Tweet
(Xem tiếp và hết)
3/ Những chiêu trò "tẩy trắng" của ngành công nghiệp
Giống với đường bây giờ, bản chất gây nghiện của nicotine đã được biết đến từ rất lâu. Năm 1963, trong một bản thú nhận, CEO của gã khổng lồ thuốc lá Brown & Williamson đã khẳng định công việc của họ là "kinh doanh nicotine, một loại thuốc gây nghiện".
Chưa đầy 10 năm sau đó, một viên chức trong bộ phận nghiên cứu của Philip Morris cũng thừa nhận "những điếu thuốc lá không nên được coi là một sản phẩm. Đúng hơn chúng chỉ là những cái bao bì. Sản phẩm thực sự là nicotine… Hãy coi bao thuốc lá giống như một cái hộp cung cấp nicotine trong ngày".
Và nếu nicotine có thể được bán theo cách như vậy, tại sao đường lại không?
Đường bây giờ đang được bán và "tẩy trắng" giống hệt với nicotine một vài thập niên về trước.
Vào những năm 1980, Philip Morris mua lại Kraft & General Foods để chính thức trở thành hãng sản xuất thực phẩm chế biến lớn nhất của nước Mỹ. Có thể bạn không biết rằng, những ông chủ đang bán bánh quy Kool-Aid, Cocoa Pebbles, nước giải khát Capri Sun và những gói bánh Oreo cho bạn chính là những người đã từng sành sỏi trong việc bán thuốc lá Marlboro.
Ngành thực phẩm chế biến đang đem về một số doanh thu thật lớn cho tập đoàn Altria. Trong bối cảnh kinh doanh thuốc lá đang thoái trào, chuyển sang bán đường có lẽ là một lối thoát hợp lý cho những ông chủ của họ.
Chiến lược bán hàng chỉ đơn thuần là sự sao chép từ cuốn sổ tay bán thuốc lá. Vì vậy, không khó để nhận ra sự tương đồng của hai ngành hàng này.
Nguyễn Kim Hạnh, một nhà nghiên cứu chính sách y tế gốc Việt tại Đại học ở California đã theo dõi quá trình ngành thuốc lá mua lại và vận hành những công ty sản xuất thực phẩm chế biến. Cô cho biết đường bây giờ đang được bán và tẩy trắng giống hệt với nicotine một vài thập niên về trước. Cụ thể như thế nào, chúng ta hãy cùng điểm qua một lượt:
Cả hai ngành công nghiệp này đều thao túng khoa học để "tẩy trắng" sản phẩm của mình
Tháng 12 năm 1952, sau khi một bài báo về khoa học trên tạp chí Reader Digest lần đầu tiên chỉ ra mối liên hệ giữa thuốc lá và bệnh ung thư phổi, nó đã gây ra sứ chấn động lớn và làm cho doanh số bán hàng của các công ty thuốc lá bị sụt giảm.
Các bằng chứng được tích lũy ngày càng nhiều khiến cho trong tháng 12 năm 1953, CEO của 5 gã khổng lồ trong ngành thuốc lá bao gồm R. J. Reynolds, Philip Moris, Benson & Hedges, U. S. Tobacco Company và Brown & Williamson đã phải bí mật gặp nhau tại khách sạn Plaza ở New York.
Họ đã thống nhất một chiến lược chung nhằm bóp méo khoa học và đánh lừa công chúng về sự nguy hại của thuốc lá. Ngành công nghiệp sau đó tổ chức một ủy ban nghiên cứu gọi là "độc lập" nhưng gồm toàn những giới khoa học bị mua chuộc để nhấn mạnh rằng "không có bằng chứng nào cho thấy thuốc lá gây ra ung thư phổi". Nỗ lực này sau này đã bị lật tẩy và áp đảo bởi các bằng chứng khoa học thực sự.
Ngành công nghiệp đường vẫn đang nỗ lực chi tiền để làm hạ thấp nhận thức của công chúng về tác tại của đường đến sức khỏe.
Chiêu bài tương tự cũng đã được ngành công nghiệp thực phẩm ở Mỹ sử dụng để đối phó với các bằng chứng khoa học nói rằng, đường gây ra bệnh tim mạch. Năm 1965, thông qua một tổ chức được gọi là Quỹ Nghiên cứu đường, họ đã mua chuộc 3 khoa học gia ở Harvard với giá 6.500 USD để "tẩy trắng" sự tác hại của đường bằng cách đổ lỗi cho chất béo bão hòa.
Kết quả là công chúng đã bị đánh lạc hướng, ngành công nghiệp thừa cơ tung ra các sản phẩm "giảm béo", "ít béo" nhưng vẫn chứa rất nhiều đường và duy trì được hoạt động kinh doanh của mình.
Cho đến tận bây giờ, cả ngành công nghiệp thuốc lá và thực phẩm vẫn duy trì việc trả tiền và cố gắng mời các giới khoa học đầu ngành làm cố vấn cho mình. Họ tiếp tục tài trợ nhiều nghiên cứu, thậm chí lập ra ủy ban khoa học riêng nhằm đánh lạc hướng công chúng hoặc cố tình hạ thấp tác hại của đường và thuốc lá tới sức khỏe.
Họ đẩy trách nhiệm về phía cá nhân người tiêu dùng
Trong một cuộc họp cổ đông năm 1996 của hãng sản xuất thuốc lá và thực phẩm RJR Nabisco, một phụ nữ đã hỏi chủ tịch công ty bấy giờ là Charles Harper rằng, liệu ông ấy có muốn những người hút thuốc lá đứng chung quanh con hoặc cháu của mình hay không?
Câu trả lời của Harper khi đó nói lên thái độ điển hình của Nabisco và ngành công nghiệp thuốc lá khi đó: "Nếu bọn trẻ không thích ở trong một căn phòng có khói thuốc, chúng sẽ tự biết ra ngoài".
Người phụ nữ đáp lại: "Nhưng trẻ sơ sinh thì không tự ra khỏi phòng được". Harper lại nói: "Một ngày nào đó chúng sẽ học bò, đúng không? Rồi sau đó chúng bắt đầu đi ra ngoài được".
Charles M. Harper (1927-2016) từng là CEO của cả ConAgra và RJR Nabisco hai gã khổng lồ trong ngành thực phẩm và thuốc lá.
Tương tự, ngành công nghiệp thực phẩm luôn nói rằng, sự béo phì không phải là lỗi của họ trong một loạt vụ kiện tại Mỹ vào năm 2004. Họ nhấn mạnh, lỗi đó nằm ở phía khách hàng vì đã ăn quá nhiều và lười tập thể dục.
Ngành công nghiệp đường cũng luôn nhấn mạnh, tập thể dục quan trọng hơn chế độ ăn uống trong việc giảm cân. Vì vậy, việc sản xuất và tiếp thị thực phẩm chế biến đến người tiêu dùng và cả trẻ em là hoàn toàn vô tội.
Những lời hứa một đằng làm một nẻo và chiếc mặt nạ trách nhiệm xã hội
Sau khi nỗ lực tẩy trắng sản phẩm và chối bỏ trách nhiệm bị thất bại, ngành công nghiệp thuốc lá buộc phải cam kết điều chỉnh hoạt động kinh doanh và tiếp thị của mình. Năm 1954, họ lại một lần nữa họp lại và ra một "tuyên bố Frank" nói rằng từ nay trở đi các công ty thuốc lá có trách nhiệm trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Tuy nhiên, các ông lớn trong ngành thuốc lá lại thực hiện điều ngược lại khi tiếp tục vận động hành lang để giảm nhẹ tác động của các chính sách áp đặt và hạn chế hút thuốc. Nhiều chiến dịch bảo vệ sức khỏe cộng đồng của họ đã thất bại, thậm chí bị phản tác dụng.
Chẳng hạn như hồi thập niên 1990, Philip Morris tài trợ một loạt các chương trình "phòng chống hút thuốc ở tuổi thanh niên". Nhưng sự đánh giá từ một số nghiên cứu cho thấy điều trái ngược lại, các chiến dịch này còn thúc đẩy thanh niên hút thuốc nhiều hơn.
Đầu những năm 2000, Hiệp hội Đồ uống Hoa Kỳ cam kết sẽ hạn chế bán nước ngọt có gas trong trường học. Kết quả là doanh số sản phẩm này có giảm, nhưng chính họ lại đẩy mạnh bán một sản phẩm khác là nước uống thể thao và nước tăng lực chứa nhiều đường hơn cho sinh viên học sinh.
Sao chép các lời hứa từ ngành thuốc lá, ngành công nghiệp thực phẩm thậm chí còn áp dụng chúng một cách sáng tạo hơn.
Ngoài ra, cả ngành công nghiệp thuốc lá và ngành công nghiệp thực phẩm đều tích cực tài trợ các hoạt động xã hội và cộng đồng với các mục đích riêng. Một mặt, họ dường như sẽ có được hình ảnh tốt hơn với công chúng, nhưng mặt khác, các hoạt động tài trợ này đều được chọn lọc để lái sự chú ý của xã hội sang các vấn đề khác.
Chẳng hạn, ngành công nghiệp thuốc lá sẽ tài trợ cho các tổ chức phụ nữ thực hiện các chương trình phòng chống ung thư vú, nhưng hoàn toàn im lặng trước nạn dịch ung thư phổi cũng đang leo thang.
Liên tục mở rộng thị trường, sang các nước đang phát triển và xuống đối tượng ngày càng trẻ
Các giới quan sát cho thấy trong một vài thập kỷ qua, khi các nhận thức về tác hại của thuốc lá và thực phẩm chế biến tại các nước phát triển ngày càng tăng, hai ngành công nghiệp này đã nỗ lực trong việc mở rộng thị trường của họ sang các nước đang phát triển.
Họ gọi đây là các thị trường có nhiều tiềm năng và công việc được triển khai bằng cách mở các chi nhánh, công ty liên doanh, tăng cường quảng cáo, tiếp thị và vận động chính sách. Kết quả là người dân ở các nước đang phát triển ngày càng tiêu thụ nhiều thuốc lá và thực phẩm chế biến hơn.
Bạn muốn bán bánh Oreo cho những đứa trẻ nhỏ tuổi hơn? Chỉ cần làm cho những chiếc bánh nhỏ lại để vừa với bàn tay bọn trẻ.
Ngoài ra, cả thuốc lá và thực phẩm chế biến đều đang được thiết kế lại để nhắm đến đối tượng sử dụng là người trẻ tuổi hơn. Trong khi ngành thuốc lá phát triển các sản phẩm có chứa hương vị "nhân tạo", một số đầu tư vào thuốc lá điện tử thì ngành công nghiệp thực phẩm lại liên tục quảng cáo sản phẩm đến trẻ em.
Họ cũng làm điều đó thông qua những bao bì sản phẩm rất bắt mắt. Và nếu để ý, bạn có thể thấy những mẫu sản phẩm như bánh Oreo mini ra đời chỉ để vừa vặn hơn với bàn tay và khuôn miệng của những đứa trẻ nhỏ tuổi hơn.
Thoát xác bằng các sản phẩm thay thế "giảm tác hại" và "an toàn hơn"
Đây là một điểm tương đồng khác giữa các công ty thuốc lá và những gã khổng lồ trong ngành thực phẩm chế biến. Bằng cách tạo ra các sản phẩm thuốc lá đầu tiên có đầu lọc và được quảng cáo là "an toàn hơn", các công ty thuốc lá đã vượt qua được giai đoạn khủng hoảng trong thập niên 1950.
Doanh số bán thuốc lá đã tăng trở lại khi người tiêu dùng tin rằng đầu lọc có thể giúp lọc bỏ các chất gây hại. Kế đó, thuốc lá giảm hắc-ín và giảm nicotine tiếp tục được tạo ra với lời hứa giảm thiểu được tác hại của chúng. Tuy nhiên, việc giảm nicotine trong mỗi điếu thuốc rốt cuộc lại khiến nhiều người hút nhiều thuốc lá hơn.
Gần đây nhất, các công ty thuốc lá bắt đầu cho ra đời các sản phẩm thuốc lá điện tử và thuốc lá hóa hơi với các tuyên bố rằng, chúng sẽ an toàn hơn thuốc lá truyền thống. Các nghiên cứu nói các loại thuốc lá này "an toàn hơn" tiếp tục là các nghiên cứu được tài trợ bởi các công ty thuốc lá.
Ngành công nghiệp thực phẩm cũng đã sử dụng một chiêu tương tự. Các sản phẩm "ít béo", "ít đường" và "không chất béo chuyển hóa" lần lượt được cho ra đời để xoa dịu mối lo ngại của người tiêu dùng. Họ cũng bổ sung thêm vitamin hoặc khoáng chất vào sản phẩm của mình để tăng cảm giác "lành mạnh hơn" cho các thực phẩm chế biến.
Quảng cáo và tiếp thị sản phẩm luôn tập trung vào các yếu tố này mà bỏ qua số lượng đường trong sản phẩm vẫn được giữ ở mức cao.
"Tôi đã tìm hiểu rất sâu về ngành công nghiệp thực phẩm chế biến trong suốt 10 năm qua. Càng ngày tôi càng bị choáng váng khi thấy được sự ranh ma của họ", Michael Moss.
Trong cuốn sách"Mắc câu: Thực phẩm, ý chí tự do và cách những công ty khổng lồ khai thác cơn nghiện của chúng ta", Michael Moss tiếp tục chỉ ra một số hành động đáng nghi ngờ. Ông cho biết các gã khổng lồ thực phẩm từ lâu đã âm thầm mua lại một loạt các công ty sản xuất thực phẩm ăn kiêng lớn.
Heinz, gã khổng lồ thực phẩm chế biến, đã mua Weight Watchers vào năm 1978 với giá 72 triệu USD. Unilever, công ty bán thanh Klondike đã trả 2,3 tỷ USD cho SlimFast vào năm 2000.
Nestle đã mua Jenny Craig vào năm 2006 với giá 600 triệu USD. Và vào năm 2010, công ty cổ phần tư nhân sở hữu kem Cinnabon và Carvel đã mua Atkins Nutritionals, công ty bán các loại đồ uống có hàm lượng carb thấp, sữa lắc và đồ ăn nhẹ.
Hầu hết các nhãn hiệu sản xuất đồ ăn kiêng đã được bán cho các công ty mẹ khác. Ông Moss cho biết điều này cho phép các gã khổng lồ thực phẩm kiếm lợi nhuận trên cả hai đầu. Một đầu, họ bán sản phẩm vỗ béo khách hàng, ở đầu còn lại, họ bán các sản phẩm hỗ trợ giảm cân.
Lợi nhuận khi đó sẽ không thể chạy đi đâu được và chỉ có thể chảy về túi của cùng một ông chủ.
"Tôi đã tìm hiểu rất sâu về ngành công nghiệp thực phẩm chế biến trong suốt 10 năm qua. Càng ngày tôi càng bị choáng váng khi thấy được sự ranh ma của họ", Moss nói. "Sâu thẳm trong chiến lược của những công ty này, họ không chỉ đang khai thác bản năng cơ bản của chúng ta để kiếm lời mà còn làm xói mòn quyền lựa chọn của chúng ta trong nỗ lực kiểm soát thói quen ăn uống của chính mình".
Sau tất cả, đó là cách mà đường đang được đóng gói và bán giống với nicotine. Thậm chí còn ranh ma hơn thế!
Tổng hợp
3/ Những chiêu trò "tẩy trắng" của ngành công nghiệp
Giống với đường bây giờ, bản chất gây nghiện của nicotine đã được biết đến từ rất lâu. Năm 1963, trong một bản thú nhận, CEO của gã khổng lồ thuốc lá Brown & Williamson đã khẳng định công việc của họ là "kinh doanh nicotine, một loại thuốc gây nghiện".
Chưa đầy 10 năm sau đó, một viên chức trong bộ phận nghiên cứu của Philip Morris cũng thừa nhận "những điếu thuốc lá không nên được coi là một sản phẩm. Đúng hơn chúng chỉ là những cái bao bì. Sản phẩm thực sự là nicotine… Hãy coi bao thuốc lá giống như một cái hộp cung cấp nicotine trong ngày".
Và nếu nicotine có thể được bán theo cách như vậy, tại sao đường lại không?
Đường bây giờ đang được bán và "tẩy trắng" giống hệt với nicotine một vài thập niên về trước.
Vào những năm 1980, Philip Morris mua lại Kraft & General Foods để chính thức trở thành hãng sản xuất thực phẩm chế biến lớn nhất của nước Mỹ. Có thể bạn không biết rằng, những ông chủ đang bán bánh quy Kool-Aid, Cocoa Pebbles, nước giải khát Capri Sun và những gói bánh Oreo cho bạn chính là những người đã từng sành sỏi trong việc bán thuốc lá Marlboro.
Ngành thực phẩm chế biến đang đem về một số doanh thu thật lớn cho tập đoàn Altria. Trong bối cảnh kinh doanh thuốc lá đang thoái trào, chuyển sang bán đường có lẽ là một lối thoát hợp lý cho những ông chủ của họ.
Chiến lược bán hàng chỉ đơn thuần là sự sao chép từ cuốn sổ tay bán thuốc lá. Vì vậy, không khó để nhận ra sự tương đồng của hai ngành hàng này.
Nguyễn Kim Hạnh, một nhà nghiên cứu chính sách y tế gốc Việt tại Đại học ở California đã theo dõi quá trình ngành thuốc lá mua lại và vận hành những công ty sản xuất thực phẩm chế biến. Cô cho biết đường bây giờ đang được bán và tẩy trắng giống hệt với nicotine một vài thập niên về trước. Cụ thể như thế nào, chúng ta hãy cùng điểm qua một lượt:
Cả hai ngành công nghiệp này đều thao túng khoa học để "tẩy trắng" sản phẩm của mình
Tháng 12 năm 1952, sau khi một bài báo về khoa học trên tạp chí Reader Digest lần đầu tiên chỉ ra mối liên hệ giữa thuốc lá và bệnh ung thư phổi, nó đã gây ra sứ chấn động lớn và làm cho doanh số bán hàng của các công ty thuốc lá bị sụt giảm.
Các bằng chứng được tích lũy ngày càng nhiều khiến cho trong tháng 12 năm 1953, CEO của 5 gã khổng lồ trong ngành thuốc lá bao gồm R. J. Reynolds, Philip Moris, Benson & Hedges, U. S. Tobacco Company và Brown & Williamson đã phải bí mật gặp nhau tại khách sạn Plaza ở New York.
Họ đã thống nhất một chiến lược chung nhằm bóp méo khoa học và đánh lừa công chúng về sự nguy hại của thuốc lá. Ngành công nghiệp sau đó tổ chức một ủy ban nghiên cứu gọi là "độc lập" nhưng gồm toàn những giới khoa học bị mua chuộc để nhấn mạnh rằng "không có bằng chứng nào cho thấy thuốc lá gây ra ung thư phổi". Nỗ lực này sau này đã bị lật tẩy và áp đảo bởi các bằng chứng khoa học thực sự.
Ngành công nghiệp đường vẫn đang nỗ lực chi tiền để làm hạ thấp nhận thức của công chúng về tác tại của đường đến sức khỏe.
Chiêu bài tương tự cũng đã được ngành công nghiệp thực phẩm ở Mỹ sử dụng để đối phó với các bằng chứng khoa học nói rằng, đường gây ra bệnh tim mạch. Năm 1965, thông qua một tổ chức được gọi là Quỹ Nghiên cứu đường, họ đã mua chuộc 3 khoa học gia ở Harvard với giá 6.500 USD để "tẩy trắng" sự tác hại của đường bằng cách đổ lỗi cho chất béo bão hòa.
Kết quả là công chúng đã bị đánh lạc hướng, ngành công nghiệp thừa cơ tung ra các sản phẩm "giảm béo", "ít béo" nhưng vẫn chứa rất nhiều đường và duy trì được hoạt động kinh doanh của mình.
Cho đến tận bây giờ, cả ngành công nghiệp thuốc lá và thực phẩm vẫn duy trì việc trả tiền và cố gắng mời các giới khoa học đầu ngành làm cố vấn cho mình. Họ tiếp tục tài trợ nhiều nghiên cứu, thậm chí lập ra ủy ban khoa học riêng nhằm đánh lạc hướng công chúng hoặc cố tình hạ thấp tác hại của đường và thuốc lá tới sức khỏe.
Họ đẩy trách nhiệm về phía cá nhân người tiêu dùng
Trong một cuộc họp cổ đông năm 1996 của hãng sản xuất thuốc lá và thực phẩm RJR Nabisco, một phụ nữ đã hỏi chủ tịch công ty bấy giờ là Charles Harper rằng, liệu ông ấy có muốn những người hút thuốc lá đứng chung quanh con hoặc cháu của mình hay không?
Câu trả lời của Harper khi đó nói lên thái độ điển hình của Nabisco và ngành công nghiệp thuốc lá khi đó: "Nếu bọn trẻ không thích ở trong một căn phòng có khói thuốc, chúng sẽ tự biết ra ngoài".
Người phụ nữ đáp lại: "Nhưng trẻ sơ sinh thì không tự ra khỏi phòng được". Harper lại nói: "Một ngày nào đó chúng sẽ học bò, đúng không? Rồi sau đó chúng bắt đầu đi ra ngoài được".
Charles M. Harper (1927-2016) từng là CEO của cả ConAgra và RJR Nabisco hai gã khổng lồ trong ngành thực phẩm và thuốc lá.
Tương tự, ngành công nghiệp thực phẩm luôn nói rằng, sự béo phì không phải là lỗi của họ trong một loạt vụ kiện tại Mỹ vào năm 2004. Họ nhấn mạnh, lỗi đó nằm ở phía khách hàng vì đã ăn quá nhiều và lười tập thể dục.
Ngành công nghiệp đường cũng luôn nhấn mạnh, tập thể dục quan trọng hơn chế độ ăn uống trong việc giảm cân. Vì vậy, việc sản xuất và tiếp thị thực phẩm chế biến đến người tiêu dùng và cả trẻ em là hoàn toàn vô tội.
Những lời hứa một đằng làm một nẻo và chiếc mặt nạ trách nhiệm xã hội
Sau khi nỗ lực tẩy trắng sản phẩm và chối bỏ trách nhiệm bị thất bại, ngành công nghiệp thuốc lá buộc phải cam kết điều chỉnh hoạt động kinh doanh và tiếp thị của mình. Năm 1954, họ lại một lần nữa họp lại và ra một "tuyên bố Frank" nói rằng từ nay trở đi các công ty thuốc lá có trách nhiệm trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Tuy nhiên, các ông lớn trong ngành thuốc lá lại thực hiện điều ngược lại khi tiếp tục vận động hành lang để giảm nhẹ tác động của các chính sách áp đặt và hạn chế hút thuốc. Nhiều chiến dịch bảo vệ sức khỏe cộng đồng của họ đã thất bại, thậm chí bị phản tác dụng.
Chẳng hạn như hồi thập niên 1990, Philip Morris tài trợ một loạt các chương trình "phòng chống hút thuốc ở tuổi thanh niên". Nhưng sự đánh giá từ một số nghiên cứu cho thấy điều trái ngược lại, các chiến dịch này còn thúc đẩy thanh niên hút thuốc nhiều hơn.
Đầu những năm 2000, Hiệp hội Đồ uống Hoa Kỳ cam kết sẽ hạn chế bán nước ngọt có gas trong trường học. Kết quả là doanh số sản phẩm này có giảm, nhưng chính họ lại đẩy mạnh bán một sản phẩm khác là nước uống thể thao và nước tăng lực chứa nhiều đường hơn cho sinh viên học sinh.
Sao chép các lời hứa từ ngành thuốc lá, ngành công nghiệp thực phẩm thậm chí còn áp dụng chúng một cách sáng tạo hơn.
Ngoài ra, cả ngành công nghiệp thuốc lá và ngành công nghiệp thực phẩm đều tích cực tài trợ các hoạt động xã hội và cộng đồng với các mục đích riêng. Một mặt, họ dường như sẽ có được hình ảnh tốt hơn với công chúng, nhưng mặt khác, các hoạt động tài trợ này đều được chọn lọc để lái sự chú ý của xã hội sang các vấn đề khác.
Chẳng hạn, ngành công nghiệp thuốc lá sẽ tài trợ cho các tổ chức phụ nữ thực hiện các chương trình phòng chống ung thư vú, nhưng hoàn toàn im lặng trước nạn dịch ung thư phổi cũng đang leo thang.
Liên tục mở rộng thị trường, sang các nước đang phát triển và xuống đối tượng ngày càng trẻ
Các giới quan sát cho thấy trong một vài thập kỷ qua, khi các nhận thức về tác hại của thuốc lá và thực phẩm chế biến tại các nước phát triển ngày càng tăng, hai ngành công nghiệp này đã nỗ lực trong việc mở rộng thị trường của họ sang các nước đang phát triển.
Họ gọi đây là các thị trường có nhiều tiềm năng và công việc được triển khai bằng cách mở các chi nhánh, công ty liên doanh, tăng cường quảng cáo, tiếp thị và vận động chính sách. Kết quả là người dân ở các nước đang phát triển ngày càng tiêu thụ nhiều thuốc lá và thực phẩm chế biến hơn.
Bạn muốn bán bánh Oreo cho những đứa trẻ nhỏ tuổi hơn? Chỉ cần làm cho những chiếc bánh nhỏ lại để vừa với bàn tay bọn trẻ.
Ngoài ra, cả thuốc lá và thực phẩm chế biến đều đang được thiết kế lại để nhắm đến đối tượng sử dụng là người trẻ tuổi hơn. Trong khi ngành thuốc lá phát triển các sản phẩm có chứa hương vị "nhân tạo", một số đầu tư vào thuốc lá điện tử thì ngành công nghiệp thực phẩm lại liên tục quảng cáo sản phẩm đến trẻ em.
Họ cũng làm điều đó thông qua những bao bì sản phẩm rất bắt mắt. Và nếu để ý, bạn có thể thấy những mẫu sản phẩm như bánh Oreo mini ra đời chỉ để vừa vặn hơn với bàn tay và khuôn miệng của những đứa trẻ nhỏ tuổi hơn.
Thoát xác bằng các sản phẩm thay thế "giảm tác hại" và "an toàn hơn"
Đây là một điểm tương đồng khác giữa các công ty thuốc lá và những gã khổng lồ trong ngành thực phẩm chế biến. Bằng cách tạo ra các sản phẩm thuốc lá đầu tiên có đầu lọc và được quảng cáo là "an toàn hơn", các công ty thuốc lá đã vượt qua được giai đoạn khủng hoảng trong thập niên 1950.
Doanh số bán thuốc lá đã tăng trở lại khi người tiêu dùng tin rằng đầu lọc có thể giúp lọc bỏ các chất gây hại. Kế đó, thuốc lá giảm hắc-ín và giảm nicotine tiếp tục được tạo ra với lời hứa giảm thiểu được tác hại của chúng. Tuy nhiên, việc giảm nicotine trong mỗi điếu thuốc rốt cuộc lại khiến nhiều người hút nhiều thuốc lá hơn.
Gần đây nhất, các công ty thuốc lá bắt đầu cho ra đời các sản phẩm thuốc lá điện tử và thuốc lá hóa hơi với các tuyên bố rằng, chúng sẽ an toàn hơn thuốc lá truyền thống. Các nghiên cứu nói các loại thuốc lá này "an toàn hơn" tiếp tục là các nghiên cứu được tài trợ bởi các công ty thuốc lá.
Ngành công nghiệp thực phẩm cũng đã sử dụng một chiêu tương tự. Các sản phẩm "ít béo", "ít đường" và "không chất béo chuyển hóa" lần lượt được cho ra đời để xoa dịu mối lo ngại của người tiêu dùng. Họ cũng bổ sung thêm vitamin hoặc khoáng chất vào sản phẩm của mình để tăng cảm giác "lành mạnh hơn" cho các thực phẩm chế biến.
Quảng cáo và tiếp thị sản phẩm luôn tập trung vào các yếu tố này mà bỏ qua số lượng đường trong sản phẩm vẫn được giữ ở mức cao.
"Tôi đã tìm hiểu rất sâu về ngành công nghiệp thực phẩm chế biến trong suốt 10 năm qua. Càng ngày tôi càng bị choáng váng khi thấy được sự ranh ma của họ", Michael Moss.
Trong cuốn sách"Mắc câu: Thực phẩm, ý chí tự do và cách những công ty khổng lồ khai thác cơn nghiện của chúng ta", Michael Moss tiếp tục chỉ ra một số hành động đáng nghi ngờ. Ông cho biết các gã khổng lồ thực phẩm từ lâu đã âm thầm mua lại một loạt các công ty sản xuất thực phẩm ăn kiêng lớn.
Heinz, gã khổng lồ thực phẩm chế biến, đã mua Weight Watchers vào năm 1978 với giá 72 triệu USD. Unilever, công ty bán thanh Klondike đã trả 2,3 tỷ USD cho SlimFast vào năm 2000.
Nestle đã mua Jenny Craig vào năm 2006 với giá 600 triệu USD. Và vào năm 2010, công ty cổ phần tư nhân sở hữu kem Cinnabon và Carvel đã mua Atkins Nutritionals, công ty bán các loại đồ uống có hàm lượng carb thấp, sữa lắc và đồ ăn nhẹ.
Hầu hết các nhãn hiệu sản xuất đồ ăn kiêng đã được bán cho các công ty mẹ khác. Ông Moss cho biết điều này cho phép các gã khổng lồ thực phẩm kiếm lợi nhuận trên cả hai đầu. Một đầu, họ bán sản phẩm vỗ béo khách hàng, ở đầu còn lại, họ bán các sản phẩm hỗ trợ giảm cân.
Lợi nhuận khi đó sẽ không thể chạy đi đâu được và chỉ có thể chảy về túi của cùng một ông chủ.
"Tôi đã tìm hiểu rất sâu về ngành công nghiệp thực phẩm chế biến trong suốt 10 năm qua. Càng ngày tôi càng bị choáng váng khi thấy được sự ranh ma của họ", Moss nói. "Sâu thẳm trong chiến lược của những công ty này, họ không chỉ đang khai thác bản năng cơ bản của chúng ta để kiếm lời mà còn làm xói mòn quyền lựa chọn của chúng ta trong nỗ lực kiểm soát thói quen ăn uống của chính mình".
Sau tất cả, đó là cách mà đường đang được đóng gói và bán giống với nicotine. Thậm chí còn ranh ma hơn thế!
Tổng hợp
Comment