Tweet
Nicholas England sinh ra và lớn lên tại Wise, một thị trấn nhỏ ở tiểu bang Virginia, Mỹ. Chàng trai 22 tuổi rất khỏe mạnh và thậm chí từng là đô vật trong đội tuyển thời trung học. Vậy nhưng chỉ vài ngày sau khi Nicholas đã tròn 22 tuổi, anh dùng súng để tự sát. Robert England, cha của anh Nicholas, nói với phóng viên của Reuters: "Chẳng ai ngờ rằng con tôi lại tự tử. Nó yêu đời và lạc quan lắm. Tất cả là vì thứ thuốc chết tiệt đó".
Loại thuốc mà ông Robert nhắc đến là Singulair, một dược phẩm chuyên trị các triệu chứng dị ứng và ngăn ngừa hen suyễn. Kể từ khi được đưa ra thị trường lần đầu tiên vào năm 1998, thuốc Singulair này đã mang lại cho công ty dược phẩm Merck 50 tỷ USD tiền doanh thu. Nhưng đằng sau sự thành công to lớn đó là những xác chết và tâm hồn bị tra tấn.
Tác dụng phụ của loại biệt dược SINGULAIR
Cơ quan Kiểm soát & An Toàn Dược phẩm Mỹ (FDA) từ lâu đã biết đến những tác dụng phụ rất nguy hiểm của SINGULAIR. Một giới chức của FDA giấu tên đã trả lời Reuters: "Vào những năm đầu thập niên 2000, chúng tôi nhận thấy nhiều bệnh nhân và thân nhân của họ phàn nàn trên các diễn đàn về việc người dùng thuốc SINGULAIR bị mắc bệnh trầm cảm. Ban đầu chúng tôi cũng chỉ nghĩ đó là những lời đồn được người nọ truyền tai người kia. Nhưng rồi FDA bắt đầu nhận được đơn thư khiếu nại từ các bác sĩ tâm lý. Biểu hiện rối loạn tâm lý của mỗi bệnh nhân tuy khác nhau, nhưng điểm chung là họ đều sử dụng thuốc SINGULAIR này".
Con trai của bà Jan Gilpin bị trầm cảm 3 năm trong khi dùng thuốc SINGULAIR để trị bệnh hen suyễn.
Bà Jan Gilpin (Nevada) có một người con trai sinh năm 2000. Cậu bị mắc hen suyễn từ nhỏ và được bác sĩ kê dùng thuốc SINGULAIR thường xuyên từ năm ba tuổi. Năm năm sau đó, bà Jan có viết đơn khiếu nại lên FDA: "Con trai tôi thường xuyên bị rơi vào trạng thái như người mộng du, cứ lẩm bẩm một mình. Những khi thằng bé tỉnh thì nó lại nói nhiều về cái chết; con tôi muốn tự tử, cầu mong mình bị tai nạn cho chết, rồi là nó tự ghét bản thân mình".
Bà Jan nhận ra bệnh trầm cảm của con mình có liên quan đến thuốc SINGULAIR nên đã cho con ngừng uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Cậu bé quả thật sau đó nhanh nhẹn, hoạt bát và vui vẻ hơn hẳn. Người mẹ biết: "Tôi bật khóc khi nhận ra rằng tôi chưa nhìn thấy con cười hơn hai năm rồi. Tôi không hề nghĩ rằng mình đã đầu độc con bằng thuốc". Tuy vậy bà Jan vẫn phải thường xuyên đưa cậu bé đến bác sĩ tâm lý để chữa trị các hậu quả kéo dài.
Nhiều trường hợp khác lại không được may mắn như vậy. Vào tháng 8/2007, cậu bé 15 tuổi Collin Miller đã nhảy lầu tự tử sau 17 ngày uống thuốc SINGULAIR. Trước đó Collin sử dụng một loại thuốc chữa dị ứng khác là Allegra mà không có gây ra phản ứng phụ gì. Chỉ đến khi được bác sĩ chỉ định dùng SINGULAIR thì cậu bé mới gặp vấn đề: chán ăn, mất ngủ, cơ thể rệu rã, thường xuyên nổi nóng, buồn bực vô cớ, và hay có ảo giác. Đây là những biểu hiện chung của các bệnh nhân sử dụng thuốc SINGULAIR liên tục hơn 3 ngày. Cái chết của Collin đã khiến cho FDA bắt buộc công ty dược Merck in lên vỏ bao bì thuốc SINGULAIR dòng chữ cảnh cáo về tác dụng phụ gây ra trầm cảm và ý muốn tự tử của sản phẩm. Báo cáo này khiến cho FDA lại buộc Merck phải in dòng chữ cảnh cáo lên vỏ bao bì của thuốc SINGULAIR, lần này với cỡ chữ to hơn và tô viền đen (chỉ dành cho các dược phẩm chứa nhiều độc tính).
Cuộc chiến pháp lý giữa tập đoàn dược Merck và gia đình các bệnh nhân dùng thuốc SINGULAIR vẫn chưa ngã ngũ.
Một nhóm các nhà sinh học tế bào dẫn dắt bởi tiến sĩ Julia Marschallinger tại Viện Dược phẩm Phục hồi Phân tử (Áo) từng nghiên cứu thành công dược tính của SINGULAIR. Giới khoa học tìm ra được mức độ hấp thụ Montelukast (tên thuốc generic của SINGULAIR) vào não người cao hơn hẳn sự tính toán của Merck. Bệnh nhân chỉ cần sử dụng thuốc này trong một thời gian ngắn là đã có thể gánh chịu các tác dụng phụ từ thuốc. Thời gian mà dược tính Montelukast còn tồn dư trong não người cũng khá lâu.
Tiến sĩ Julia Marschallinger cho biết: "Điều mà FDA cần làm là bắt buộc tập đoàn Merck lặp lại các thí nghiệm của chúng tôi trong khoảng thời gian dài hơn nhằm làm rõ các tác động xấu của Montelukast lên cơ thể người. Viện nghiên cứu của chúng tôi sẵn sàng cộng tác và chia sẻ các thông tin với họ".
Cả FDA lẫn Merck đều phủ nhận kết quả nghiên cứu của các khoa học gia Áo. FDA tuyên bố: "Cuộc nghiên cứu của Viện Dược phẩm phục hồi phân tử thực hiện trên động vật không có cỡ mẫu đủ lớn để đưa ra kết luận vững chắc về tác động của Montelukast lên bộ não người".
Theo thân nhân của các nạn nhân của thuốc SINGULAIR này, quy định trên đến quá muộn mà vẫn chưa đủ. Họ, trong đó có bà Jan Gilpin, từng đệ đơn yêu cầu FDA đưa ra quy định tương tự từ năm 2011, nhưng khi đó cơ quan này đã bác đơn của họ để rồi chờ hơn bốn năm sau mới quy định lời báo động trên sản phẩm này. Vấn đề lại càng trở nên rắc rối hơn khi vào năm 2015, FDA cho phép các tiêm thuốc bán thuốc SINGULAIR mà không cần có toa của bác sĩ. Theo nguyên tắc, bất cứ loại thuốc nào có tác dụng phụ nghiêm trọng như SINGULAIR chỉ được bán sau khi bác sĩ đã nhận đủ các thông tin và góp ý đầy đủ cho bệnh nhân. Không rõ bằng cách nào mà tập doàn dược Merck đã vận động thành công cơ quan FDA đưa thuốc SINGULAIR nàyra khỏi danh sách thuốc cần toa bác sĩ.
Số lượng nạn nhân của SINGULAIR đã tăng lên sau khi quyền sở hữu trí tuệ loại thuốc này đã hết hạn vào năm 2012, tạo ra cơ hội cho các công ty dược phẩm khác ngoài Merck sản xuất ra thuốc generic có tên Montelukast với giá thành rẻ hơn. Nếu như trong năm 2011 có 7 triệu bệnh nhân ở Mỹ sử dụng SINGULAIR thường xuyên thì chỉ hơn một năm sau, con số này đã vượt qua ngưỡng 9 triệu. Gần một nửa số đó là các bệnh nhân dưới 16 tuổi.
Từ năm 1998 cho đến nay, FDA có ghi nhận 82 trường hợp tự tử có dính líu đến thuốc SINGULAIR, trong đó có 31 trường hợp nạn nhân dưới 19 tuổi. Tiến sĩ Judith Kramer, giáo sư y khoa tại Trường đại học Duke và cố vấn cao cấp của FDA, từng tuyên bố: "Chúng ta nên bắt đầu nghiêm túc xem xét việc tạm ngưng bán thuốc Singulair để nghiên cứu thêm về các tác dụng phụ của loại thuốc này". Mặc cho lời cảnh cáo của bà Judith và những cố vấn khác, FDA đã từ chối mở cuộc điều tra về Singulair vì lý do "không có đủ bằng chứng".
Những tác dụng phụ nguy hại của SINGULAIR đã được biết đến từ lâu.
Cuộc chiến về pháp lý
FDA "bất động" khi làm gì khi buộc bệnh nhân và thân nhân phải tự mình hành động. Có không dưới 400 đơn kiện tập đoàn dược Merck vì thuốc SINGULAIR từng được gửi lên các cấp tòa án ở Mỹ. Không ít các đơn kiện này đã bị bác đi vì lý do bệnh nhân không sử dụng thuốc SINGULAIR do Merck sản xuất mà dùng loại thuốc tương tự từ các công ty dược khác. Luật sư Kim Beck, người đang đại diện cho hàng trăm đơn kiện Merck, cho biết: "Công ty luật của tôi đã nhận hơn 1,000 khách hàng định kiện Merck. Các công ty luật khác cũng làm như vậy. Trong ngành này không có ai nghĩ có thể kiện thành công Merck".
Luật sư đại diện cho Merck cũng từng nhiều lần đạt thắng lợi trong các phiên tòa. Lấy ví dụ như một trường hợp ở tòa án ở tiểu bang Wisconsin. Một người mẹ kiện Merck vì thuốc SINGULAIR đã khiến cho con bà bị mắc bệnh trầm cảm và phải vào viện tâm thần. Nạn nhân bắt đầu sử dụng thuốc này kể từ năm 2010, rồi hai năm sau chuyển sang dùng một loại thuốc tương đương nhằm giảm ớt chi phí. Tòa án tiểu bang bác đơn kiện với lý do: "Nguyên đơn không đưa ra được bằng chứng phân định giữa mức độ tác động của Singulair với dược tính thuốc tương đương".
Nhận thấy sự yếu thế của mình trước tòa, gia đình các nạn nhân của Singulair đang tìm cách thay đổi chiến lược. Luật sư Kim Beck cho biết: "Ngoài các hậu quả xấu do Singulair gây ra cho người thân của họ, không ít nguyên đơn còn khởi kiện Merck vì lý do quảng cáo thiếu trung thực, không cho thông tin cho khách hàng đầy đủ về các tác dụng phụ của thuốc... Từ trước đến nay Singulair luôn được quảng cáo là an toàn với mọi lứa tuổi và thể trạng, trong khi có bằng chứng và nghiên cứu chứng minh điều ngược lại".
Nicholas England chỉ là một trong số 80 trường hợp được ghi nhận đã tự tử sau khi dùng thuốc SINGULAIR.
Lỗ hổng trong luật pháp
Hành trình tìm lại công lý cho các nạn nhân của SINGULAIR còn gặp phải một chướng ngại khác. Theo tiền lệ về pháp lý ở Mỹ, luật lệ do chính phủ liên bang ban hành luôn được ưu tiên xét đến trước luật lệ do chính quyền tiểu bang ban hành. Tiền lệ này được xác lập vào năm 1992 trong vụ kiện giữa một người vợ có chồng bị chết vì ung thư phổi và công ty thuốc lá Philip Morris. Tòa ra phán quyết rằng, vì Philip Morris đã có in đầy đủ dòng chữ cảnh cáo về tác hại của thuốc lá lên vỏ bao Malboro theo quy định của chính phủ Mỹ, người vợ không thể kiện Philip Morris vì tội thiếu trung thực trong quảng cáo.
Dưới thời nguyên Tổng thống Mỹ George W. Bush, Bộ Tư Pháp Mỹ cải tổ luật pháp theo hướng ưu tiên quyền lợi của các công ty. Tiền lệ kể trên được đưa lên thành luật. Tòa án cấp tiểu bang không được phép tạo ra ảnh hưởng đến các cơ quan chính phủ liên bang vì sẽ vi phạm luật lệ của tiểu bang. Đây là lợi thế rất lớn dành cho các công ty dược phẩm trước tòa.
Vào năm 2017, tòa án phúc thẩm ở thành phố Chicago bác đơn kiện tập đoàn dược phẩm GlaxoSmithKline của bà Wendy Dolin. Chồng bà Wendy, ông Steward Dolin, sau khi sử dụng thuốc chống trầm cảm Paxil do GlaxoSmithKline bào chế ra, đã bất ngờ nhảy ra trước đoàn xe lửa đang chạy. Một trong số các tác dụng phụ của Paxil là khiến cho người dùng liên tục bị ngứa ngáy đến mức sinh ra nóng giận và mất khả năng điều khiển cơ thể. Trước đó tòa sơ thẩm đã xử cho bà Wendy Dolin thắng và buộc GlaxoSmithKline phải chi trả cho phía nguyên đơn 3 triệu USD tiền bồi thường. Vậy nhưng khi vụ án được đem đi xét ở tòa phúc thẩm, tòa án lại dựa vào tiền lệ kể trên để bác đi quyết định sơ thẩm.
Giáo sư luật Hera Vasileiou tại Trường đại học Brown (Mỹ) nói: "Vấn đề là liệu luật pháp liên bang nên luôn luôn chiếm ưu thế so với luật pháp tiểu bang vốn đã được bàn cãi từ lâu, nhưng vẫn còn quá ít người bàn đến việc liệu tiền lệ có nên được áp dụng trong các trường hợp kiện cáo về tác dộng xấu gấy ra từ sản phẩm. Ai cũng hiểu là các cơ quan chính phủ có thể đưa ra quy định còn thiếu sót và không phản ánh đúng thực tế, nhưng những gì họ đưa ra lại là luật lệ. Đấy là chưa kể sự tính toán về mặt chính trị của chính quyền địa phương với quyền lợi của những tập đoàn đã đóng góp cho họ... Trong trường hợp của các gia đình đi kiện Merck, hi vọng duy nhất của họ là FDA chịu thừa nhận sai sót trong quá khứ về việc không buộc Merck làm rõ tác dụng phụ xấu của Singulair đến nơi đến chốn trong các quảng cáo".
Đứng trước vô vàn trở ngại, thân nhân của anh Nicholas England vẫn không hề muốn từ bỏ vụ kiện tụng. Mẹ của Nicholas, bà Jennifer England, trả lời phóng viên Reuters: "Cảm giác mất đi đứa con đã là kinh khủng lắm rồi, nhưng tôi lại càng cảm thấy tức giận khi biết con mình chết vì luật pháp có lỗ hổng. Vợ chồng tôi sẽ theo đuổi vụ kiện cho đến cùng để không có thêm ai khác phải trải qua những nổi đau đớn mà chúng tôi đã phải chịu đựng".
Loại thuốc mà ông Robert nhắc đến là Singulair, một dược phẩm chuyên trị các triệu chứng dị ứng và ngăn ngừa hen suyễn. Kể từ khi được đưa ra thị trường lần đầu tiên vào năm 1998, thuốc Singulair này đã mang lại cho công ty dược phẩm Merck 50 tỷ USD tiền doanh thu. Nhưng đằng sau sự thành công to lớn đó là những xác chết và tâm hồn bị tra tấn.
Tác dụng phụ của loại biệt dược SINGULAIR
Cơ quan Kiểm soát & An Toàn Dược phẩm Mỹ (FDA) từ lâu đã biết đến những tác dụng phụ rất nguy hiểm của SINGULAIR. Một giới chức của FDA giấu tên đã trả lời Reuters: "Vào những năm đầu thập niên 2000, chúng tôi nhận thấy nhiều bệnh nhân và thân nhân của họ phàn nàn trên các diễn đàn về việc người dùng thuốc SINGULAIR bị mắc bệnh trầm cảm. Ban đầu chúng tôi cũng chỉ nghĩ đó là những lời đồn được người nọ truyền tai người kia. Nhưng rồi FDA bắt đầu nhận được đơn thư khiếu nại từ các bác sĩ tâm lý. Biểu hiện rối loạn tâm lý của mỗi bệnh nhân tuy khác nhau, nhưng điểm chung là họ đều sử dụng thuốc SINGULAIR này".
Con trai của bà Jan Gilpin bị trầm cảm 3 năm trong khi dùng thuốc SINGULAIR để trị bệnh hen suyễn.
Bà Jan Gilpin (Nevada) có một người con trai sinh năm 2000. Cậu bị mắc hen suyễn từ nhỏ và được bác sĩ kê dùng thuốc SINGULAIR thường xuyên từ năm ba tuổi. Năm năm sau đó, bà Jan có viết đơn khiếu nại lên FDA: "Con trai tôi thường xuyên bị rơi vào trạng thái như người mộng du, cứ lẩm bẩm một mình. Những khi thằng bé tỉnh thì nó lại nói nhiều về cái chết; con tôi muốn tự tử, cầu mong mình bị tai nạn cho chết, rồi là nó tự ghét bản thân mình".
Bà Jan nhận ra bệnh trầm cảm của con mình có liên quan đến thuốc SINGULAIR nên đã cho con ngừng uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Cậu bé quả thật sau đó nhanh nhẹn, hoạt bát và vui vẻ hơn hẳn. Người mẹ biết: "Tôi bật khóc khi nhận ra rằng tôi chưa nhìn thấy con cười hơn hai năm rồi. Tôi không hề nghĩ rằng mình đã đầu độc con bằng thuốc". Tuy vậy bà Jan vẫn phải thường xuyên đưa cậu bé đến bác sĩ tâm lý để chữa trị các hậu quả kéo dài.
Nhiều trường hợp khác lại không được may mắn như vậy. Vào tháng 8/2007, cậu bé 15 tuổi Collin Miller đã nhảy lầu tự tử sau 17 ngày uống thuốc SINGULAIR. Trước đó Collin sử dụng một loại thuốc chữa dị ứng khác là Allegra mà không có gây ra phản ứng phụ gì. Chỉ đến khi được bác sĩ chỉ định dùng SINGULAIR thì cậu bé mới gặp vấn đề: chán ăn, mất ngủ, cơ thể rệu rã, thường xuyên nổi nóng, buồn bực vô cớ, và hay có ảo giác. Đây là những biểu hiện chung của các bệnh nhân sử dụng thuốc SINGULAIR liên tục hơn 3 ngày. Cái chết của Collin đã khiến cho FDA bắt buộc công ty dược Merck in lên vỏ bao bì thuốc SINGULAIR dòng chữ cảnh cáo về tác dụng phụ gây ra trầm cảm và ý muốn tự tử của sản phẩm. Báo cáo này khiến cho FDA lại buộc Merck phải in dòng chữ cảnh cáo lên vỏ bao bì của thuốc SINGULAIR, lần này với cỡ chữ to hơn và tô viền đen (chỉ dành cho các dược phẩm chứa nhiều độc tính).
Cuộc chiến pháp lý giữa tập đoàn dược Merck và gia đình các bệnh nhân dùng thuốc SINGULAIR vẫn chưa ngã ngũ.
Một nhóm các nhà sinh học tế bào dẫn dắt bởi tiến sĩ Julia Marschallinger tại Viện Dược phẩm Phục hồi Phân tử (Áo) từng nghiên cứu thành công dược tính của SINGULAIR. Giới khoa học tìm ra được mức độ hấp thụ Montelukast (tên thuốc generic của SINGULAIR) vào não người cao hơn hẳn sự tính toán của Merck. Bệnh nhân chỉ cần sử dụng thuốc này trong một thời gian ngắn là đã có thể gánh chịu các tác dụng phụ từ thuốc. Thời gian mà dược tính Montelukast còn tồn dư trong não người cũng khá lâu.
Tiến sĩ Julia Marschallinger cho biết: "Điều mà FDA cần làm là bắt buộc tập đoàn Merck lặp lại các thí nghiệm của chúng tôi trong khoảng thời gian dài hơn nhằm làm rõ các tác động xấu của Montelukast lên cơ thể người. Viện nghiên cứu của chúng tôi sẵn sàng cộng tác và chia sẻ các thông tin với họ".
Cả FDA lẫn Merck đều phủ nhận kết quả nghiên cứu của các khoa học gia Áo. FDA tuyên bố: "Cuộc nghiên cứu của Viện Dược phẩm phục hồi phân tử thực hiện trên động vật không có cỡ mẫu đủ lớn để đưa ra kết luận vững chắc về tác động của Montelukast lên bộ não người".
Theo thân nhân của các nạn nhân của thuốc SINGULAIR này, quy định trên đến quá muộn mà vẫn chưa đủ. Họ, trong đó có bà Jan Gilpin, từng đệ đơn yêu cầu FDA đưa ra quy định tương tự từ năm 2011, nhưng khi đó cơ quan này đã bác đơn của họ để rồi chờ hơn bốn năm sau mới quy định lời báo động trên sản phẩm này. Vấn đề lại càng trở nên rắc rối hơn khi vào năm 2015, FDA cho phép các tiêm thuốc bán thuốc SINGULAIR mà không cần có toa của bác sĩ. Theo nguyên tắc, bất cứ loại thuốc nào có tác dụng phụ nghiêm trọng như SINGULAIR chỉ được bán sau khi bác sĩ đã nhận đủ các thông tin và góp ý đầy đủ cho bệnh nhân. Không rõ bằng cách nào mà tập doàn dược Merck đã vận động thành công cơ quan FDA đưa thuốc SINGULAIR nàyra khỏi danh sách thuốc cần toa bác sĩ.
Số lượng nạn nhân của SINGULAIR đã tăng lên sau khi quyền sở hữu trí tuệ loại thuốc này đã hết hạn vào năm 2012, tạo ra cơ hội cho các công ty dược phẩm khác ngoài Merck sản xuất ra thuốc generic có tên Montelukast với giá thành rẻ hơn. Nếu như trong năm 2011 có 7 triệu bệnh nhân ở Mỹ sử dụng SINGULAIR thường xuyên thì chỉ hơn một năm sau, con số này đã vượt qua ngưỡng 9 triệu. Gần một nửa số đó là các bệnh nhân dưới 16 tuổi.
Từ năm 1998 cho đến nay, FDA có ghi nhận 82 trường hợp tự tử có dính líu đến thuốc SINGULAIR, trong đó có 31 trường hợp nạn nhân dưới 19 tuổi. Tiến sĩ Judith Kramer, giáo sư y khoa tại Trường đại học Duke và cố vấn cao cấp của FDA, từng tuyên bố: "Chúng ta nên bắt đầu nghiêm túc xem xét việc tạm ngưng bán thuốc Singulair để nghiên cứu thêm về các tác dụng phụ của loại thuốc này". Mặc cho lời cảnh cáo của bà Judith và những cố vấn khác, FDA đã từ chối mở cuộc điều tra về Singulair vì lý do "không có đủ bằng chứng".
Những tác dụng phụ nguy hại của SINGULAIR đã được biết đến từ lâu.
Cuộc chiến về pháp lý
FDA "bất động" khi làm gì khi buộc bệnh nhân và thân nhân phải tự mình hành động. Có không dưới 400 đơn kiện tập đoàn dược Merck vì thuốc SINGULAIR từng được gửi lên các cấp tòa án ở Mỹ. Không ít các đơn kiện này đã bị bác đi vì lý do bệnh nhân không sử dụng thuốc SINGULAIR do Merck sản xuất mà dùng loại thuốc tương tự từ các công ty dược khác. Luật sư Kim Beck, người đang đại diện cho hàng trăm đơn kiện Merck, cho biết: "Công ty luật của tôi đã nhận hơn 1,000 khách hàng định kiện Merck. Các công ty luật khác cũng làm như vậy. Trong ngành này không có ai nghĩ có thể kiện thành công Merck".
Luật sư đại diện cho Merck cũng từng nhiều lần đạt thắng lợi trong các phiên tòa. Lấy ví dụ như một trường hợp ở tòa án ở tiểu bang Wisconsin. Một người mẹ kiện Merck vì thuốc SINGULAIR đã khiến cho con bà bị mắc bệnh trầm cảm và phải vào viện tâm thần. Nạn nhân bắt đầu sử dụng thuốc này kể từ năm 2010, rồi hai năm sau chuyển sang dùng một loại thuốc tương đương nhằm giảm ớt chi phí. Tòa án tiểu bang bác đơn kiện với lý do: "Nguyên đơn không đưa ra được bằng chứng phân định giữa mức độ tác động của Singulair với dược tính thuốc tương đương".
Nhận thấy sự yếu thế của mình trước tòa, gia đình các nạn nhân của Singulair đang tìm cách thay đổi chiến lược. Luật sư Kim Beck cho biết: "Ngoài các hậu quả xấu do Singulair gây ra cho người thân của họ, không ít nguyên đơn còn khởi kiện Merck vì lý do quảng cáo thiếu trung thực, không cho thông tin cho khách hàng đầy đủ về các tác dụng phụ của thuốc... Từ trước đến nay Singulair luôn được quảng cáo là an toàn với mọi lứa tuổi và thể trạng, trong khi có bằng chứng và nghiên cứu chứng minh điều ngược lại".
Nicholas England chỉ là một trong số 80 trường hợp được ghi nhận đã tự tử sau khi dùng thuốc SINGULAIR.
Lỗ hổng trong luật pháp
Hành trình tìm lại công lý cho các nạn nhân của SINGULAIR còn gặp phải một chướng ngại khác. Theo tiền lệ về pháp lý ở Mỹ, luật lệ do chính phủ liên bang ban hành luôn được ưu tiên xét đến trước luật lệ do chính quyền tiểu bang ban hành. Tiền lệ này được xác lập vào năm 1992 trong vụ kiện giữa một người vợ có chồng bị chết vì ung thư phổi và công ty thuốc lá Philip Morris. Tòa ra phán quyết rằng, vì Philip Morris đã có in đầy đủ dòng chữ cảnh cáo về tác hại của thuốc lá lên vỏ bao Malboro theo quy định của chính phủ Mỹ, người vợ không thể kiện Philip Morris vì tội thiếu trung thực trong quảng cáo.
Dưới thời nguyên Tổng thống Mỹ George W. Bush, Bộ Tư Pháp Mỹ cải tổ luật pháp theo hướng ưu tiên quyền lợi của các công ty. Tiền lệ kể trên được đưa lên thành luật. Tòa án cấp tiểu bang không được phép tạo ra ảnh hưởng đến các cơ quan chính phủ liên bang vì sẽ vi phạm luật lệ của tiểu bang. Đây là lợi thế rất lớn dành cho các công ty dược phẩm trước tòa.
Vào năm 2017, tòa án phúc thẩm ở thành phố Chicago bác đơn kiện tập đoàn dược phẩm GlaxoSmithKline của bà Wendy Dolin. Chồng bà Wendy, ông Steward Dolin, sau khi sử dụng thuốc chống trầm cảm Paxil do GlaxoSmithKline bào chế ra, đã bất ngờ nhảy ra trước đoàn xe lửa đang chạy. Một trong số các tác dụng phụ của Paxil là khiến cho người dùng liên tục bị ngứa ngáy đến mức sinh ra nóng giận và mất khả năng điều khiển cơ thể. Trước đó tòa sơ thẩm đã xử cho bà Wendy Dolin thắng và buộc GlaxoSmithKline phải chi trả cho phía nguyên đơn 3 triệu USD tiền bồi thường. Vậy nhưng khi vụ án được đem đi xét ở tòa phúc thẩm, tòa án lại dựa vào tiền lệ kể trên để bác đi quyết định sơ thẩm.
Giáo sư luật Hera Vasileiou tại Trường đại học Brown (Mỹ) nói: "Vấn đề là liệu luật pháp liên bang nên luôn luôn chiếm ưu thế so với luật pháp tiểu bang vốn đã được bàn cãi từ lâu, nhưng vẫn còn quá ít người bàn đến việc liệu tiền lệ có nên được áp dụng trong các trường hợp kiện cáo về tác dộng xấu gấy ra từ sản phẩm. Ai cũng hiểu là các cơ quan chính phủ có thể đưa ra quy định còn thiếu sót và không phản ánh đúng thực tế, nhưng những gì họ đưa ra lại là luật lệ. Đấy là chưa kể sự tính toán về mặt chính trị của chính quyền địa phương với quyền lợi của những tập đoàn đã đóng góp cho họ... Trong trường hợp của các gia đình đi kiện Merck, hi vọng duy nhất của họ là FDA chịu thừa nhận sai sót trong quá khứ về việc không buộc Merck làm rõ tác dụng phụ xấu của Singulair đến nơi đến chốn trong các quảng cáo".
Đứng trước vô vàn trở ngại, thân nhân của anh Nicholas England vẫn không hề muốn từ bỏ vụ kiện tụng. Mẹ của Nicholas, bà Jennifer England, trả lời phóng viên Reuters: "Cảm giác mất đi đứa con đã là kinh khủng lắm rồi, nhưng tôi lại càng cảm thấy tức giận khi biết con mình chết vì luật pháp có lỗ hổng. Vợ chồng tôi sẽ theo đuổi vụ kiện cho đến cùng để không có thêm ai khác phải trải qua những nổi đau đớn mà chúng tôi đã phải chịu đựng".
Attached Files