Trong các tác phẩm điêu khắc của Nguyễn Thanh Thu, Người Lính VNCH là đề tài luôn gây cho ông nhiều cảm xúc.

Khi nhắc tới những tác phẩm của ông, người ta thường nói nhiều tới bức tượng “Thương Tiếc” đặt tại Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa; nhưng với ông, tác phẩm “Ngày Về” lại đem đến cho ông niềm vinh dự lớn nhất. Đó là một bước ngoặc lớn trong sự nghiệp điêu khắc của ông. Khi đó, ông mới 29 tuổi.

Tác phẩm “Ngày Về” là một bức tượng bằng bê-tông cốt thép, cao 4m, nặng 1.5 tấn. Bức tượng diễn tả cuộc đoàn tụ cảm động giữa Người Lính VNCH trở về vinh quang từ chiến trường vừa im tiếng súng và người yêu ở hậu phương ngày đêm mòn mỏi chờ mong. (Sài Gòn trong tôi/ Nguyễn Nhật Minh Hiếu)

Cuộc chiến quá khốc liệt, cả hai có lúc nghĩ về cuộc đoàn tụ chìm trong khói lửa. Ôm người yêu trong vòng tay, người lính ngửa mặt lên trời như chơi vơi giữa thực và mộng, giữa bom đạn và nước mắt người yêu. Cô gái kịp ngã vào lòng người lính sau khi choàng lên cổ chàng một vòng hoa chiến thắng. Với cô, thế giới chung quanh bây giờ chỉ có hai người và khúc khải hoàn ca.

Tượng “Ngày Về” là một tác phẩm điêu khắc dự thi giải Văn Học Nghệ Thuật Toàn Quốc 1963 (giải Tổng Thống Ngô Đình Diệm). Có 7 tác phẩm điêu khắc xuất sắc được chọn cho cuộc triển lãm kéo dài trong một tháng tại công viên trước Tòa Đô Chánh Sài Gòn. Hội Đồng Giám Khảo đã quyết định trao giải nhất với phần thưởng 35,000 Đồng cho tác phẩm “Ngày Về” nhân ngày Quốc Khánh VNCH 26 tháng 10 năm 1963.

Tác phẩm “Ngày Về” cùng giải thưởng danh giá đã đánh dấu một giai đoạn vàng với hàng loạt tác phẩm để đời của ông sau đó. Tuy nhiên, cũng chính bức tượng “Ngày Về” và tượng “Thương Tiếc” sau đó, đã làm cho ông phải gánh chịu bao đòn thù hèn hạ của bọn cộng phỉ bắc việt tiểu nhân man rợ suốt tám năm dài trong ngục tối ở trại tù lao động khổ sai Hàm Tân.

Sau khi được trả tự do, "Ngày Về" của ông đã không được vinh quang và hạnh phúc như tác phẩm của ông 25 năm trước đó. Tất cả đều tan nát, từ xã hội cho đến gia đình, và đến cả những bức tượng trong sân nhà ông.

Tuy nhiên, ông cũng còn một niềm an ủi là bức tượng “Ngày Về”, nhờ được che khuất bởi giàn dây leo, vẫn còn sót lại sau khi những tác phẩm nghệ thuật khác của ông bị bọn mọi rợ cộng phỉ bắc việt đập phá như một lũ điên loạn vào những ngày đầu khi Sài Gòn bị rơi vào tay bọn giặc cướp mọi rợ vô văn hóa từ bắc việt.

Giờ đây “Ngày Về” là kỷ vật vô giá duy nhất còn nguyên vẹn về một đề tài đã mang lại cho ông nhiều cảm xúc nhất: Người Lính VNCH./ -

(Sài Gòn trong tôi/ Nguyễn Nhật Minh Hiếu)

https://www.facebook.com/Saigontrongtoi2020