Hạ viện vào thứ Sáu thực hiện bước đi quan trọng trong thủ tục, tiến tới thông qua viện trợ nước ngoài cho Israel, Ukraine và Đài Loan vốn đình trệ lâu nay, bất chấp hàng chục nhà lập pháp Cộng hòa đào tẩu, với Dân chủ đã giúp Chủ tịch Mike Johnson tránh được thất bại cay đắng.

Kết quả bỏ phiếu thủ tục 316-94 cho phép đưa 4 dự luật riêng biệt với tổng gía trị $95 tỉ Mỹ kim ra sàn Hạ viện bỏ phiếu vào thứ Bảy. Mỗi dự luật đều thu hút sự ủng hộ lưỡng đảng từ các liên minh khác nhau, và kết quả bỏ phiếu vào thứ Sáu trở thành dấu hiệu quan trọng cho thấy gói viện trợ này gần như chắc chắn sẽ thắng thế.

Những cuộc bỏ phiếu thủ tục thông thường được đa số Hạ viện thông qua, nhưng Dân chủ vào thứ Sáu đã vào cuộc để giúp thúc đẩy dự luật này sau khi phe cực hữu Cộng hòa phản đối mạnh mẽ. Mặc dù Dân chủ ủng hộ nhiều hơn, nhưng dự luật cũng giành được đa số phiếu Cộng hoà, điều này cho thấy sự ủng hộ rộng rãi của lưỡng đảng đối với gói viện trợ $95,3 tỷ Mỹ kim, với hơn $60,84 tỷ Mỹ kim dành cho Ukraine, $26,38 tỷ Mỹ kim dành cho cho Israel, và $8,12 tỷ cho Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. dự luật thứ tư có nhiều ưu tiên của Cộng hoà như cấm TikTok, cho phép Mỹ sử dụng tài sản bị tịch thu của Nga để hỗ trợ Ukraine, Đạo luật thúc đẩy phòng thủ của Hoa Kỳ cho viện trợ quân sự và các khoản vay chuyển đổi cho mục đích nhân đạo.

Kết quả là chiến thắng lớn trong nỗ lực lâu dài nhằm viện trợ cho Ukraine trong cuộc chiến chống xâm lược Nga – một ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Joe Biden. Đây là chiến thắng chống lại các thế lực chủ nghĩa biệt lập trong Cộng hoà, và một thời điểm đồng lòng quan trọng trong Quốc hội mà trong một năm qua gần như rơi vào tình trạng rối loạn.

Diễn biến tích cực này chỉ diễn ra sau khi Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson đặt sự nghiệp chính trị của mình vào rủi ro khi quay sang dựa vào Dân chủ, vi phạm nghiêm trọng thông lệ trong Hạ viện, làm ảnh hưởng đến vị trí lãnh đạo khi dọn đường cho dự luật được bỏ phiếu và thông qua.
Các nhà lập pháp Dân chủ vào thứ Sáu giữ phiếu của họ cho đến khi rõ ràng không có đủ sự ủng hộ từ Cộng hòa để quy định bỏ phiếu được thông qua, và sau đó phiếu “đồng ý” của họ bắt đầu đổ về. Cuối cùng, 165 Dân biểu Dân chủ đã bỏ phiếu ủng hộ, bên cạnh 151 phiếu thuận từ Cộng hòa.

“Dân chủ, một lần nữa, có trách nhiệm, và tôi lấy làm vui vì Cộng hòa cuối cùng cũng nhận ra mức độ nghiêm trọng của tình hình và tính cấp bách mà chúng ta phải hành động,” Dân biểu Jim McGovern (Dân chủ – Massachusetts) – lãnh đạo Dân chủ trong Ủy ban Quy tắc Hạ viện – nói.
Rời khỏi Hạ viện sau cuộc bỏ phiếu, ông Johnson cho biết, 4 dự luật viện trợ nước ngoài là “sản phẩm tốt nhất có thể” trong tình hình này. “Chúng tôi mong chờ đưa dự luật bỏ phiếu thông qua cuối cùng vào ngày mai.”

Sau cuộc bỏ phiếu, Dân biểu Cộng hoà Paul Gosar từ Arizona trở thành nhà lập pháp Cộng hòa thứ 3 tuyên bố ủng hộ nỗ lực truất phế Johnson khỏi ghế Chủ tịch Hạ viện. Dân biểu Marjorie Taylor Green (Cộng hoà – Đảng Cộng hòa của Georgia trước đó đệ thỉnh nguyện bãi nhiệm Johnson, nhưng vẫn chưa thúc đẩy đưa thỉnh nguyện ra bỏ phiếu.

Gosar trong một tuyên bố bày tỏ bất mãn đối với việc thúc đẩy gói viện trợ Ukraine thay vì cung cấp tài nguyên cho biên giới phía Nam. “Chúng ta cần một Chủ tịch đặt nước Mỹ lên hàng đầu thay vì tuân theo những yêu cầu liều lĩnh của những kẻ hiếu chiến, những kẻ theo chủ nghĩa bảo thủ mới, và tổ hợp công nghiệp quân sự kiếm được hàng tỷ Mỹ kim từ một cuộc chiến tranh tốn kém, và không ngừng cách đây nửa vòng trái đất,” tuyên bố ghi.

Ngay sau khi Johnson tiết lộ tại một cuộc họp nội bộ về gói dự luật viện trợ nước ngoài, Dân biểu Thomas Massie (Cộng hoà – Kentucky) thông báo sẽ hậu thuẫn thỉnh nguyện nghị quyết bãi chức của đồng nghiệp Marjorie Taylor Greene, trở thành nhà lập pháp đầu tiên công khai ủng hộ bước đi này. Greene sau cuộc bỏ phiếu vào thứ Sáu tuyên bố, Cộng hoà tại Hạ viện sẽ có nội chiến.

Với 3 thành viên ủng hộ thỉnh nguyện bãi nhiệm đủ để truất phế Johnson, trừ phi Dân chủ quyết định giúp giữ ghế Chủ tịch Cộng hòa. Khi được hỏi liệu có lo lắng bị truất phế hay không, ông Johnson trả lời, “Tôi không lo lắng, tôi chỉ làm công việc của mình.”

Đây là lần thứ hai trong Quốc hội khoá này, Cộng hòa phải dựa vào phiếu của Dân chủ tại Hạ viện để thông qua luật nhằm giải quyết một vấn đề quan trọng. Họ đã làm như vậy vào năm ngoái để cho phép bỏ phiếu đình chỉ dự luật trần nợ, và tránh một vụ vỡ nợ liên bang thảm khốc. Trong cuộc bỏ phiếu đó, 29 dân biểu Cộng hòa đã bỏ phiếu phản đối, so với 55 phiếu Cộng hòa lần này chống i chương trình nghị sự của chính Chủ tịch của họ.

39 nhà lập pháp Dân chủ bỏ phiếu chống vào thứ Sáu, trong đó có nhiều dân biểu cấp tiến phản đối viện trợ không giới hạn cho Israel vì cuộc chiến tranh chống Hamas của nước này làm thiệt mạng hàng chục ngàn người dân vô tội ở Gaza, gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Theo quy định được thông qua hôm thứ Sáu, Cộng hòa sẽ có hai cơ hội để loại hoặc hạn chế tài trợ cho Ukraine. Những nỗ lực đó, theo đánh giá, sẽ thất bại.

Hương Giang (Tổng hợp)