Các nghiên cứu mới đây cho thấy các tế bào miễn dịch quan trọng có thể tồn tại một thời gian dài, nhiều năm, thậm chí suốt đời.


Các tế bào miễn dịch này có thể trong tuỷ xương của những người bị nhiễm COVID-19, hoặc được chích vaccine.

Chích đủ liều, có cần chích nhắc?

Kết quả hai nghiên cứu mới đây cho thấy khả năng miễn dịch với COVID-19 ở người kéo dài ít nhất một năm, thậm chí có thể là suốt đời (lifetime,) được cải thiện theo thời gian, đặc biệt là sau khi chích ngừa. Theo New York Times. Lâu nay người ta vẫn lo sợ rằng khó có thể phòng vệ được COVID-19, hoặc vaccine chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Phát hiện này có thể giúp xoa dịu nỗi lo âu này.

Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng hầu hết những người nhiễm COVID-19 và khỏi bệnh, sau đó còn được chích ngừa đầy đủ thì sẽ không cần phải chích thêm nữa. Tuy nhiên, vẫn có hai nhóm có thể cần chích nhắc vaccine, là những người đã được chích vaccine nhưng chưa từng bị nhiễm bệnh, và số ít người đã bị nhiễm virus nhưng cơ thể không sản sinh ra phản ứng miễn dịch mạnh.

Để đi đến kết luận này, các nhà nghiên cứu xem xét ở những người đã bị phơi nhiễm COVID-19 khoảng một năm trước.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature cho thấy, các tế bào B có khả năng ghi nhớ về virus gây ra đại dịch COVID-19 vẫn tồn tại trong tuỷ xương và có thể tạo ra kháng thể bất cứ khi nào cần thiết. Nghiên cứu còn lại, đăng trên trang BioRxiv, chuyên nghiên cứu sinh học, phát hiện rằng các tế bào được gọi là “memory B cell” (tế bào nhớ B) vẫn tiếp tục phát triển và mạnh lên trong ít nhất 12 tháng kể từ lần lây nhiễm COVID-19 đầu tiên.

Tiến sĩ Scott Hensley, một nhà nghiên cứu miễn dịch học tại đại học University of Pennsylvania giải thích: “Các nghiên cứu cho thấy khả năng miễn dịch được tạo ra do lây nhiễm virus và chích ngừa có thể sẽ tồn tại lâu dài.”

Michel Nussenzweig, nhà nghiên cứu miễn dịch học tại đại học Rockefeller University ở New Yorek, người dẫn đầu cuộc nghiên cứu về sự trưởng thành của tế bào nhớ B, nói: “Những người đã nhiễm bệnh và được chích ngừa thực sự có phản ứng tuyệt vời, một bộ kháng thể tuyệt vời, bởi vì họ tiếp tục phát triển các kháng thể của mình. Tôi hy vọng rằng chúng sẽ tồn tại trong thời gian dài.” Tuy nhiên, kết quả này có thể không đúng với sự bảo vệ miễn dịch chỉ có nguồn gốc từ vaccine, bởi “trí nhớ miễn dịch” (immune memory) có thể khác sau khi được chích ngừa, so với sau khi bị nhiễm bệnh tự nhiên. Điều đó có nghĩa là những người không nhiễm COVID-19 và đã chích ngừa vẫn cần một mũi tăng cường.



Đã nhiễm COVID-19, có cần chích vaccine?

Để xem xét các tế bào nhớ B đặc trưng cho COVID-19, các nhà nghiên cứu mà đứng đầu là ông Ali Ellebedy thuộc đại học Washington University ở St. Louis, đã phân tích máu của 77 người trong khoảng thời gian ba tháng, và bắt đầu khoảng một tháng sau khi họ bị nhiễm COVID-19. Chỉ sáu trong số 77 người đã phải nhập viện vì COVID-19; số còn lại có triệu chứng nhẹ. Mức độ kháng thể ở những người này giảm nhanh chóng bốn tháng sau khi nhiễm bệnh và tiếp tục giảm chậm trong nhiều tháng sau đó – phù hợp với kết quả từ các nghiên cứu khác.

Một số nhà khoa học đã giải thích sự sụt giảm này là dấu hiệu của khả năng miễn dịch suy giảm, nhưng theo các chuyên gia thì đó chính xác là những gì được mong đợi. Nếu máu chứa một lượng lớn kháng thể chống lại mọi mầm bệnh mà cơ thể từng gặp phải, nó sẽ nhanh chóng chuyển thành một lớp bùn đặc (thick sludge.) Thay vào đó, nồng độ kháng thể trong máu giảm mạnh sau khi kết thúc nhiễm trùng cấp tính, trong khi các tế bào nhớ B vẫn nằm yên trong tủy xương, sẵn sàng hoạt động khi cần thiết.

Nhóm của Tiến sĩ Ellebedy đã lấy mẫu tủy xương từ 19 người khoảng 7 tháng sau khi họ nhiễm COVID-19. Trong đó, 15 người có tế bào nhớ B, và 4 người không có. Điều này cho thấy một số người có thể mang rất ít hoặc không có tế bào nhớ B.

“Nó cho tôi biết rằng ngay cả khi bạn bị nhiễm bệnh, điều đó không có nghĩa là bạn có phản ứng siêu miễn dịch,” Tiến sĩ Ellebedy nói. “Phát hiện này củng cố ý tưởng rằng những người đã khỏi bệnh sau COVID-19 vẫn nên chích ngừa.”

Tuần trước, Thượng nghị sĩ Rand Paul của đảng Cộng hòa cho biết ông sẽ không chích vaccine vì đã bị nhiễm COVID-19 vào tháng Ba năm ngoái và do đó đã được miễn dịch. Nhưng không có gì chắc chắn rằng khả năng miễn dịch như vậy sẽ đủ mạnh để bảo vệ ông Paul trong nhiều năm, đặc biệt là khi sự xuất hiện của các biến thể của COVID-19 có thể vượt qua khả năng phòng vệ của cơ thể.

Kết quả nghiên cứu của Tiến sĩ Nussenzweig cho thấy những người đã hồi phục sau COVID-19 và sau đó lại được tiêm chủng sẽ tiếp tục có mức độ bảo vệ rất cao chống lại các biến thể mới, ngay cả khi không được chích mũi tăng cường. (SGN)