SAMTSE, Bhutan (NV) – Những cơn mưa gió mùa cuối cùng cũng đã qua, đợt lũ chắn ngang con đường đất đơn côi cũng rút nước đủ để một chiếc xe tải nhỏ leo lên dãy chân núi Himalaya tới một con suối chảy róc rách. Nó đem lại nguồn nước trong lành tới nỗi người dân ở đây gọi là mật hoa.

Công nhân bên trong một nhà máy nhỏ chuyên chở chai thủy tinh bóng loáng dọc theo băng chuyền. Chai thủy tinh chứa đầy nước khoáng thiên nhiên này được dán nhãn, đóng gói vào thùng và đặt bên trong xe tải để vận chuyển đường dài.

Ganesh Iyer, người quản lý vận hành nhà máy, quan sát như một người cha nơm nớp, sau đó rút điện thoại ra, như những bậc cha mẹ đầy niềm tự hào, để cho thấy hang động ngầm mà nước được hình thành ở vương quốc nguyên thủy này, Shangri-La cuối cùng của thế giới.

Đây không phải là nước bình thường. Nó sẽ di chuyển hàng trăm dặm tới một số khách sạn, nhà hàng sang trọng và những gia đình giàu có nhất Ấn Độ, những người phải trả khoảng $6 mỗi chai, gần bằng mức lương một ngày của một dân lao động Ấn Độ. Hàng triệu người trên toàn thế giới không có nước sạch để uống, mặc dù Liên Hiệp Quốc coi nước là quyền căn bản của con người từ hơn một thập niên trước.

Tuy nhiên, ngay cả khi nhiệt độ thật cao làm cạn nhiều tầng ngậm nước và giếng nước cũng như làm nhiều người khát nước hơn, thì thứ nước xa xỉ vẫn trở thành trào lưu trong giới thượng lưu toàn cầu, họ mở nắp và nếm nó như rượu hảo hạng.

“Nước tinh khiết” này được lấy từ đá núi lửa ở Hawaii, từ những tảng băng trôi rơi xuống bởi các sông băng tan chảy ở Na Uy, hoặc từ những giọt sương sớm ở Tasmania.

“Nước không đơn giản chỉ là nước,” Michael Mascha, nhà sáng lập Hiệp Hội Nước Tinh Tuyền, tập trung các hãng nước đóng chai nhỏ và nhà phân phối trên toàn thế giới, cho biết. Ông so sánh những người tiêu thụ nước cao cấp với những người sành ăn lái xe hàng dặm để tìm cà chua gia truyền hoặc một loại muối hiếm. Một số uống nước ngon thay vì uống rượu.

Khi chiếc xe tải lăn bánh khỏi nhà máy đóng chai của Bhutan do Veen Waters India điều hành, khoảng 40 công nhân dây chuyền nghỉ ngơi uống trà dọc theo một khoảnh sân nhỏ nhắn dành cho nhân viên. Họ xem điện thoại di động và trò chuyện trong khi tiếng chim hót líu lo phía sau. Đồ giặt được phơi khô trong làn gió hiu hiu. Đó là một ngày ẩm ương, ngay cả khi ở trên cao.

Bên trên sườn đồi phía sau họ là một con suối khoáng, từng là nguồn cung cấp nước ngọt cho dân làng gần đó, dùng thanh tre làm ống nước để dẫn một phần dòng nước trong suốt vào mấy cái xô họ mang về nhà. Giờ đây, nguồn nước mà Veen mua từ người chủ cũ cách đây hơn chục năm đang được cất giữ sau một cánh cổng có khóa để bảo đảm an toàn.

Hoạt động kinh doanh của Veen chậm lại như nhỏ giọt trong thời kỳ đại dịch, Iyer, đồng quản lý công ty cho biết. Nhưng hiện tại, công ty đang xuất cảng khoảng 20,000 thùng – hay 240,000 chai – nước vào Ấn Độ mỗi tháng, trừ một số ít bị vỡ trong chuyến hành trình gập ghềnh kéo dài nhiều ngày. Ông cho rằng cho tới nay họ chỉ mới khai thác được khoảng 10% thị trường tiềm năng.

Dữ kiện thị trường dự đoán nhu cầu về nước cao cấp trên toàn thế giới thậm chí còn lớn hơn trong những năm tới. Tại Ấn Độ – hiện là quốc gia đông dân nhất thế giới, với mức sống ngày càng cao và mối lo ngại ngày càng tăng về phẩm chất nước – Veen sẵn sàng đáp ứng nhu cầu đó.

Tuy nhiên, đối với nhiều người Ấn Độ, câu chuyện về nước lại rất khác, kể cả ở khu Dharavi thuộc Mumbai, một trong những khu ổ chuột lớn nhất Á Châu, nơi tập trung nhiều gia đình tầng lớp lao động.

Ở đó, nước chảy tới các đường ống của thành phố chỉ một lần mỗi ngày, từ khoảng 6 tới 9 giờ sáng, gây ra một loạt khó khăn khi cái nóng gay gắt trong ngày kéo đến vào tiết Xuân và Hạ.

Veen không phải là loại đắt nhất trong phân khúc nước tinh khiết. Loại hiếm nhất, thường được đóng chai bằng thủy tinh loại để sưu tầm, được bán với giá hàng trăm Mỹ kim mỗi chai.

Một số nhà hàng tại các nước như Tây Ban Nha và Hoa Kỳ hiện có thực đơn kết hợp thức ăn với các loại nước đặc biệt. Ví dụ, một loại nước khoáng đậm đà hơn có thể được gợi ý dùng kèm món bít tết nướng than. Nước mưa tinh khiết hơn có thể kết hợp với cá.

Nước được bán trong chai nhựa trong phổ biến trên toàn thế giới thường chỉ đơn giản là nước lọc từ thành phố được chưng cất và đóng chai từ bất kỳ nguồn nào. Trong nhiều trường hợp, bộ lọc nước trên vòi sẽ đem lại kết quả tương tự mà ít tác động đến môi trường hơn, Mascha, thuộc Hiệp Hội Nước Tinh Tuyền cho biết.

Tình trạng thiếu nước làm bùng nổ các cuộc biểu tình và xung đột. Năm ngoái, một người đàn ông bị đâm chết trong cuộc tranh giành nguồn nước ở thị trấn Aurangabad, phía Bắc Mumbai.

(TTHN)