Tweet
Đã từ lâu, người ta đã biết rằng một vài loại thức ăn, hoặc thức uống có thể ảnh hưởng đến sự hấp thụ và tác dụng của thuốc điều trị bệnh. Khoa học gọi đây là "hiện tượng tương tác" (interaction effects) giữa thực phẩm và dược phẩm. Tác dụng dược tính của thuốc trị bệnh có thể bị thay đổi, như nó có thể làm gia tăng, suy giảm, hoặc bị vô hiệu hoá. Một số các phản ứng phụ (side effects) cũng theo đó sẽ xuất hiện ra. Liều lượng thuốc sử dụng, tuổi tác, sức nặng của bệnh nhân, nam hay nử, ăn lúc nào, uống thuốc lúc nào củng như tình trạng sức khỏe đều là những nhân tố có thể gây ra ảnh hưởng ít nhiều và chi phối hiện tượng tương tác này.
A. Một vài thí dụ điển hình (Trên thực tế còn rất nhiều loại dược phẩm không được nêu ra hết ở đây)
(Minh họa)
1/ Các loại thuốc kháng sinh trị nhiễm trùng
Penicillin (Amoxicillin, Ampicillin), Erythromycin: tránh ăn hay uống những thứ có tính chua hay acid, như nước trái cây, nước cam, cà chua, café. Dùng những loại thực phẩm nầy sẻ làm tăng độ acid của bao tử và làm giảm tác dụng của thuốc. Nên uống lúc bụng đói, nghĩa là 1 giờ trước hoặc 2 giờ sau khi ăn. Trường hợp bị xót bao tử thì nên ăn một chút thức ăn lúc uống thuốc.
Tetracyclin, Ciprofloxacin (Cipro): tránh ăn hay uống những thực phẩm có chứa nhiều calcium như sữa, kem, phô mai và yogourt. Cũng không nên uống chung với các loại vitamins hay supplements có chất sắt. Với những loại thức ăn nầy, thuốc sẽ bị kém tác dụng đi. Nếu uống chung với café, Coke, trà, chocolate, sẽ làm gia tăng nồng độ caffeine trong máu lên nhiều và gây ra kích thích, bồn chồn. Cũng không nên uống chung với các loại thuốc làm giảm độ chua của bao tử thường được gọi là antacids như Maalox, Mylanta ….
Metronidazole (Flagyl) trị nhiễm trùng đường ruột và đường sinh dục: tránh rượu bia vì có thể làm xót bao tử, làm đỏ mặt (flushing), nhức đầu, đau bụng và nôn mửa.
Các loại sulfonamides, như Sulfamethazole + Trimetroprim (Bactrim, Septra): tránh rượu vì có thể gây nôn mửa. Nên uống lúc bụng đói. Nếu cảm thấy khó chiụ, thì có thể ăn một chút gì đó.
2/ Các loại thuốc chống nhiễm trùng do nấm (antifungal drugs)
Griseofulvin (Grifulvin), Ketoconazole (Nizoral): tránh uống chung với sữa, phô mai, yogourt, cà rem và cũng không nên dùng cùng một lúc với các loại thuốc antacids. Tránh uống rượu bia, vì sẽ bị đỏ mặt, nhức đầu, đau bụng và nôn mửa.
3/ Các loại thuốc chống đau nhức có chất codeine và narcotic
Codeine + Acetaminophen (Tylenol + Codeine), Morphine, Oxycodone +Acetaminophen (Percocet), Meperidine (Demerol): Không nên uống rượu bia cùng một lúc với thuốc, vì sẽ làm gia tăng sự ngầy ngật và buồn ngủ, rất nguy hiểm nếu phải lái xe hay sử dụng máy móc …. Nên uống thuốc lúc bụng no để khỏi làm xót bao tử.
4/ Các loại thuốc làm giảm bị viêm sưng và làm giảm đau nhức
Acetylsalicylic (Aspirin), Ibuprofen (Advil, Motrin, Naproxen, Feldene) nên uống lúc bụng no hay uống với sữa để khỏi bị xót bao tử.
Tránh dùng chung với rượu hay với các loại nước trái cây có tính chua. Rượu bia có thể làm hại gan và tăng nguy cơ xuất huyết bao tử. Tốt nhất là nên dùng các loại aspirin có áo bọc bên ngoài (buffered Aspirin, enteric coated Aspirin) để không làm hại cho bao tử.
Acetaminophen (Tylenol, Tempra) không hại bao tử, muốn có hiệu quả cấp thời, nên uống lúc bụng đói. Tuy nhiên đối với nhửng người nào thường hay uống rượu bia, cũng có thể bị hư gan và bị xuất huyết bao tử.
Đối với các thuốc nhóm corticosteroid trị viêm sưng, ngứa ngáy, như Dexamethasone, Hydrocortisone, Prednisone, Triamcinolone, v...v…, nên tránh rượu bia để khỏi làm xót bao tử. Các loại thuốc nầy có khuynh hướng giữ nước cho nên cần tránh những thức ăn có chứa nhiều muối (sodium). Nên dùng những thực phẩm nào có nhiều calcium như sữa chẳng hạn. Uống thuốc lúc bụng no để không bị xót bao tử.
5/ Các loại thuốc trị bệnh tiểu đường
Ví dụ Chlopropamide (Diabinese): Tránh rượu bia vì có thể làm đỏ mặt và gây nôn mửa. Tránh những thực phẫm có chứa nhiều bột, đường (carbohydrate) nhưng lại chứa ít chất xơ. Tốt hơn hết nên theo lời chỉ dẩn của bác sĩ và dược sĩ.
6/ Các loại thuốc chống suy nhược tinh thần (trầm cảm) thuộc nhóm IMAO
Phenelzine (Nardil) có thể tương tác với chất tyramine hiện diện trong một số các loại phô mai cứng, chocolate, gan bò, gan gà, rượu chát, trong trái bơ (avocado) và trong các loại xúc xích khô. Bệnh nhân bị nôn mửa, áp huyết động mạch gia tăng và có thể bị tai biến mạch máu não.
7/ Các loại thuốc an thần khác
Paroxetine (Paxil), Sertraline (Zoloft), Fluoxetine (Prozac): có thể uống lúc bụng đói hay bụng no. Tránh rượu bia.
8/ Các loại thuốc chống lo âu phiền muộn (Anti-anxiety drugs)
Lorazepam (Ativan), Diazepam (Valium) và Aprazolam (Xanax): Tránh sử dụng máy móc vì sẻ bị ngầy ngật, buồn ngủ và phản ứng chậm lại lúc lái xe. Café ngược lại sẽ kích thích, gây ra bồn chồn, và làm giảm sự công hiệu của thuốc.
9/ Các loại thuốc chống dị ứng (antihistamines)
Diphenhydramine (Benadryl), Chlorpheniramine (Chlor-Tripolon), Loratadine (Claritin), Brompheniramine
(Dimetane) và Asternizole (Hismanal): Nên uống lúc bụng đói để tăng hiệu quả của thuốc. Không uống chung với rượu bia, sẽ làm tăng sự ngầy ngật và gây buồn ngủ. Các loại sirop để trị ho cảm có chứa chất Dextromethorphane (Sirop Balminil DM) cũng không nên được uống chung với rượu bia.
10/ Các loại thuốc làm giãn nở phế quản và trị hen suyễn
Theophylline (Theo-Dur), Aminophylline (Phyllocontin), không nên dùng những thứ gì có chứa caffeine (trà, café, Coke, Pepsi. v...v…) Vì thuốc và caffeine đều kích thích hệ thần kinh trung ương. Tránh rượu bia vì có thể bị nhức đầu và nôn mửa.
Theophylline: thức ăn nhiều chất béo làm tăng chất thuốc trong cơ thể lên, còn ngược lại với thức ăn nhiều bột dường sẻ làm giảm chất thuốc này xuống.
11/ Các loại thuốc trị bệnh tim và hệ thống tuần hoàn
a/ Thuốc lợi tiểu (Diuretics) giúp đem nước ra ngoài cơ thể và có 2 nhóm:
- Nhóm làm mất potassium, như Furosemide (Lasix) và Hydrochlorithiazide (HydroDiuril): tránh dùng thực phẩm có nhiều muối (thịt nguội, bacon, đồ hộp, bột ngọt) vì chúng sẽ làm thất thoát potassium ra ngoài, gây xáo trộn điện giải và có hại đến sức khoẻ.
- Nhóm giữ potassium, như Tramterene (Dyrenium) và Spironolacton (Aldactone): tránh dùng thực phẩm có chứa nhiều potassium như chuối, trái cây sấy khô, mọng lúa mì, nước cam (2-3 ly), sung khô hoặc sử dụng những chất thay thế cho muối (salt substitute) có chứa nhiều potassium. Sự thặng dư chất potassium rất có hại cho tim, làm cho nhịp tim đập không đều.
b/ Thuốc làm giản nở mạch, giãm áp huyết và điều hòa nhịp tim
Catopril (Capoten), Enalapril (Vasotec), Nitroglycerine (Nitrostat), Atenolol (Tenormin), Hydralazine
(Aprelosine), Methyldopa (Aldomet) và Metoprolol (Lopressor): cần giảm loại thực phẩm có nhiều muối (sodium). Tránh rượu bia, vì áp huyết có thể hạ xuống quá thấp. Capoten có thể làm tăng chất potassium trong cơ thể, rất hại cho nhịp đập của tim, bởi vậy cần nên tránh dùng những loại thực phẫm có nhiều potassium như chuối, cam và rau cải có lá thật xanh khi uống thuốc nầy. Thức ăn có thể làm giảm việc hấp thụ của thuốc Capoten, nên uống 1 giờ trước khi ăn hoặc 2 giờ sau khi dùng bữa. Đối với thuốc Digoxin, nếu ăn quá nhiều chất xơ và chất pectin (có trong các loại jelly), sự hấp thụ của thuốc có thể bị giảm đi.
12) Các thuốc làm giảm cholesterol cao
Thuờng được gọi chung là "Statins". Tác dụng chính là làm giảm loại cholesterol xấu (LDL). Một vài loại thuốc cũng có thể giúp kéo chất béo triglycerides xuống nửa. Thí dụ: Atorvastatin (Lipitor), Simvastatin
(Zocor) và Lovastatin (Mevacor), Pravastatin (Pravachol). Mevacor và Pravachol nên được uống vào bữa cơm tối để tăng sự hấp thụ của thuốc. Tránh uống nhiều rượu bia vì có thể làm hư gan.
13) Các thuốc làm loảng máu và thuốc chống đông máu (Anticoagulant)
Warfarin (Coumadin): vitamin K làm đông máu nên có ảnh hưởng ngược lại với các loại thuốc chống đông máu. Nếu uống Coumadin thì nên tránh ăn loại thực phẩm có chứa nhiều vitamin K như cải broccoli, rau mồng tơi (spinach), turnip, bông cải (cauliflower), cải brussel (brussel sprouts). Ngoài ra nếu có uống thêm supplement vitamin E với liều lượng lớn trên 400 IU thì coi chừng nguy hiểm vì nó có thể làm gia tăng sự xuất huyết nội.
14) Các thuốc trị bệnh bao tử và ruột
Cimetidine (Tagamet), Ranitidine (Zantac), Famotidine (Pepcid) là những thuốc trị loét bao tử bằng cách giảm độ chua acid của bộ phận nầy. Nên tránh rượu, bia, café và thuốc lá. Đối với những thuốc antacids làm giảm độ chua của bao tử như thuốc Mylanta và Maalox, nên tránh dùng chung với sữa, kem, phô mai và yogourt.
15) Các thuốc nhuận trường và thuốc xổ
Lạm dụng những thuốc loại nầy sẽ dẩn đến tình trạng cơ thể có thể bị mất vitamin A,D,E, K, chất khoáng potassium, sodium và các dưởng chất khác do thực phẩm đem vào. Nếu sử dụng loại dầu (huile minérale) để làm thuốc xổ thì sẽ bị mất đi các vitamin hòa tan trong chất béo, như các vitamin A,D,E, K.
B/ Cẩn thận với nước trái bưởi
Nước bưởi (grapefruit juice), cũng như bưởi trái có thể làm gia tăng gấp bội mức độ hấp thụ của một số thuốc vào trong máu, đồng thời cũng kéo theo những phản ứng phụ bất lợi, nguy hiễm. Cam và chanh không thấy có ảnh hưởng xấu nầy. Sau đây là những thí dụ:
Trường Đại học Laval, Quebec, Canada, gần đây đã thực hiện 1 cuộc thăm dò về cách sử dụng thuốc ở giới cao niên. Kết quả cho thấy, thật đáng ngại: 70% không hiểu rỏ những lời chỉ dẫn ghi trên lọ thuốc, trong số nầy có đến 50% không tôn trọng cách sử dụng thuốc theo chỉ dẫn cũng như thời gian điều trị. Hậu quả là 20% bệnh nhân điều trị ở bệnh viện đều có nguyên do bắt nguồn từ thuốc men mà ra …như dùng thuốc không đúng cách, dùng không đúng liều lượng đã chỉ dẫn, phản ứng phụ quá mạnh, v...v…
Khi ngăn ngừa sự tương tác có thể xảy ra, không có nghĩa là phải nhịn ăn hay nhịn uống. Điều quan trọng ở đây là cần phải biết rỏ là mình có thể ăn được những gì, lúc nào có thể ăn được và lúc nào có thể uống thuốc được. Muốn biết rỏ, không có gì tốt hơn là nên hỏi và nghe theo lời chỉ dẫn của bác sĩ và dược sĩ.
ST
A. Một vài thí dụ điển hình (Trên thực tế còn rất nhiều loại dược phẩm không được nêu ra hết ở đây)
(Minh họa)
1/ Các loại thuốc kháng sinh trị nhiễm trùng
Penicillin (Amoxicillin, Ampicillin), Erythromycin: tránh ăn hay uống những thứ có tính chua hay acid, như nước trái cây, nước cam, cà chua, café. Dùng những loại thực phẩm nầy sẻ làm tăng độ acid của bao tử và làm giảm tác dụng của thuốc. Nên uống lúc bụng đói, nghĩa là 1 giờ trước hoặc 2 giờ sau khi ăn. Trường hợp bị xót bao tử thì nên ăn một chút thức ăn lúc uống thuốc.
Tetracyclin, Ciprofloxacin (Cipro): tránh ăn hay uống những thực phẩm có chứa nhiều calcium như sữa, kem, phô mai và yogourt. Cũng không nên uống chung với các loại vitamins hay supplements có chất sắt. Với những loại thức ăn nầy, thuốc sẽ bị kém tác dụng đi. Nếu uống chung với café, Coke, trà, chocolate, sẽ làm gia tăng nồng độ caffeine trong máu lên nhiều và gây ra kích thích, bồn chồn. Cũng không nên uống chung với các loại thuốc làm giảm độ chua của bao tử thường được gọi là antacids như Maalox, Mylanta ….
Metronidazole (Flagyl) trị nhiễm trùng đường ruột và đường sinh dục: tránh rượu bia vì có thể làm xót bao tử, làm đỏ mặt (flushing), nhức đầu, đau bụng và nôn mửa.
Các loại sulfonamides, như Sulfamethazole + Trimetroprim (Bactrim, Septra): tránh rượu vì có thể gây nôn mửa. Nên uống lúc bụng đói. Nếu cảm thấy khó chiụ, thì có thể ăn một chút gì đó.
2/ Các loại thuốc chống nhiễm trùng do nấm (antifungal drugs)
Griseofulvin (Grifulvin), Ketoconazole (Nizoral): tránh uống chung với sữa, phô mai, yogourt, cà rem và cũng không nên dùng cùng một lúc với các loại thuốc antacids. Tránh uống rượu bia, vì sẽ bị đỏ mặt, nhức đầu, đau bụng và nôn mửa.
3/ Các loại thuốc chống đau nhức có chất codeine và narcotic
Codeine + Acetaminophen (Tylenol + Codeine), Morphine, Oxycodone +Acetaminophen (Percocet), Meperidine (Demerol): Không nên uống rượu bia cùng một lúc với thuốc, vì sẽ làm gia tăng sự ngầy ngật và buồn ngủ, rất nguy hiểm nếu phải lái xe hay sử dụng máy móc …. Nên uống thuốc lúc bụng no để khỏi làm xót bao tử.
4/ Các loại thuốc làm giảm bị viêm sưng và làm giảm đau nhức
Acetylsalicylic (Aspirin), Ibuprofen (Advil, Motrin, Naproxen, Feldene) nên uống lúc bụng no hay uống với sữa để khỏi bị xót bao tử.
Tránh dùng chung với rượu hay với các loại nước trái cây có tính chua. Rượu bia có thể làm hại gan và tăng nguy cơ xuất huyết bao tử. Tốt nhất là nên dùng các loại aspirin có áo bọc bên ngoài (buffered Aspirin, enteric coated Aspirin) để không làm hại cho bao tử.
Acetaminophen (Tylenol, Tempra) không hại bao tử, muốn có hiệu quả cấp thời, nên uống lúc bụng đói. Tuy nhiên đối với nhửng người nào thường hay uống rượu bia, cũng có thể bị hư gan và bị xuất huyết bao tử.
Đối với các thuốc nhóm corticosteroid trị viêm sưng, ngứa ngáy, như Dexamethasone, Hydrocortisone, Prednisone, Triamcinolone, v...v…, nên tránh rượu bia để khỏi làm xót bao tử. Các loại thuốc nầy có khuynh hướng giữ nước cho nên cần tránh những thức ăn có chứa nhiều muối (sodium). Nên dùng những thực phẩm nào có nhiều calcium như sữa chẳng hạn. Uống thuốc lúc bụng no để không bị xót bao tử.
5/ Các loại thuốc trị bệnh tiểu đường
Ví dụ Chlopropamide (Diabinese): Tránh rượu bia vì có thể làm đỏ mặt và gây nôn mửa. Tránh những thực phẫm có chứa nhiều bột, đường (carbohydrate) nhưng lại chứa ít chất xơ. Tốt hơn hết nên theo lời chỉ dẩn của bác sĩ và dược sĩ.
6/ Các loại thuốc chống suy nhược tinh thần (trầm cảm) thuộc nhóm IMAO
Phenelzine (Nardil) có thể tương tác với chất tyramine hiện diện trong một số các loại phô mai cứng, chocolate, gan bò, gan gà, rượu chát, trong trái bơ (avocado) và trong các loại xúc xích khô. Bệnh nhân bị nôn mửa, áp huyết động mạch gia tăng và có thể bị tai biến mạch máu não.
7/ Các loại thuốc an thần khác
Paroxetine (Paxil), Sertraline (Zoloft), Fluoxetine (Prozac): có thể uống lúc bụng đói hay bụng no. Tránh rượu bia.
8/ Các loại thuốc chống lo âu phiền muộn (Anti-anxiety drugs)
Lorazepam (Ativan), Diazepam (Valium) và Aprazolam (Xanax): Tránh sử dụng máy móc vì sẻ bị ngầy ngật, buồn ngủ và phản ứng chậm lại lúc lái xe. Café ngược lại sẽ kích thích, gây ra bồn chồn, và làm giảm sự công hiệu của thuốc.
9/ Các loại thuốc chống dị ứng (antihistamines)
Diphenhydramine (Benadryl), Chlorpheniramine (Chlor-Tripolon), Loratadine (Claritin), Brompheniramine
(Dimetane) và Asternizole (Hismanal): Nên uống lúc bụng đói để tăng hiệu quả của thuốc. Không uống chung với rượu bia, sẽ làm tăng sự ngầy ngật và gây buồn ngủ. Các loại sirop để trị ho cảm có chứa chất Dextromethorphane (Sirop Balminil DM) cũng không nên được uống chung với rượu bia.
10/ Các loại thuốc làm giãn nở phế quản và trị hen suyễn
Theophylline (Theo-Dur), Aminophylline (Phyllocontin), không nên dùng những thứ gì có chứa caffeine (trà, café, Coke, Pepsi. v...v…) Vì thuốc và caffeine đều kích thích hệ thần kinh trung ương. Tránh rượu bia vì có thể bị nhức đầu và nôn mửa.
Theophylline: thức ăn nhiều chất béo làm tăng chất thuốc trong cơ thể lên, còn ngược lại với thức ăn nhiều bột dường sẻ làm giảm chất thuốc này xuống.
11/ Các loại thuốc trị bệnh tim và hệ thống tuần hoàn
a/ Thuốc lợi tiểu (Diuretics) giúp đem nước ra ngoài cơ thể và có 2 nhóm:
- Nhóm làm mất potassium, như Furosemide (Lasix) và Hydrochlorithiazide (HydroDiuril): tránh dùng thực phẩm có nhiều muối (thịt nguội, bacon, đồ hộp, bột ngọt) vì chúng sẽ làm thất thoát potassium ra ngoài, gây xáo trộn điện giải và có hại đến sức khoẻ.
- Nhóm giữ potassium, như Tramterene (Dyrenium) và Spironolacton (Aldactone): tránh dùng thực phẩm có chứa nhiều potassium như chuối, trái cây sấy khô, mọng lúa mì, nước cam (2-3 ly), sung khô hoặc sử dụng những chất thay thế cho muối (salt substitute) có chứa nhiều potassium. Sự thặng dư chất potassium rất có hại cho tim, làm cho nhịp tim đập không đều.
b/ Thuốc làm giản nở mạch, giãm áp huyết và điều hòa nhịp tim
Catopril (Capoten), Enalapril (Vasotec), Nitroglycerine (Nitrostat), Atenolol (Tenormin), Hydralazine
(Aprelosine), Methyldopa (Aldomet) và Metoprolol (Lopressor): cần giảm loại thực phẩm có nhiều muối (sodium). Tránh rượu bia, vì áp huyết có thể hạ xuống quá thấp. Capoten có thể làm tăng chất potassium trong cơ thể, rất hại cho nhịp đập của tim, bởi vậy cần nên tránh dùng những loại thực phẫm có nhiều potassium như chuối, cam và rau cải có lá thật xanh khi uống thuốc nầy. Thức ăn có thể làm giảm việc hấp thụ của thuốc Capoten, nên uống 1 giờ trước khi ăn hoặc 2 giờ sau khi dùng bữa. Đối với thuốc Digoxin, nếu ăn quá nhiều chất xơ và chất pectin (có trong các loại jelly), sự hấp thụ của thuốc có thể bị giảm đi.
12) Các thuốc làm giảm cholesterol cao
Thuờng được gọi chung là "Statins". Tác dụng chính là làm giảm loại cholesterol xấu (LDL). Một vài loại thuốc cũng có thể giúp kéo chất béo triglycerides xuống nửa. Thí dụ: Atorvastatin (Lipitor), Simvastatin
(Zocor) và Lovastatin (Mevacor), Pravastatin (Pravachol). Mevacor và Pravachol nên được uống vào bữa cơm tối để tăng sự hấp thụ của thuốc. Tránh uống nhiều rượu bia vì có thể làm hư gan.
13) Các thuốc làm loảng máu và thuốc chống đông máu (Anticoagulant)
Warfarin (Coumadin): vitamin K làm đông máu nên có ảnh hưởng ngược lại với các loại thuốc chống đông máu. Nếu uống Coumadin thì nên tránh ăn loại thực phẩm có chứa nhiều vitamin K như cải broccoli, rau mồng tơi (spinach), turnip, bông cải (cauliflower), cải brussel (brussel sprouts). Ngoài ra nếu có uống thêm supplement vitamin E với liều lượng lớn trên 400 IU thì coi chừng nguy hiểm vì nó có thể làm gia tăng sự xuất huyết nội.
14) Các thuốc trị bệnh bao tử và ruột
Cimetidine (Tagamet), Ranitidine (Zantac), Famotidine (Pepcid) là những thuốc trị loét bao tử bằng cách giảm độ chua acid của bộ phận nầy. Nên tránh rượu, bia, café và thuốc lá. Đối với những thuốc antacids làm giảm độ chua của bao tử như thuốc Mylanta và Maalox, nên tránh dùng chung với sữa, kem, phô mai và yogourt.
15) Các thuốc nhuận trường và thuốc xổ
Lạm dụng những thuốc loại nầy sẽ dẩn đến tình trạng cơ thể có thể bị mất vitamin A,D,E, K, chất khoáng potassium, sodium và các dưởng chất khác do thực phẩm đem vào. Nếu sử dụng loại dầu (huile minérale) để làm thuốc xổ thì sẽ bị mất đi các vitamin hòa tan trong chất béo, như các vitamin A,D,E, K.
B/ Cẩn thận với nước trái bưởi
Nước bưởi (grapefruit juice), cũng như bưởi trái có thể làm gia tăng gấp bội mức độ hấp thụ của một số thuốc vào trong máu, đồng thời cũng kéo theo những phản ứng phụ bất lợi, nguy hiễm. Cam và chanh không thấy có ảnh hưởng xấu nầy. Sau đây là những thí dụ:
- Thuốc trị áp huyết cao: Felodipine (Plendil), Nifedipine (Adalat), Nimodipine (Nimotop)
- Thuốc làm giảm cholesterol: Simvastatin (Zocor), Lovastatin (Mevacor), Atorvastatin (Lipitor).
- Thuốc làm giảm sức miển nhiễm dùng ở những ca ghép bộ phận: Cyclosporine (Neoral)
- Thuốc trị lo âu, mất ngủ, suy nhược tinh thần: Diazepam (Valium), Triazolam (Halcion), Carbamazepine (Tegretol), Trazodone (Desyrel), Chlomipramine (Anafraninl).
- Thuốc trị dị ứng: Astremizole (Hismanal).
- Thuốc trị AIDS: Saquinavir (Fortovase)
- Rượu: là thứ cần nên tránh nhất lúc uống thuốc. Rượu thường làm cho đỏ mặt, bị nhức đầu, ói mửa, tim đập nhanh, làm cho ngầy ngật, gây buồn ngủ thêm. Các loại thuốc trị dị ứng cũng như những loại thuốc có chứa morphine đều không được uống chung với rượu, bia.
- Nước ngọt có gas: ví dụ Pepsi , Coke, v...v… đều có tính cách làm tăng nhanh thời gian thải bỏ thuốc ra ngoài bao tử.
- Cà phê: Một số thuốc có thể làm chậm lại sự biến dưởng của caffeine trong gan, vì vậy tác dụng của chất caffeine tồn tại rất lâu trong cơ thể và gây ra một số phản ứng phụ bất lợi như làm cho tim đập nhanh và gây mất ngủ.
- Sữa: Calcium trong sữa sẽ kết hợp với tetracyclin để tạo ra 1 hổn hợp không hấp thụ được.
- Trà: Các hoạt chất của trà sẽ kết hợp với các chất sắt trong thuốc để tạo ra 1 hổn hợp không thể hấp thụ được. Tránh uống các loại dược thảo bổ sung (supplement) có chứa chất sắt với nước trà.
- Nước lạnh: Uống thuốc với 1 ly nước lạnh là tốt nhất.
Trường Đại học Laval, Quebec, Canada, gần đây đã thực hiện 1 cuộc thăm dò về cách sử dụng thuốc ở giới cao niên. Kết quả cho thấy, thật đáng ngại: 70% không hiểu rỏ những lời chỉ dẫn ghi trên lọ thuốc, trong số nầy có đến 50% không tôn trọng cách sử dụng thuốc theo chỉ dẫn cũng như thời gian điều trị. Hậu quả là 20% bệnh nhân điều trị ở bệnh viện đều có nguyên do bắt nguồn từ thuốc men mà ra …như dùng thuốc không đúng cách, dùng không đúng liều lượng đã chỉ dẫn, phản ứng phụ quá mạnh, v...v…
Khi ngăn ngừa sự tương tác có thể xảy ra, không có nghĩa là phải nhịn ăn hay nhịn uống. Điều quan trọng ở đây là cần phải biết rỏ là mình có thể ăn được những gì, lúc nào có thể ăn được và lúc nào có thể uống thuốc được. Muốn biết rỏ, không có gì tốt hơn là nên hỏi và nghe theo lời chỉ dẫn của bác sĩ và dược sĩ.
ST
Attached Files