Tweet
Năm mươi triệu người Mỹ thường bị dị ứng (allergy), và con số này ngày càng tăng lên. Dị ứng là căn bệnh mãn tính phổ biến đứng hàng thứ 6 ở Hoa Kỳ. Trong khi hầu hết các phản ứng do dị ứng đều phát sinh ra lúc tuổi thơ ấu hoặc thanh thiếu niên, thì theo ước tính có khoảng 5 đến 10 phần trăm người Mỹ trên 65 tuổi đang sống chung với các phản ứng do dị ứng mãn tính hoặc lần đầu tiên gặp phải các phản ứng do dị ứng này. Khi dân số ở Hoa Kỳ già đi, đến năm 2030 sẽ có khoảng 20 phần trăm người Mỹ trên 65 tuổi, thì số người Mỹ lớn tuổi bị dị ứng sẽ tiếp tục tăng lên.
Phản ứng do dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bạn xác định lầm một chất hoặc khi có môt chất lạ xâm nhập vô cơ thể gây ra dị ứng (allergens) nhưng thường là vô hại. Những chất đó bao gồm mạt bụi, phấn hoa, nấm mốc, lông thú cưng, bị côn trùng đốt, thuốc uống hoặc thực phẩm. Hệ thống miễn dịch của bạn sẽ phản ứng với các chất gây ra ứng này bằng cách sản sinh ra kháng nguyên để cố gắng chống lại chúng giống như đối với mầm bệnh hoặc virus.
Vì các triệu chứng do dị ứng không đồng nhất theo từng người nên muốn được chẩn đoán chính xác trước tiên bạn cần phải đến gặp bác sĩ gia đình của bạn. Nếu các triệu chứng này trở thành mãn tính hoặc không thể chịu đựng được nữa thì bạn mới lấy hẹn với bác sĩ chuyên khoa về dị ứng để đươc chẩn đoán, điều trị và xác định nguyên nhân gây ra dị ứng. Xét nghiệm ở da và máu là những xét nghiệm phổ biến nhất được sử dụng để chẩn đoán về dị ứng.
Bác sĩ Tiffany Owens, chuyên môn về dị ứng học tại Trung tâm Y tế Wexner thuộc Đại học tiểu bang Ohio, cho biết: "Khi chúng ta già đi, hệ thống miễn dịch của chúng ta trở nên yếu hơn, khiến cho người lớn tuổi có nguy cơ bị mắc bệnh cao hơn, bao gồm cả với các phản ứng khác nhau do dị ứng".
Dưới đây là cách để nhận biết và điều trị 5 loại dị ứng có thể phát sinh ra khi chúng ta già đi.
1/ Viêm mũi dị ứng (Allergic rhinitis/hay fever)
Trong suốt mùa xuân, mùa hè và mùa thu, cây cối, cỏ dại sẽ thải ra phấn hoa đi vào không khí. Phấn hoa này có thể xâm nhập vào mũi và cổ họng của bạn và gây ra các phản ứng do dị ứng thường được gọi là viêm mũi dị ứng. Gần 20 triệu người Mỹ trưởng thành và hơn 5 triệu trẻ em bị mắc chứng viêm mũi này.
Các triệu chứng bao gồm hắt hơi, sổ mũi hoặc bị nghẹt mũi, ho, chảy nước mũi, ngứa mắt mũi và họng, mắt đỏ và chảy nước mắt, có quầng thâm dưới mắt.
Cách điều trị: Phương pháp điều trị hiệu quả nhất là thuốc nhỏ mũi steroid hoặc thuốc chống viêm mà bạn xịt vào mũi. Bạn cũng có thể kiểm soát môi trường sống của mình bằng cách ở trong nhà nhiều hơn khi có gió nổi lên, làm cho số lượng phấn hoa bên ngoài sẽ tăng cao và bằng cách sử dụng máy lọc không khí và máy lạnh. Nếu bạn phải dành nhiều thời gian làm việc ở ngoài trời thì bạn cần nên đeo khẩu trang, rửa tay và mặt thường xuyên để loại bỏ phấn hoa có thể đã bám vào người.
Thuốc kháng histamine hoặc thuốc dùng để điều trị các triệu chứng dị ứng đôi khi có thể gây ra các phản ứng phụ như buồn ngủ. Bác sĩ Jennifer Namazy, chuyên gia về dị ứng học và miễn dịch học tại Phòng khám Scripps ở La Jolla, California cho biết, "Nếu có thể, bạn hãy dùng các loại thuốc bôi (topical drugs)hoặc thuốc kháng histamine (antihistamine) thế hệ thứ hai như Claritin, Allegra hoặc Zyrtec". Phản ứng phụ của thuốc antihistamine có thể làm cho dể buồn ngủ, bí tiểu.
2/ Dị ứng với côn trùng (Insect allergies)
Có khoảng 2 triệu người Mỹ bị dị ứng với côn trùng. Phản ứng do dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch phản ứng quá mạnh với nọc độc từ vết chích của côn trùng, thường là do bọ vàng, ong mật, ong bắp cày, hoặc kiến lửa gây ra. Chúng ta thường không bị dị ứng với côn trùng khi đã có tuổi cao, nhưng đôi khi điều này vẫn có thể xảy ra.
Triệu chứng: Đau, mẩn đỏ và sưng tại chỗ bị chích có thể là một phần của các phản ứng bình thường. Phản ứng dị ứng nghiêm trọng, gọi là bị sốc phản ứng (anaphylaxis) có thể xảy ra khi có sự can thiệp và phản ứng quá mạnh của các kháng nguyên với nọc độc.
Trong trường hợp này, một số triệu chứng sau đây có thể sẽ xuất hiện: bị sưng mặt cổ họng hoặc lưỡi, khó thở, ho, chóng mặt, co thắt bao tử, buồn nôn, tiêu chảy, ngứa và nổi ngứa trên cơ thể. Sốc phản ứng này có khả năng đe dọa đến tính mạng, thường xảy ra trong vòng 5 đến 30 phút sau khi bị đốt hoặc cắn.
Điều trị: Nếu bạn có các phản ứng bất lợi nghiêm trọng này, hãy gọi cứu cấp ngay lập tức để các dịch vụ y tế khẩn cấp có thể đánh giá tình hình và nếu cần sẽ cho dùng epinephrine (còn được gọi là adrenaline), một loại thuốc giúp kiểm soát sốc phản ứng khá hiệu nghiệm bằng cách làm cho giãn các cơ bắp trong đường hô hấp và các mạch máu.
(Minh họa)
Bệnh nhân có tiền sử phản ứng xấu do côn trùng chích nên mang theo người thiết bị tiêm tự động epinephrine này gọi là EPIPEN để sử dụng, nếu cần thiết.
Theo bác sĩ John James, một chuyên gia về dị ứng học và phát ngôn viên của Tổ chức Hen suyễn và Dị ứng Hoa Kỳ, cho biết, "Nếu bạn chưa từng có loại phản ứng trên và không mang theo dụng cụ tiêm tự động EPIPEN này, thì bạn cần được khám và đánh giá cấp thời bởi một chuyên gia về dị ứng".
3/ Dị ứng ở da (skin allergies)
Dị ứng da xảy ra khi da tiếp xúc trực tiếp với chất gây dị ứng như cây thường xuân, cây sồi hoặc cây sơn độc (poison ivy, poison oak or poison sumac). Các phản ứng tương tự có thể gây ra từ các chất khác chẳng hạn như chất niken trong đồ trang sức hoặc hóa chất trong kem dưỡng da và các sản phẩm chăm sóc da.
Bác sĩ Namazy cho biết, đôi khi có thể khó xác định chính xác nguyên nhân nào đã gây ra phản ứng do dị ứng ở da. Ngoài phương pháp xét nghiệm máu và chích da (skin-prick testing), thủ thuật dán trên da những miếng có tẩm chất gây dị ứng khác nhau (patch testing) thường có thể giúp xác định cụ thể loại hóa chất nào đã gây ra sự viêm nhiễm này.
(Minh họa)
Triệu chứng: Ngứa, đỏ và sưng
Điều trị: Với hầu hết các trường hợp dị ứng da, nếu bạn càng gãi nhiều thì tình trạng sẽ càng trở nên tồi tệ. Bạn nên sử dụng kem dưỡng ẩm và thuốc mỡ bôi ngoài da và steroid để giảm bị viêm. Thuốc kháng histamine có thể hữu ích để giúp giảm ngứa ngáy. Nếu bạn bị nổi ban dai dẳng hoặc bị đau nhiều, lan nhanh khắp cơ thể, gây sốt hoặc chảy dịch vàng hoặc xanh, hãy đi gặp bác sĩ ngay.
4/ Dị ứng do thức ăn (Food allergies)
(Minh họa)
Cũng giống như dị ứng do côn trùng chích cắn, các phản ứng đối với một số loại thực phẩm có thể xảy ra nhanh chóng và đột ngột, và nếu không được điều trị tức thời có thể đe dọa đến tính mạng. Khi bạn bị dị ứng với một loại thực phẩm, hệ thống miễn dịch của bạn sẽ phản ứng quá mạnh với một loại protein cụ thể có trong thực phẩm đó. Thông thường, chỉ cần một số lượng nhỏ thức ăn là có thể kích thích ngay phản ứng dị ứng, phản ứng này thường xảy ra trong vòng vài phút đến hai giờ sau khi bạn ăn thức ăn đó. Các loại thực phẩm thường gây ra dị ứng nhiều nhất bao gồm chất lactose trong sữa bò, trứng, cá, đậu phộng, động vật có vỏ, đậu nành, hạt cây và lúa mì.
Bác sĩ Namazy cho biết: "Mặc dù dị ứng thực phẩm xảy ra nhiều hơn ở giới trẻ, nhưng khi chúng ta già đi và làm quen với những loại thực phẩm mới, khả năng phát sinh ra các loại phản ứng do dị ứng mới cũng sẽ tăng lên".
Triệu chứng: Dị ứng do thực phẩm có thể gây ra các phản ứng từ nhẹ đến nghiêm trọng, bao gồm: nổi ban; da đỏ và ngứa; nghẹt mũi; hắt hơi, ngứa và chảy nước mắt; nôn mửa; co thắt bao tử; tiêu chảy và bị sưng tấy.
Các triệu chứng khác của sốc phản ứng gồm có: thở khò khè; thắt chặt nơi ngực; khó thở; ngứa ran ở tay; nôn mửa; co thắt bao tử; tiêu chảy; sưng ở bàn chân môi và da đầu.
Điều trị: Nếu bạn biết mình sẽ có dị ứng nghiêm trọng với thực phẩm, bạn nên luôn mang theo bên mình một ống tiêm tự động epinephrine (EPIPEN) để đề phòng phản ứng xấu này. Nếu bị dị ứng lần đầu tiên, thì hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để họ có thể xác định bạn bị dị ứng với loại thực phẩm nào để bạn có thể phòng tránh sau này. Khi bạn đi mua sắm, hãy đọc kỹ nhãn thực phẩm để bảo đảm rằng, bạn không ăn bất cứ thứ gì có chứa chất kích thích trong món ăn mà bạn đã từng có phản ứng xấu. Để ngăn ngừa các phản ứng bất lợi, hãy luôn hỏi về thành phần nguyên liệu khi bạn ăn ở nhà hàng, hoặc ăn thức ăn do gia đình hoặc bạn bè chế biến ra.
Vì dị ứng thực phẩm có thể đe dọa đến tính mạng nên bạn cần luôn chuẩn bị sẵn sàng bằng cách đeo vòng tay hoặc vòng cổ báo động y tế và mang theo thiết bị tiêm tự động có chứa epinephrine (EPIPEN).
5/ Dị ứng do thuốc (Drug allergies)
Theo bác sĩ Namazy, vì người lớn tuổi thường uống nhiều loại thuốc gấp ba lần so với người trẻ tuổi, nên có xu hướng bị dị ứng do thuốc men nhiều hơn. Cơ hội phát sinh ra dị ứng thuốc cao hơn khi bạn dùng thuốc thường xuyên hoặc khi thuốc được xoa lên da hoặc tiêm chích thay vì uống.
Các loại thuốc thường gây ra dị ứng phổ biến nhất bao gồm thuốc chống động kinh; insulin; chất có chứa iode (thuốc cản quang tia X); thuốc kháng sinh như penicillin; thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen; thuốc chống co giật; và thuốc hóa trị.
Bác sĩ Owens cho biết: "Các phản ứng dị ứng do thuốc men đôi khi rất khó xác định, vì chúng có xu hướng sẽ tái phát khi tiếp xúc nhiều lần với cùng một loại thuốc và các triệu chứng có thể giống với các tình trạng về bệnh lý khác".
Triệu chứng: Nôn mửa và rụng tóc khi dùng thuốc hóa trị ung thư; đau bụng do aspirin hoặc tiêu chảy do kháng sinh; phát ban; da ngứa; vấn đề về đường hô hấp; và sưng mặt. Cũng như dị ứng côn trùng và thực phẩm, các triệu chứng sốc phản ứng có thể xảy ra.
Điều trị: Nếu bạn có phản ứng do dị ứng với thuốc, hãy hỏi ý kiến bác sĩ, trừ phi các triệu chứng này đe dọa đến tính mạng, không nên ngưng dùng thuốc mà không tham khảo ý kiến với chuyên gia y tế. Bác sĩ có thể xác định xem bạn nên ngừng dùng thuốc tạm thời hay vĩnh viễn và có thể đưa ra giải pháp thay thế khác. Nếu bạn bị dị ứng với một loại thuốc cụ thể, thông tin đó sẽ đươc ghi xuống vĩnh viễn trong hồ sơ bệnh lý của bạn và tất cả các bác sĩ của bạn cũng sẽ được thông báo.
Làm thế nào để phân biệt biệt dị ứng với cảm lạnh và cúm?
Dị ứng, cảm lạnh và cúm đều có thể khiến cho bạn cảm thấy khổ sở, khó chịu, vì sẽ có ảnh hưởng nặng đến hệ thống hô hấp gây ra khó thở. Những người bị dị ứng do không khí (airborne allergies) thường nghĩ rằng họ bị cảm lạnh (cold) và khi các triệu chứng nghiêm trọng hơn họ có thể nghĩ rằng mình bị cúm (flu). Cảm lạnh và cúm đều là do virus gây ra, nhưng dị ứng là do hệ thống miễn dịch của bạn phản ứng quá mạnh với tác nhân gây ra bệnh.
Theo bác sĩ Gary J. Stadtmauer, chuyên gia về dị ứng học và miễn dịch học lâm sàng ở Thành phố New York, cho biết, "Thông thường, cảm lạnh sẽ bắt đầu bằng cảm giác bị đau họng, sau đó là hắt hơi và sổ mũi trong vài ngày. Cúm nghiêm trọng hơn cảm lạnh với các triệu chứng bao gồm sốt, ớn lạnh và ho. Nên nhớ: 'Dị ứng không gây ra sốt'".
Dị ứng không khí
Các triệu chứng kéo dài khi còn có chất gây dị ứng trong không khí
- Nghẹt và chảy nước mũi
- Ngứa, chảy nước mắt
Điều trị bằng thuốc kháng histamine, thuốc thông mũi, thuốc steroid nhỏ mũi
Cúm
Các triệu chứng sẽ kéo dài từ một đến hai tuần
- Sốt
- Nhức, đau
- Kiệt sức, suy nhược
- Khó chịu ở ngực và ho
Điều trị bằng chất lỏng, nghỉ ngơi, thuốc không kê toa và thuốc kháng virus theo toa bác sĩ.
Cảm lạnh
Các triệu chứng có thể kéo dài đến hai tuần
- Ngạt và chảy nước mũi
- Đau họng và ho
Điều trị bằng thuốc kháng histamine, thuốc thông mũi, steroid nhỏ mũi.
ST
Phản ứng do dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bạn xác định lầm một chất hoặc khi có môt chất lạ xâm nhập vô cơ thể gây ra dị ứng (allergens) nhưng thường là vô hại. Những chất đó bao gồm mạt bụi, phấn hoa, nấm mốc, lông thú cưng, bị côn trùng đốt, thuốc uống hoặc thực phẩm. Hệ thống miễn dịch của bạn sẽ phản ứng với các chất gây ra ứng này bằng cách sản sinh ra kháng nguyên để cố gắng chống lại chúng giống như đối với mầm bệnh hoặc virus.
Vì các triệu chứng do dị ứng không đồng nhất theo từng người nên muốn được chẩn đoán chính xác trước tiên bạn cần phải đến gặp bác sĩ gia đình của bạn. Nếu các triệu chứng này trở thành mãn tính hoặc không thể chịu đựng được nữa thì bạn mới lấy hẹn với bác sĩ chuyên khoa về dị ứng để đươc chẩn đoán, điều trị và xác định nguyên nhân gây ra dị ứng. Xét nghiệm ở da và máu là những xét nghiệm phổ biến nhất được sử dụng để chẩn đoán về dị ứng.
Bác sĩ Tiffany Owens, chuyên môn về dị ứng học tại Trung tâm Y tế Wexner thuộc Đại học tiểu bang Ohio, cho biết: "Khi chúng ta già đi, hệ thống miễn dịch của chúng ta trở nên yếu hơn, khiến cho người lớn tuổi có nguy cơ bị mắc bệnh cao hơn, bao gồm cả với các phản ứng khác nhau do dị ứng".
Dưới đây là cách để nhận biết và điều trị 5 loại dị ứng có thể phát sinh ra khi chúng ta già đi.
1/ Viêm mũi dị ứng (Allergic rhinitis/hay fever)
Trong suốt mùa xuân, mùa hè và mùa thu, cây cối, cỏ dại sẽ thải ra phấn hoa đi vào không khí. Phấn hoa này có thể xâm nhập vào mũi và cổ họng của bạn và gây ra các phản ứng do dị ứng thường được gọi là viêm mũi dị ứng. Gần 20 triệu người Mỹ trưởng thành và hơn 5 triệu trẻ em bị mắc chứng viêm mũi này.
Các triệu chứng bao gồm hắt hơi, sổ mũi hoặc bị nghẹt mũi, ho, chảy nước mũi, ngứa mắt mũi và họng, mắt đỏ và chảy nước mắt, có quầng thâm dưới mắt.
Cách điều trị: Phương pháp điều trị hiệu quả nhất là thuốc nhỏ mũi steroid hoặc thuốc chống viêm mà bạn xịt vào mũi. Bạn cũng có thể kiểm soát môi trường sống của mình bằng cách ở trong nhà nhiều hơn khi có gió nổi lên, làm cho số lượng phấn hoa bên ngoài sẽ tăng cao và bằng cách sử dụng máy lọc không khí và máy lạnh. Nếu bạn phải dành nhiều thời gian làm việc ở ngoài trời thì bạn cần nên đeo khẩu trang, rửa tay và mặt thường xuyên để loại bỏ phấn hoa có thể đã bám vào người.
Thuốc kháng histamine hoặc thuốc dùng để điều trị các triệu chứng dị ứng đôi khi có thể gây ra các phản ứng phụ như buồn ngủ. Bác sĩ Jennifer Namazy, chuyên gia về dị ứng học và miễn dịch học tại Phòng khám Scripps ở La Jolla, California cho biết, "Nếu có thể, bạn hãy dùng các loại thuốc bôi (topical drugs)hoặc thuốc kháng histamine (antihistamine) thế hệ thứ hai như Claritin, Allegra hoặc Zyrtec". Phản ứng phụ của thuốc antihistamine có thể làm cho dể buồn ngủ, bí tiểu.
2/ Dị ứng với côn trùng (Insect allergies)
Có khoảng 2 triệu người Mỹ bị dị ứng với côn trùng. Phản ứng do dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch phản ứng quá mạnh với nọc độc từ vết chích của côn trùng, thường là do bọ vàng, ong mật, ong bắp cày, hoặc kiến lửa gây ra. Chúng ta thường không bị dị ứng với côn trùng khi đã có tuổi cao, nhưng đôi khi điều này vẫn có thể xảy ra.
Triệu chứng: Đau, mẩn đỏ và sưng tại chỗ bị chích có thể là một phần của các phản ứng bình thường. Phản ứng dị ứng nghiêm trọng, gọi là bị sốc phản ứng (anaphylaxis) có thể xảy ra khi có sự can thiệp và phản ứng quá mạnh của các kháng nguyên với nọc độc.
Trong trường hợp này, một số triệu chứng sau đây có thể sẽ xuất hiện: bị sưng mặt cổ họng hoặc lưỡi, khó thở, ho, chóng mặt, co thắt bao tử, buồn nôn, tiêu chảy, ngứa và nổi ngứa trên cơ thể. Sốc phản ứng này có khả năng đe dọa đến tính mạng, thường xảy ra trong vòng 5 đến 30 phút sau khi bị đốt hoặc cắn.
Điều trị: Nếu bạn có các phản ứng bất lợi nghiêm trọng này, hãy gọi cứu cấp ngay lập tức để các dịch vụ y tế khẩn cấp có thể đánh giá tình hình và nếu cần sẽ cho dùng epinephrine (còn được gọi là adrenaline), một loại thuốc giúp kiểm soát sốc phản ứng khá hiệu nghiệm bằng cách làm cho giãn các cơ bắp trong đường hô hấp và các mạch máu.
(Minh họa)
Bệnh nhân có tiền sử phản ứng xấu do côn trùng chích nên mang theo người thiết bị tiêm tự động epinephrine này gọi là EPIPEN để sử dụng, nếu cần thiết.
Theo bác sĩ John James, một chuyên gia về dị ứng học và phát ngôn viên của Tổ chức Hen suyễn và Dị ứng Hoa Kỳ, cho biết, "Nếu bạn chưa từng có loại phản ứng trên và không mang theo dụng cụ tiêm tự động EPIPEN này, thì bạn cần được khám và đánh giá cấp thời bởi một chuyên gia về dị ứng".
3/ Dị ứng ở da (skin allergies)
Bác sĩ Namazy cho biết, đôi khi có thể khó xác định chính xác nguyên nhân nào đã gây ra phản ứng do dị ứng ở da. Ngoài phương pháp xét nghiệm máu và chích da (skin-prick testing), thủ thuật dán trên da những miếng có tẩm chất gây dị ứng khác nhau (patch testing) thường có thể giúp xác định cụ thể loại hóa chất nào đã gây ra sự viêm nhiễm này.
|
(Minh họa)
Triệu chứng: Ngứa, đỏ và sưng
Điều trị: Với hầu hết các trường hợp dị ứng da, nếu bạn càng gãi nhiều thì tình trạng sẽ càng trở nên tồi tệ. Bạn nên sử dụng kem dưỡng ẩm và thuốc mỡ bôi ngoài da và steroid để giảm bị viêm. Thuốc kháng histamine có thể hữu ích để giúp giảm ngứa ngáy. Nếu bạn bị nổi ban dai dẳng hoặc bị đau nhiều, lan nhanh khắp cơ thể, gây sốt hoặc chảy dịch vàng hoặc xanh, hãy đi gặp bác sĩ ngay.
4/ Dị ứng do thức ăn (Food allergies)
(Minh họa)
Cũng giống như dị ứng do côn trùng chích cắn, các phản ứng đối với một số loại thực phẩm có thể xảy ra nhanh chóng và đột ngột, và nếu không được điều trị tức thời có thể đe dọa đến tính mạng. Khi bạn bị dị ứng với một loại thực phẩm, hệ thống miễn dịch của bạn sẽ phản ứng quá mạnh với một loại protein cụ thể có trong thực phẩm đó. Thông thường, chỉ cần một số lượng nhỏ thức ăn là có thể kích thích ngay phản ứng dị ứng, phản ứng này thường xảy ra trong vòng vài phút đến hai giờ sau khi bạn ăn thức ăn đó. Các loại thực phẩm thường gây ra dị ứng nhiều nhất bao gồm chất lactose trong sữa bò, trứng, cá, đậu phộng, động vật có vỏ, đậu nành, hạt cây và lúa mì.
Bác sĩ Namazy cho biết: "Mặc dù dị ứng thực phẩm xảy ra nhiều hơn ở giới trẻ, nhưng khi chúng ta già đi và làm quen với những loại thực phẩm mới, khả năng phát sinh ra các loại phản ứng do dị ứng mới cũng sẽ tăng lên".
Triệu chứng: Dị ứng do thực phẩm có thể gây ra các phản ứng từ nhẹ đến nghiêm trọng, bao gồm: nổi ban; da đỏ và ngứa; nghẹt mũi; hắt hơi, ngứa và chảy nước mắt; nôn mửa; co thắt bao tử; tiêu chảy và bị sưng tấy.
Các triệu chứng khác của sốc phản ứng gồm có: thở khò khè; thắt chặt nơi ngực; khó thở; ngứa ran ở tay; nôn mửa; co thắt bao tử; tiêu chảy; sưng ở bàn chân môi và da đầu.
Điều trị: Nếu bạn biết mình sẽ có dị ứng nghiêm trọng với thực phẩm, bạn nên luôn mang theo bên mình một ống tiêm tự động epinephrine (EPIPEN) để đề phòng phản ứng xấu này. Nếu bị dị ứng lần đầu tiên, thì hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để họ có thể xác định bạn bị dị ứng với loại thực phẩm nào để bạn có thể phòng tránh sau này. Khi bạn đi mua sắm, hãy đọc kỹ nhãn thực phẩm để bảo đảm rằng, bạn không ăn bất cứ thứ gì có chứa chất kích thích trong món ăn mà bạn đã từng có phản ứng xấu. Để ngăn ngừa các phản ứng bất lợi, hãy luôn hỏi về thành phần nguyên liệu khi bạn ăn ở nhà hàng, hoặc ăn thức ăn do gia đình hoặc bạn bè chế biến ra.
Vì dị ứng thực phẩm có thể đe dọa đến tính mạng nên bạn cần luôn chuẩn bị sẵn sàng bằng cách đeo vòng tay hoặc vòng cổ báo động y tế và mang theo thiết bị tiêm tự động có chứa epinephrine (EPIPEN).
5/ Dị ứng do thuốc (Drug allergies)
Theo bác sĩ Namazy, vì người lớn tuổi thường uống nhiều loại thuốc gấp ba lần so với người trẻ tuổi, nên có xu hướng bị dị ứng do thuốc men nhiều hơn. Cơ hội phát sinh ra dị ứng thuốc cao hơn khi bạn dùng thuốc thường xuyên hoặc khi thuốc được xoa lên da hoặc tiêm chích thay vì uống.
Các loại thuốc thường gây ra dị ứng phổ biến nhất bao gồm thuốc chống động kinh; insulin; chất có chứa iode (thuốc cản quang tia X); thuốc kháng sinh như penicillin; thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen; thuốc chống co giật; và thuốc hóa trị.
Bác sĩ Owens cho biết: "Các phản ứng dị ứng do thuốc men đôi khi rất khó xác định, vì chúng có xu hướng sẽ tái phát khi tiếp xúc nhiều lần với cùng một loại thuốc và các triệu chứng có thể giống với các tình trạng về bệnh lý khác".
Triệu chứng: Nôn mửa và rụng tóc khi dùng thuốc hóa trị ung thư; đau bụng do aspirin hoặc tiêu chảy do kháng sinh; phát ban; da ngứa; vấn đề về đường hô hấp; và sưng mặt. Cũng như dị ứng côn trùng và thực phẩm, các triệu chứng sốc phản ứng có thể xảy ra.
Điều trị: Nếu bạn có phản ứng do dị ứng với thuốc, hãy hỏi ý kiến bác sĩ, trừ phi các triệu chứng này đe dọa đến tính mạng, không nên ngưng dùng thuốc mà không tham khảo ý kiến với chuyên gia y tế. Bác sĩ có thể xác định xem bạn nên ngừng dùng thuốc tạm thời hay vĩnh viễn và có thể đưa ra giải pháp thay thế khác. Nếu bạn bị dị ứng với một loại thuốc cụ thể, thông tin đó sẽ đươc ghi xuống vĩnh viễn trong hồ sơ bệnh lý của bạn và tất cả các bác sĩ của bạn cũng sẽ được thông báo.
Làm thế nào để phân biệt biệt dị ứng với cảm lạnh và cúm?
Dị ứng, cảm lạnh và cúm đều có thể khiến cho bạn cảm thấy khổ sở, khó chịu, vì sẽ có ảnh hưởng nặng đến hệ thống hô hấp gây ra khó thở. Những người bị dị ứng do không khí (airborne allergies) thường nghĩ rằng họ bị cảm lạnh (cold) và khi các triệu chứng nghiêm trọng hơn họ có thể nghĩ rằng mình bị cúm (flu). Cảm lạnh và cúm đều là do virus gây ra, nhưng dị ứng là do hệ thống miễn dịch của bạn phản ứng quá mạnh với tác nhân gây ra bệnh.
Theo bác sĩ Gary J. Stadtmauer, chuyên gia về dị ứng học và miễn dịch học lâm sàng ở Thành phố New York, cho biết, "Thông thường, cảm lạnh sẽ bắt đầu bằng cảm giác bị đau họng, sau đó là hắt hơi và sổ mũi trong vài ngày. Cúm nghiêm trọng hơn cảm lạnh với các triệu chứng bao gồm sốt, ớn lạnh và ho. Nên nhớ: 'Dị ứng không gây ra sốt'".
Dị ứng không khí
Các triệu chứng kéo dài khi còn có chất gây dị ứng trong không khí
- Nghẹt và chảy nước mũi
- Ngứa, chảy nước mắt
Điều trị bằng thuốc kháng histamine, thuốc thông mũi, thuốc steroid nhỏ mũi
Cúm
Các triệu chứng sẽ kéo dài từ một đến hai tuần
- Sốt
- Nhức, đau
- Kiệt sức, suy nhược
- Khó chịu ở ngực và ho
Điều trị bằng chất lỏng, nghỉ ngơi, thuốc không kê toa và thuốc kháng virus theo toa bác sĩ.
Cảm lạnh
Các triệu chứng có thể kéo dài đến hai tuần
- Ngạt và chảy nước mũi
- Đau họng và ho
Điều trị bằng thuốc kháng histamine, thuốc thông mũi, steroid nhỏ mũi.
ST