, con.

Cầm thẻ lương là một hình thức cầm đồ nhưng không bình dân chút nào.

Tuy nhiên, đa số lính tráng VNCH - như đã nói ở trên - đều không “sở hữu” những vật dụng giá trị nên cầm thẻ lương là cách duy nhất có thể giúp đỡ cho người lính qua cơn ngặt nghèo, túng quẩn. Thẻ lương có thể được cầm trực tiếp bởi nhân viên phòng tài chánh của đơn vị hoặc một người nào đó, đa phần cũng là lính nhưng kinh doanh, kiếm thêm thu nhập.

Theo tui biết, tiền lời trong việc cầm thẻ lương thông thường là 10%, có nghĩa là nếu cầm 5.000 đồng thì khi lãnh lương phải trả thành 5.500 đồng. Cầm thẻ lương bởi nhân viên phòng tài chánh của đơn vị thì gần cuối tháng, khi lãnh lương chỉ cần xuất trình chứng chỉ tại ngũ là có ngay tiền lương sau khi bị trừ khoản (mượn trước) với tiền lời, đồng thời nhận lại thẻ lương...cho tháng sau. Nếu thẻ lương được cầm bởi người không phải nhân viên phòng tài chánh thì khi lãnh lương phải tạm giao chứng chỉ tại ngũ để nhận lại thẻ lương. Lãnh xong, trả tiền đã cầm với tiền lời thì nhận chứng chỉ tại ngũ lại)

Lương một sĩ quan cấp thiếu úy vào năm 1972 (không có phụ cấp hành quân, tác chiến, phi hành... 4.500 đ/tháng) vào khoảng 20.000 đ. Một phần cơm trưa, chiều tại các quán ăn tương đối ngon, sạch sẽ như Thanh Đạm, Hương...ở phố Nha Trang với 3 món canh, xào, mặn là 100 đ thì tiền cơm tháng đã là 6.000 đ chưa kể ăn sáng. Sĩ quan độc thân, không rượu chè, cà phê, thuốc lá, tình ái lăng nhăng, không lai rai xì phé, xập xám, mạt chược...các cái khi rảnh rỗi thì tạm đủ.

Tuy nhiên loại lính trẻ, không đẹp người cũng dễ coi thêm độc thân, vui tính, trọn ba năm lính chưa hề có bạn tâm tình nhưng rất ư liều mang, cứ vui trước...như tui, mấy ai tránh được những cám dỗ khi không có gì ràng buộc hay có bổn phận với ai?

Thời gian ở Nha Trang, mỗi tháng tui chỉ giữ thẻ lương trong người được hơn một tuần, nhiều lắm là hơn chục ngày. Cũng may nhân viên phát lương là bạn nên thường cho lãnh trước một phần không lấy tiền lời. Để chắc ăn, anh bạn phòng tài chánh khi ứng trước một ít cho tui, anh giữ lại thẻ lương để gần cuối tháng mới cho tui lãnh nốt phần còn lại chung với thẻ lương. Ảnh sợ tui đi cầm thêm ở chỗ khác nên giữ giùm chứ chẳng phải không tin bạn bè.

Cho nên cứ ngày 23-25 mỗi tháng, khi người khác lãnh trọn lương, phần tui chỉ có 2/3, để rồi đầu tháng sau, khoảng ngày 3-4 là lại chạy quắn đít khi có hẹn với người đẹp nào đó mà trong túi...kết lủng. Chu kỳ đó chỉ gián đoạn - gián đoạn vài tháng chứ không chấm dứt - nếu trong vài ba tháng khi có dịp bay về Sài Gòn...nạo tiền bố mẹ bằng câu vọng cổ: -Má ơi! Con buồn quá...má cho con ít tiền để con đưa bạn gái...

Có trường hợp nào người đem cầm thẻ lương tráo trở, khi đưa chứng chỉ tại ngũ để lấy thẻ lương đi lãnh tiền rồi không quay lại, sau đó khai mất chứng chỉ tại ngũ để làm cái mới? Cũng có nhưng rất ít. Kinh doanh bằng cách cầm thẻ lương bị cấm, người kinh doanh có thể bị phạt nặng khi bị thưa, người thưa cũng có thể bị phạt nên chẳng thấy ai hành xử kiểu đó.

Chuyện thứ hai Ghi Sổ.

Ghi sổ là một hình thức ăn thiếu. Câu lạc bộ trong căn cứ, các quán ăn ngoài phố, khi đã quen, có sự tín nhiệm của chủ quán hay quản lý câu lạc bộ, người lính có thể ăn chịu. Việc ăn uống, ghi sổ cũng đơn giản, chỉ ghi tên tuổi, cấp bậc, đơn vị vào một cuốn sổ. Mỗi bữa ăn khi tính tiền chỉ cần ghi hết bao nhiêu rồi ký tên bên cạnh, đến cuối tháng khi lãnh lương sẽ thanh toán.

Tui là khách hàng thường xuyên của các chỗ cầm thẻ lương và ghi sổ.

Thời gian trung úy Lý Tống (người hùng cướp máy bay của Vietnam Airlines thả truyền đơn ở Sài Gòn năm 1992 kêu gọi người dân VN nổi dậy lật đổ cộng sản) vì lý do sức khỏe, làm quản lý Câu Lạc Bộ Sĩ Quan Không Quân - Căn Cứ 72 Chiến Thuật phi trường Phan Rang, anh đã hào phóng xóa nợ ghi sổ gần 4.000đ cho tôi khi tôi ký giấy luân chuyển (circuit) rời khỏi căn cứ.
Không bàn chuyện hay, dở trong các việc làm, hành động của anh, với tôi Lý Tống là một người chí tình với bạn bè, đồng đội trong quân ngũ.

Ghi lại một vài chuyện buồn vui đời lính khi chỉ còn không đầy 3 tuần nữa là đến ngày 30.04. Một ngày đau thương cho toàn dân tộc, đất nước Việt Nam trong gần 47 năm qua..

Thạch Đạt Lang