Lòng tự đắc tự kiêu sẽ biến bạn trở thành kẻ tự cao quá lố và đó cũng sẽ là vật cản gây trở ngại bạn tiến đến sự thành công. Người ta nói, "Khiêm tốn bao nhiêu cũng không đủ, nhưng tự kiêu một ít cũng là thừa". Sống ở đời, đừng nên sống quá ươn hèn nhút nhát, nhưng cũng đừng nên quá tự kiêu, tự đắc mà phải biết cân bằng tiết chế là tốt nhất!

Chúng ta đang sống trong một thế giới mà sự tự tin và cái tôi cá nhân luôn được coi trọng. Chính vì thế, cần chăm chút để phát huy thêm các điểm mạnh thay vì cứ băn khoăn về những điểm yếu của bản thân sẽ có ảnh hưởng xấu đến sự tiến thân của mình trong xã hội. Nhưng bạn nên nhớ rằng, bạn không phải là cá thể duy nhất trên thế giới này, đừng nên để sự tự kiêu trở thành trở vật ngăn cản đường bạn đang đi.

Thay vì trở thành một kẻ tự cao quá lố, hãy thực hiện một số điều dưới đây để đạt được sự tự tin cần thiết:

• 1/ Mở lòng với sự đánh giá của người khác

Lịch sự vốn là nguyên tắc tối thiểu trong các mối giao tiếp trong xã hội. Nhưng có đôi lúc, với những người thân thiết, lịch sự lại biến thành sự nể nang không đáng có. Dần dà, sự thân thiện giả tạo, cả nể quá mức đã biến chúng ta trở thành những con người hay ngần ngại lên tiếng nhắc nhở, phê bình và sợ bị chỉ trích. Thiếu những lời nhận xét thích đáng, chúng ta chẳng thể nào phát huy tốt cho bản thân mà chỉ mãi "sống trong chiếc kén cùng với sự an toàn giả tạo".

Những lời nhận xét không chút gì thành tâm, không có tính cách xây dựng và có chủ đích xấu không hề hiếm gặp trong cuộc sống. Bạn có thể dễ dàng nhận ra được một người có đang thật lòng hay không nếu họ chỉ đưa ra nhận xét một cách qua loa, đại khái kiểu "Tốt", "Ổn mà",… mà không kèm theo bất cứ chi tiết đánh giá rõ ràng nào khác. Nếu cả tin vào những lời như vậy, bạn sẽ chỉ sống mãi với ảo tưởng cho rằng mình đang làm tốt, trong khi thực tế chúng ta không có được như vậy.

(Minh họa)
Giải pháp hay cho hiện trạng trên không có gì khác ngoài việc cần chủ động tạo ra điều kiện cho người khác sẳn sàng và vui vẻ khi đưa ra các nhận xét, gợi ý về bạn. Thay vì hỏi người khác rằng "Việc tôi đang làm ổn phải không?". Hãy nhờ họ đưa ra những nhận xét chi tiết về điểm nào đã đạt được, hay chưa được. Trong công việc, bạn có thể chủ động hỏi sếp hoặc đồng nghiệp rằng "Tôi cần làm gì để cải thiện kết quả tốt cho công việc?", hoặc "Tôi còn những khuyết điểm nào nữa nhỉ?"
Hãy cứ thẳng thắn và tạo cơ hội cho người khác có được cảm giác thoải mái khi thẵng thắn đưa ra nhận xét về bạn. Bạn hãy giải thích với họ rằng, bạn cần những lời góp ý ấy để giúp hoàn thiện cho bản thân và đó là cách bạn ra tín hiệu ngầm rằng: "Bạn đang trân trọng lời phê bình nhiều hơn là lời khen vu vơ".

• 2/ Đừng nên giới hạn năng lực của bản thân

Mổi người chúng ta lúc sinh ra vốn đã khác biệt với nhau về nhiều mặt. Chính qua các hành vi, lối suy nghĩ đã tạo ra dấu ấn cá nhân cho từng người một. Một số người chỉ tập trung phát huy một khía cạnh nào đó về năng lực. Ví dụ, bác sị về tâm lý học sẽ chỉ quan tâm những thành tựu đạt được trong lĩnh vực này.
Thế nhưng, cũng có một số người đòi hỏi ở bản thân một sự hoàn thiện ở tất cả mọi mặt. Bằng cách đa dạng hóa thế mạnh của bản thân, lòng tự tôn của những người này không bị gói gọn trong một lĩnh vực cụ thể nào cả. Cũng nhờ đó, họ ít bị tổn thương hay sẽ bị ảnh hưởng ít nhiều từ những sự thất bại, nếu có. Những gì mà họ đang làm là luôn cố gắng không ngừng để hoàn thiện cho bản thân mình.

Họ hiểu rằng, sự cố gắng, phấn đấu nỗ lực của bản thân sẽ mang lại những điều thật giá trị cho họ. Dù đó là động lực hay những vết thương lòng, họ đều học cách nhận biết và trân trọng. Họ sẽ không gục ngã hay đau đớn quá nhiều khi đụng phải thất bại, bởi vì họ còn nhiều vấn đề khác nhau để bận tâm, để lo toan. Nếu biết luôn nỗ lực hết mình trong mọi khía cạnh, bạn sẽ tự rèn luyện kỷ luật khắt khe cho bản thân. Và đổi lại cho tất cả những điều đã bỏ ra đó, bạn sẽ nhận lại sự tự tin tỏa sáng.

• 3/ Việc gì càng khó càng phải cần cố gắng nhiều hơn

Thất bại, khó khăn đôi khi sẽ làm cho bạn bị sợ hãi, bị tổn thương nhiều đến nỗi bạn chấp nhận rằng, thà hèn nhát nói dối bản thân còn hơn là dũng cảm đối diện với thực tại. Hãy giữ cho mình thật sự tỉnh táo trước thực tế đời sống, dù cho điều đó khó khăn như thế nào đi chăng nữa. Học cách đối mặt với hiện thực thay vì chạy trốn khỏi nó, đó mới là thể hiện ra hành động của người khôn ngoan, dũng cảm.

(Minh họa)
Nếu bạn mắc lỗi, thay vì cứ đay nghiến hành hạ bản thân, hãy tập trung tư tưởng để tìm biện pháp khắc phục nó. Nếu bạn coi thứ gì đó quan trọng như mạng sống của mình, hãy biết sống chết với nó cho đến khi đã vượt qua và chinh phục được hoàn toàn. Nỗi đau đôi khi là liều thuốc giúp cho bạn phát huy và nâng cao bản thân mình. So với tài năng, động lực mới là yếu tố quyết định sự nghiệp của bạn sẽ đi xa đến đâu. Hãy nhớ rằng, chính động lực mới tạo ra năng lực chủ yếu của một người.

• 4/ Đừng nên để sự tự kiêu trở thành tảng đá cản ngăn đường

Cái gì mà quá mức cũng không tốt và ngay cả lòng tự tin cũng vậy. Đừng nên đối xử quá khắt khe với chính bản thân, nhưng cũng đừng quên biết cần phải tự nghiêm khắc đúng lúc, đúng chỗ. Dù bạn là ai, mấu chốt thành công nằm ở sự cân bằng giữa lòng tự tôn và khả năng tự đánh giá, phê bình. Biết tuyên dương tán thưởng bản thân là hành động đốt, nhưng cũng đừng quên khắt khe với lỗi lầm của mình. Hãy nhớ rằng, sống ở đời nếu mất đi sự tự tin sẽ mãi là con người ươn hèn nhút nhát nhưng nếu để cho sự tự kiêu trở nên quá mức lại dễ biến thành trò lố bịch cho người khác chê cười.

Nếu bạn không cố gắng nỗ lực cho bản thân thì chẳng ai có thể làm thay cho bạn điều đó. Bạn không thể bắt người khác trở thành kẻ chịu trách nhiệm cho các hành vi của mình được. Muốn phát huy toàn diện, muốn có được sự thành công ở đời, hãy trở thành người huấn luyện viên nghiêm khắc nhất của chính mình vậy.

ST