Tweet
Trong Kinh Dịch có câu: "Phù thiểu giả, đa chi sở quý dã", mang ý nghĩa là: "Lấy 'ít' làm quý, 'ít' mới có thể đạt được nhiều hơn". Đời người cũng thế, nhiều không bằng ít, ít trái lại khiến cho cuộc sống càng có chất lượng. Ít là phương thức sống tốt nhất, cũng là phép dưỡng sinh cao cấp nhất.
(Minh họa)
Ăn ít thì sẽ ít bệnh
Người già thường dạy bảo cháu con rằng, "Ăn được tức là phúc". Liệu có đúng như vậy hay không? Thực ra còn câu nói nữa, đó là: "Khéo ăn mới là trí tuệ".
Đó chính là muốn nói, không lựa chọn đồ ăn, không chọn món ngon, đồ ăn nào cũng ăn được thì đó là phúc. Nhưng hiểu được phép tắc ẩm thực thì mới là người có trí tuệ.
"Tố vấn – Sấu luận" cũng có viết: "Ẩm thực tự bội, trường vị nãi thương", nghĩa là: "Ăn uống no nê quá thì ruột và bao tử sẽ bị tổn thương".
Ăn uống quá no trong một thời gian dài sẽ khiến ruột và bao tử bị quá tải, rất dễ dẫn đến nhiều loại bệnh tật như huyết áp cao, đường huyết cao, mỡ máu cao, các bệnh về tim mạch… Vì vậy, bí quyết khiến cho bệnh tật tránh xa chính là nên ăn ít, chỉ 7 phần no, và ăn đúng giờ, thì mới tốt cho ruột và bao tử.
Tống Mỹ Linh, phu nhân của ông Tưởng Giới Thạch, người sống thọ đến 106 tuổi, rất chú ý đến phép tắc ẩm thực. Trong ngày, bà ăn 5 bữa, nhưng mỗi bữa chỉ 5 phần no, ăn một chút là dừng, tuyệt đối không ăn nhiều. Thậm chí bà còn cân đo trọng lượng thân thể hàng ngày, khi thấy lên cân liền đổi bữa chính thành ăn hoa quả và salad, đôi khi ăn chút món sườn bò. Chính vì tự giác kiểm soát bản thân, tiết chế ăn uống, không ăn no, nên bà mới luôn khỏe mạnh và sống trường thọ được.
Ăn 7 phần no, 3 phần đói, tiết chế ăn uống thì dạ dày yên ổn. Ăn uống vừa vặn thì mới khỏe mạnh.
Ít ham muốn thì sẽ ít lo âu
Học giả Thân Cư Hâm nhà Thanh từng nói: "Vui vẻ phóng túng ham muốn thì lo âu hoạn loạn sẽ theo sau".
Nếu một người có lối sống phóng túng, tràn đầy ham muốn dục vọng thì ưu sầu và họa hoạn cũng theo đó mà đến. Ham muốn càng nhiều thì phiền toái sẽ càng nhiều. Giảm thiểu dục vọng cá nhân thì mới duy trì cuộc sống lành mạnh, hạnh phúc.
Nhà văn Liễu Tông Nguyên có một cuốn truyện là "Phụ bản truyện" viết về một loại côn trùng.
Phụ bản, là một loại bọ thích đụng thấy gì cũng mang theo. Khi bò đi, bất cứ điều gì đụng phải, nó đều nhặt lên và đặt trên lưng, dần dần mọi thứ trở nên nặng nề hơn, nhưng dẫu kiệt sức nó cũng không chịu dừng lại, cho đến khi ngã nhào và chết vì bị đè nặng.
Nhiều người sống không có hạnh phúc, giống như con phụ bản này, do mong muốn quá nhiều, nhưng lại quên rằng những gì họ có thể mang theo vốn là hữu hạn.
Mọi người thường nói, tuổi càng cao thì lại càng chất chứa nhiều ưu phiền. Thực ra bởi vì dục vọng quá nhiều thì mới tạo thêm nhiều phiền não. Mong muốn, truy cầu đối với vật ngoài thân vốn là bản năng của chúng ta, nhưng lòng người có hạn mà dục vọng lại bao la vô cùng, truy cầu quá nhiều rốt cuộc sẽ trở thành bi kịch cuộc đời.
Mạnh Tử nói: "Dưỡng tâm mạc thiện ư quả dục", nghĩa là "Muốn dưỡng tâm thì không có gì tốt bằng ít ham muốn lại".
Giảm thiểu dục vọng, nội tâm mới càng phong phú đủ đầy. Ít ham dục, biết đủ, buông bỏ tham niệm, đó chính là phép dưỡng tâm, là đạo dưỡng sinh thiết thực ở đời.
Nói ít thì sẽ ít gây họa
Ngạn ngữ có nói rằng: "Bệnh theo miệng mà vào, họa theo miệng mà ra". Nếu nói chuyện không biết tự kiềm chế, nói năng tùy thích, thì có thể sẽ tự mình gây ra họa hoạn. Nói ít, không xảo ngôn lắm lời mới là phúc báo lớn nhất của một người.
Khi Tăng Quốc Phiên mới bước vào quan trường, cũng không biết giữ miệng, đắc tội không ít đồng liêu cấp trên. Cho đến khi thiếu chút nữa sẽ mất đi tính mạng, mới biết giác ngộ tự kiểm điểm, tự lập ra quy củ cho mình: Cẩn ngôn, khắc khắc lưu tâm. Từ đó ông nói chuyện cẩn thận, luôn lưu tâm khi nói, mỗi ngày trước khi đi ngủ, còn phải hồi tưởng lại mình có lời nói nào không đúng hay không. Về sau, miệng không còn nhiều lời nữa, nói chuyện xử sự chỉ cầu một chữ "an ổn". Nói ít thì họa ít, Tăng Quốc Phiên đã am hiểu sâu sắc lý lẽ này, mới có thể bình định thái bình thiên quốc, mở rộng giao dịch với nước ngoài, cuối cùng thành một danh thần nổi tiếng.
Chu Dịch có viết: "Cát nhân quả ngôn ngữ, táo nhân chi từ đa", nghĩa là: "Người may mắn thì ít nói năng, người bộp chộp nóng vội thì lại nói nhiều".
Có thể thấy rằng, khi nói ít, không nói lời cuồng vọng, là cơ sở tạo đức, mang phúc. Thế nên, trước khi mở miệng nói, cần suy nghĩ sâu sắc chín chắn, thà không nói còn hơn nói nhiều. Người thực sự thông minh thì không cần nhiều lời, không nói lời dư thừa, thì mới tránh xa mầm họa, mới có thể tu đức tích phúc.
Ít suy nghĩ thì ít ưu sầu
Nhà văn Lâm Thanh Huyền nói: "Hôm nay quét lá rụng của ngày hôm nay, lá của ngày mai sẽ không rơi vào ngày hôm nay, đừng lo lắng về chuyện ngày mai, mà hãy nỗ lực sống tốt ở thời khắc hiện tại". Đạo lý tuy rất đơn giản, nhưng người thực hiện được lại rất ít. Rất nhiều người luôn luôn ưu sầu khổ não lo lắng về những việc chưa xảy ra, suy nghĩ dông dài, khiến cho bản thân rơi vào những cảm xúc tiêu cực, khó mà thoát ra được.
Trong Hồng Lâu Mộng, Lâm Đại Ngọc vốn là người tài sắc vẹn toàn, là một giấc mộng thiên cổ của biết bao văn nhân, nàng xuất thân từ đại gia tộc, tài hoa hơn người, một cái chau mày, một nụ cười cũng khiến cho bao nhiêu con người phải rung động. Nhưng vì cha mẹ cô chết sớm, cô thân thể yếu nhược nhiều bệnh tật, đường tình lại trắc trở, cuối cùng ngọc nát hương tàn, khiến cho người ta không khỏi cảm thông và thương xót. Thực ra kết cục của Đại Ngọc có mối liên đới rất lớn với tình tình hay suy nghĩ lo lắng của cô.
Chỉ cần một chút gió lay cỏ động cũng khiến cho cô suy nghĩ lung tung, làm cho tâm trạng như cơn sóng cuộn, khiến cho thân tâm đều bị hành hạ. Mà tâm trạng lại ảnh hưởng cực lớn đến sức khỏe, với tính cách như thế thì xem như đã định trước bi kịch cuộc đời rồi.
Người xưa có câu: "Phiền não vốn không có rễ, nếu không nhặt lấy, tự nhiên sẽ có; nghi hoặc căn bản không có nguồn, không truy cứu tự thân nhẹ nhõm".
Ưu sầu có lúc chẳng qua là do bản thân chỉ suy nghĩ lung tung rối loạn, tự mình đóng gông cùm trói buộc cho bản thân. Chi bằng càng ít suy nghĩ, lo toan, một niệm đã buông xuống thì tâm vạn lần sẽ tự tại. Chăm sóc tốt tâm tình thì thân thể sẽ càng khỏe mạnh.
Ít oán trách thì sẽ ít bi ai
Đời người, chuyện không như ý thường có đến 8, 9 phần. Khi gặp chuyện không vừa lòng thì có người chỉ cười trừ rồi bỏ qua, có người lại luôn miệng oán trách thở than ngày đêm. Oán trách nhiều, xem có vẻ là để xả bỏ nổi bực dọc, nhưng thực tế không giải quyết được vấn đề, trái lại, sẽ biến thành gánh nặng, càng oán trách thì càng bất hạnh, dẫn đến một vòng tròn luẩn quẩn, không lối thoát.
Bạch Cư Dịch lúc sinh ra yếu ớt, tuổi trẻ gặp thời loạn lạc, lang bạt khắp nơi. Con đường làm quan tuổi trung niên luôn gập ghềnh, nhiều lần bị chê bai, nhưng ông vẫn sống đến 75 tuổi. Bí quyết sống lâu của ông là: ít phàn nàn và sống cởi mở.
Bạch Cư Dịch sau khi nhìn rõ chân tướng cuộc sống, vẫn trong lòng không oán hận, yêu cuộc sống, cho nên với ông, cuộc sống khắp nơi đều là phong cảnh đẹp và đáng yêu.
Có câu nói rằng: "Nếu oán trách mình ở vào hoàn cảnh đen tối, chi bằng hãy xách đèn và mạnh dạn tiến bước".
Giảm đi oán trách, thay đổi tâm thái, thoáng đạt lạc quan, như thế thì mọi vấn đề sẽ được giải quyết một cách tự nhiên.
Oán trách chẳng có tác dụng gì hay ho cả, càng oán trách thì bi thương càng tiến đến gần, và hạnh phúc càng rời xa. Thay vì cứ luôn oán người trách Trời, chi bằng biến oán khí thành động lực, thiết thực sửa đổi bản thân, đó mới là vương đạo. Cuộc sống dẫu có khó khăn đến mấy thì cũng chớ quên mỉm cười. Cuộc sống dẫu có gian khổ đến mấy thì cũng đừng thiếu tinh thần lạc quan, yêu đời.
Ít oán trách, tích cực lạc quan đối mặt với cuộc sống, thì mới trở thành người chiến thắng trong cuộc đời.
Đạo Đức Kinh có câu: "Thiểu tắc đắc, đa tắc hoặc" (Ít thì được, nhiều thì ắt bị mê hoặc)
Thiểu thực, viễn ly tật bệnh, trường mệnh bách tế vô ưu;
Thiểu dục, viễn ly phiền não, nhất niêm thanh tâm tự tại;
Thiểu ngôn, viễn ly họa đoan, mặc mặc tu đức tích phúc;
Thiểu tư, viễn ly ưu sầu, bảo trì thần di tâm tĩnh;
Thiểu oán, viễn ly bi thương, nhất lộ cao ca tiễn hành.
ST
Ăn ít thì sẽ ít bệnh
Người già thường dạy bảo cháu con rằng, "Ăn được tức là phúc". Liệu có đúng như vậy hay không? Thực ra còn câu nói nữa, đó là: "Khéo ăn mới là trí tuệ".
Đó chính là muốn nói, không lựa chọn đồ ăn, không chọn món ngon, đồ ăn nào cũng ăn được thì đó là phúc. Nhưng hiểu được phép tắc ẩm thực thì mới là người có trí tuệ.
"Tố vấn – Sấu luận" cũng có viết: "Ẩm thực tự bội, trường vị nãi thương", nghĩa là: "Ăn uống no nê quá thì ruột và bao tử sẽ bị tổn thương".
Ăn uống quá no trong một thời gian dài sẽ khiến ruột và bao tử bị quá tải, rất dễ dẫn đến nhiều loại bệnh tật như huyết áp cao, đường huyết cao, mỡ máu cao, các bệnh về tim mạch… Vì vậy, bí quyết khiến cho bệnh tật tránh xa chính là nên ăn ít, chỉ 7 phần no, và ăn đúng giờ, thì mới tốt cho ruột và bao tử.
Tống Mỹ Linh, phu nhân của ông Tưởng Giới Thạch, người sống thọ đến 106 tuổi, rất chú ý đến phép tắc ẩm thực. Trong ngày, bà ăn 5 bữa, nhưng mỗi bữa chỉ 5 phần no, ăn một chút là dừng, tuyệt đối không ăn nhiều. Thậm chí bà còn cân đo trọng lượng thân thể hàng ngày, khi thấy lên cân liền đổi bữa chính thành ăn hoa quả và salad, đôi khi ăn chút món sườn bò. Chính vì tự giác kiểm soát bản thân, tiết chế ăn uống, không ăn no, nên bà mới luôn khỏe mạnh và sống trường thọ được.
Ít ham muốn thì sẽ ít lo âu
Học giả Thân Cư Hâm nhà Thanh từng nói: "Vui vẻ phóng túng ham muốn thì lo âu hoạn loạn sẽ theo sau".
Nếu một người có lối sống phóng túng, tràn đầy ham muốn dục vọng thì ưu sầu và họa hoạn cũng theo đó mà đến. Ham muốn càng nhiều thì phiền toái sẽ càng nhiều. Giảm thiểu dục vọng cá nhân thì mới duy trì cuộc sống lành mạnh, hạnh phúc.
Nhà văn Liễu Tông Nguyên có một cuốn truyện là "Phụ bản truyện" viết về một loại côn trùng.
Phụ bản, là một loại bọ thích đụng thấy gì cũng mang theo. Khi bò đi, bất cứ điều gì đụng phải, nó đều nhặt lên và đặt trên lưng, dần dần mọi thứ trở nên nặng nề hơn, nhưng dẫu kiệt sức nó cũng không chịu dừng lại, cho đến khi ngã nhào và chết vì bị đè nặng.
Nhiều người sống không có hạnh phúc, giống như con phụ bản này, do mong muốn quá nhiều, nhưng lại quên rằng những gì họ có thể mang theo vốn là hữu hạn.
Mọi người thường nói, tuổi càng cao thì lại càng chất chứa nhiều ưu phiền. Thực ra bởi vì dục vọng quá nhiều thì mới tạo thêm nhiều phiền não. Mong muốn, truy cầu đối với vật ngoài thân vốn là bản năng của chúng ta, nhưng lòng người có hạn mà dục vọng lại bao la vô cùng, truy cầu quá nhiều rốt cuộc sẽ trở thành bi kịch cuộc đời.
Mạnh Tử nói: "Dưỡng tâm mạc thiện ư quả dục", nghĩa là "Muốn dưỡng tâm thì không có gì tốt bằng ít ham muốn lại".
Nói ít thì sẽ ít gây họa
Ngạn ngữ có nói rằng: "Bệnh theo miệng mà vào, họa theo miệng mà ra". Nếu nói chuyện không biết tự kiềm chế, nói năng tùy thích, thì có thể sẽ tự mình gây ra họa hoạn. Nói ít, không xảo ngôn lắm lời mới là phúc báo lớn nhất của một người.
Khi Tăng Quốc Phiên mới bước vào quan trường, cũng không biết giữ miệng, đắc tội không ít đồng liêu cấp trên. Cho đến khi thiếu chút nữa sẽ mất đi tính mạng, mới biết giác ngộ tự kiểm điểm, tự lập ra quy củ cho mình: Cẩn ngôn, khắc khắc lưu tâm. Từ đó ông nói chuyện cẩn thận, luôn lưu tâm khi nói, mỗi ngày trước khi đi ngủ, còn phải hồi tưởng lại mình có lời nói nào không đúng hay không. Về sau, miệng không còn nhiều lời nữa, nói chuyện xử sự chỉ cầu một chữ "an ổn". Nói ít thì họa ít, Tăng Quốc Phiên đã am hiểu sâu sắc lý lẽ này, mới có thể bình định thái bình thiên quốc, mở rộng giao dịch với nước ngoài, cuối cùng thành một danh thần nổi tiếng.
Chu Dịch có viết: "Cát nhân quả ngôn ngữ, táo nhân chi từ đa", nghĩa là: "Người may mắn thì ít nói năng, người bộp chộp nóng vội thì lại nói nhiều".
Có thể thấy rằng, khi nói ít, không nói lời cuồng vọng, là cơ sở tạo đức, mang phúc. Thế nên, trước khi mở miệng nói, cần suy nghĩ sâu sắc chín chắn, thà không nói còn hơn nói nhiều. Người thực sự thông minh thì không cần nhiều lời, không nói lời dư thừa, thì mới tránh xa mầm họa, mới có thể tu đức tích phúc.
Ít suy nghĩ thì ít ưu sầu
Nhà văn Lâm Thanh Huyền nói: "Hôm nay quét lá rụng của ngày hôm nay, lá của ngày mai sẽ không rơi vào ngày hôm nay, đừng lo lắng về chuyện ngày mai, mà hãy nỗ lực sống tốt ở thời khắc hiện tại". Đạo lý tuy rất đơn giản, nhưng người thực hiện được lại rất ít. Rất nhiều người luôn luôn ưu sầu khổ não lo lắng về những việc chưa xảy ra, suy nghĩ dông dài, khiến cho bản thân rơi vào những cảm xúc tiêu cực, khó mà thoát ra được.
Trong Hồng Lâu Mộng, Lâm Đại Ngọc vốn là người tài sắc vẹn toàn, là một giấc mộng thiên cổ của biết bao văn nhân, nàng xuất thân từ đại gia tộc, tài hoa hơn người, một cái chau mày, một nụ cười cũng khiến cho bao nhiêu con người phải rung động. Nhưng vì cha mẹ cô chết sớm, cô thân thể yếu nhược nhiều bệnh tật, đường tình lại trắc trở, cuối cùng ngọc nát hương tàn, khiến cho người ta không khỏi cảm thông và thương xót. Thực ra kết cục của Đại Ngọc có mối liên đới rất lớn với tình tình hay suy nghĩ lo lắng của cô.
Chỉ cần một chút gió lay cỏ động cũng khiến cho cô suy nghĩ lung tung, làm cho tâm trạng như cơn sóng cuộn, khiến cho thân tâm đều bị hành hạ. Mà tâm trạng lại ảnh hưởng cực lớn đến sức khỏe, với tính cách như thế thì xem như đã định trước bi kịch cuộc đời rồi.
Người xưa có câu: "Phiền não vốn không có rễ, nếu không nhặt lấy, tự nhiên sẽ có; nghi hoặc căn bản không có nguồn, không truy cứu tự thân nhẹ nhõm".
Ưu sầu có lúc chẳng qua là do bản thân chỉ suy nghĩ lung tung rối loạn, tự mình đóng gông cùm trói buộc cho bản thân. Chi bằng càng ít suy nghĩ, lo toan, một niệm đã buông xuống thì tâm vạn lần sẽ tự tại. Chăm sóc tốt tâm tình thì thân thể sẽ càng khỏe mạnh.
Ít oán trách thì sẽ ít bi ai
Đời người, chuyện không như ý thường có đến 8, 9 phần. Khi gặp chuyện không vừa lòng thì có người chỉ cười trừ rồi bỏ qua, có người lại luôn miệng oán trách thở than ngày đêm. Oán trách nhiều, xem có vẻ là để xả bỏ nổi bực dọc, nhưng thực tế không giải quyết được vấn đề, trái lại, sẽ biến thành gánh nặng, càng oán trách thì càng bất hạnh, dẫn đến một vòng tròn luẩn quẩn, không lối thoát.
Bạch Cư Dịch lúc sinh ra yếu ớt, tuổi trẻ gặp thời loạn lạc, lang bạt khắp nơi. Con đường làm quan tuổi trung niên luôn gập ghềnh, nhiều lần bị chê bai, nhưng ông vẫn sống đến 75 tuổi. Bí quyết sống lâu của ông là: ít phàn nàn và sống cởi mở.
Bạch Cư Dịch sau khi nhìn rõ chân tướng cuộc sống, vẫn trong lòng không oán hận, yêu cuộc sống, cho nên với ông, cuộc sống khắp nơi đều là phong cảnh đẹp và đáng yêu.
Có câu nói rằng: "Nếu oán trách mình ở vào hoàn cảnh đen tối, chi bằng hãy xách đèn và mạnh dạn tiến bước".
Giảm đi oán trách, thay đổi tâm thái, thoáng đạt lạc quan, như thế thì mọi vấn đề sẽ được giải quyết một cách tự nhiên.
Oán trách chẳng có tác dụng gì hay ho cả, càng oán trách thì bi thương càng tiến đến gần, và hạnh phúc càng rời xa. Thay vì cứ luôn oán người trách Trời, chi bằng biến oán khí thành động lực, thiết thực sửa đổi bản thân, đó mới là vương đạo. Cuộc sống dẫu có khó khăn đến mấy thì cũng chớ quên mỉm cười. Cuộc sống dẫu có gian khổ đến mấy thì cũng đừng thiếu tinh thần lạc quan, yêu đời.
Ít oán trách, tích cực lạc quan đối mặt với cuộc sống, thì mới trở thành người chiến thắng trong cuộc đời.
Đạo Đức Kinh có câu: "Thiểu tắc đắc, đa tắc hoặc" (Ít thì được, nhiều thì ắt bị mê hoặc)
Thiểu thực, viễn ly tật bệnh, trường mệnh bách tế vô ưu;
Thiểu dục, viễn ly phiền não, nhất niêm thanh tâm tự tại;
Thiểu ngôn, viễn ly họa đoan, mặc mặc tu đức tích phúc;
Thiểu tư, viễn ly ưu sầu, bảo trì thần di tâm tĩnh;
Thiểu oán, viễn ly bi thương, nhất lộ cao ca tiễn hành.
ST
Attached Files
Comment