Những người chích ngừa đầy đủ vẫn có thể bị truyền nhiễm Covid-19 nhưng không bị bệnh nặng phải vào bệnh viện hay chết. (nguồn: www.pixabay.com)


Tình hình đại dịch tại Hoa Kỳ và trên thế giới đang bước vào một giai đoạn khác, mà trong đó biến thể delta đã chiếm phần ưu thế trong số người không chích ngừa bị truyền nhiễm bệnh khiến cho Cơ Quan CDC của Mỹ đã khuyên người dân nên đeo khẩu trang ở những nơi bên trong đông người. Phó Giáo Sư Peter Chin-Hong tại Đại Học UC San Francisco đã có bài phân tích tường tận về lý do tại sao CDC đưa ra lời khuyên những người đã chích ngừa đầy đủ nên đeo khẩu trang được đăng trên trang www.theconversation.com hôm 28 tháng 7 năm 2021. Việt Báo xin đăng bản dịch Việt của Thụy Âm để cho độc giả tường lãm.


*******



Người đã chích ngừa cần đeo khẩu trang nữa, theo Trung Tâm Kiểm Soát và Ngăn Ngừa Bệnh Tật Hoa Kỳ (CDC). Hôm 27 tháng 7 năm 2021, CDC khuyến nghị rằng mọi người tại những vùng có tỉ lệ lây nhiễm Covid-19 cao nên đeo khẩu trang tại những nơi công cộng, bất luận tình trạng chích ngừa.
Đó là sự đảo ngược từ lời khuyên trong tháng 5 năm 2021 của CDC rằng những người đã chích ngừa đầy đủ có thể bỏ khẩu trang ở nhà và làm cho các hướng dẫn của Hoa Kỳ giống với các khuyến nghị của Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO).


Trang mạng The Conversation đã hỏi Peter Chin-Hong, bác sĩ chuyên khoa về các bệnh truyền nhiễm tại Đại Học UC San Francisco, để giúp đưa vào bối cảnh khoa học đằng sau những thông điệp thay đổi.



Khoa học có ủng hộ việc đeo khẩu trang sau khi chích ngừa?




Đeo khẩu trang sẽ giúp ngăn chận việc truyền nhiễm vi khuẩn corona. (nguồn: www.pixabay.com)



Đeo khẩu trang giúp chận đứng sự lây lan của vi khuẩn corona. Chúng là một lớp thật giữa bạn và bất cứ vi khuẩn nào trong không khí và có thể giúp ngăn ngừa việc truyền nhiễm.


Lý do mà các viên chức y tế công cộng đang kêu gọi đeo khẩu trang nữa là có bằng chứng rõ ràng và chắc chắn rằng – dù hiếm – các truyền nhiễm Covid-19 đột phá có thể xảy ra trong những người đã chích ngừa đầy đủ. Điều này đặc biệt thật với các biến thể đang trỗi dậy được quan tâm. Tin vui là sự truyền nhiễm Covid-19 đó, nếu xảy ra, phần nhiều không thể dẫn tới bệnh nặng hay chết trong những người đã chích ngừa.


Một vài điều kiện làm cho sự truyền nhiễm đột phá có thể xảy ra trong những người đã chích ngừa: vi khuẩn lưu hành nhiều hơn trong cộng đồng, tỉ lệ chích ngừa thấp và các biển thể có khả năng lây lan nhiều hơn.


Nếu người đã chích ngừa có thể bị truyền nhiễm với vi khuẩn corona, họ cũng có thể lây lan nó. Do đó, khuyến nghị của CDC rằng người đã chích ngừa vẫn đeo khẩu trang tại những nơi đông người bên trong để giúp chận đứng việc truyền nhiễm vi khuẩn.

Các hướng dẫn sẽ áp dụng ở đâu?

Khuyến nghị đeo khẩu trang của CDC nhắm vào các khu vực tại Hoa Kỳ với hơn 50 người mới bị truyền nhiễm cho mỗi 100,000 cư dân hay có hơn 8% thử nghiệm dương tính trong tuần trước. Bằng định nghĩa của chính CDC truyền nhiễm cộng đồng “nhiều” là từ 50 tới 99 trường hợp bị lây nhiễm cho mỗi 100,000 người mỗi tuần, và “cao” là 100 trở lên.


Thí dụ, Quận Los Angeles vượt xa dấu mốc đó vào giữa tháng 7, với hơn 10,000 trường hợp bị lây nhiễm vi khuẩn corona mỗi tuần.
Sử dụng thể loại này, hướng dẫn của CDC áp dụng tới 63% quận ở Hoa Kỳ vào ngày nó được công bố.

Ai thật sự được bảo vệ bởi các khuyến nghị đeo khẩu trang?

Khuyến nghị rằng những người đã chích ngừa đầy đủ tiếp tục đeo khẩu trang là chủ ý để bảo vệ người không chích ngừa – gồm trẻ em dưới 12 tuổi là những người chưa đủ điều kiện để chích ngừa tại Hoa Kỳ. CDC còn khuyên đeo khẩu trang tại cộng cộng để những người đã chích ngừa với các thành viên trong gia đình không chích ngừa, bất kể tỉ lệ truyền nhiễm cộng đồng địa phương.


Những người không chích ngừa đang gặp nguy cơ cao thực sự của việc bị truyền nhiễm và lây lan SARS-CoV-2, và việc phát triển các biến chứng từ Covid-19.

Các biến thể mới như delta thay đổi các thứ như thế nào?



Hầu hết những người bị truyền nhiễm bởi biến thể mới delta là những người không chích ngừa. (nguồn: www.pixabay.com)


Tài liệu sơ bộ cho thấy rằng sự gia tăng của các biến thể như delta có thể làm tăng cơ hội truyền nhiễm đột phá trong những người mới chích liều thuốc chích ngừa thứ nhất. Thí dụ, một nghiên cứu khám phá ra rằng một liều của thuốc chích ngừa Pfizer có hiệu quả chỉ 34% chống lại biến thể delta, so với 51% chống lại biến thể cũ alpha trong các lãnh vực ngăn ngừa bệnh có triệu chứng.


Tài liệu làm cho những người đã chích ngừa đầy đủ yên lòng hơn. Sau 2 liều, thuốc chích ngừa Pfizer vẫn cung cấp sự bảo vệ mạnh chống lại biến thể delta, theo tài liệu thế giới thật từ Tô Cách Lan và nhiều quốc gia khác; và trong nhiều nghiên cứu sơ bộ từ Canada và Anh Quốc, các nhà nghiên cứu chỉ nói việc giảm hiệu quả “nhẹ” chống lại bệnh có triệu chứng, từ 93% đối với biến thể alpha xuống còn 88% đối với delta.


Tuy nhiên, các phúc trình sơ bộ khác gần đây từ các quốc gia đã chích ngừa cao như Do Thái và Tân Gia Ba thì nghiêm túc. Trước khi biến thể delta trở nên lan rộng, từ tháng 1 tới tháng 4 năm 2021, Do Thái báo cáo thuốc chích ngừa Pfizer hiệu quả 97% trong việc ngăn chận bệnh có triệu chứng. Kể từ ngày 20 tháng 6 năm 2021, với biến thể delta lưu hành rộng rãi hơn, thuốc chích ngừa Pfizer chỉ còn hiệu quả 41% trong việc ngăn ngừa bệnh có triệu chứng, theo tài liệu sơ bộ báo cáo bởi Bộ Y Tế Do Thái vào cuối tháng 7. Một phân tích sử dụng tài liệu chính quyền từ Tân Gia Ba cho thấy 75% các vụ truyền nhiễm Covid-19 gần đây là trong những người đã chích ngừa ít nhất một phần – dù hầu hết những người đó đều không bị bệnh nặng.


Tuy nhiên, trong tất cả phúc trình và nghiên cứu, các thuốc chích ngừa vẫn rất tốt để ngăn chận vào bệnh viện điều trị và bệnh trầm trọng do biến thế delta gây ra – các thành quả mà chúng ta quan tâm nhất.


Tất cả tài liệu được nói đến này đều ủng hộ khuyến nghị toàn cầu của WHO rằng những người đã chích ngừa đầy đủ nên tiếp tục đeo khẩu trang. Hầu hết thế giới vẫn còn tỉ lệ chích ngừa thấp và sử dụng nhiều loại thuốc chích ngừa có hiệu quả khác nhau, và các nước có gánh nặng khác nhau của việc lưu hành vi khuẩn SARS-CoV-2.


Với số trường hợp bị lây nhiễm và số truyền nhiễm đột phá tại Hoa Kỳ dẫn tới điều mà các viên chức sức khỏe công cộng xem là sai hướng, thì có ý nghĩa khi CDC điều chỉnh các khuyến nghị đeo khẩu trang của họ bảo thủ hơn.

Điều kiện gì tại Hoa Kỳ bảo đảm việc đeo khẩu trang trở lại lần nữa?

Điều có ý nghĩa là CDC đã không tức thì thay đổi các khuyến nghị của họ để theo các hướng dẫn vào tháng 6 của WHO. Với tỉ lệ chích ngừa tổng quát trên toàn quốc cao và số người vào bệnh viện điều trị và chết do Covid-19 nói chung thấp, Hoa Kỳ có tình cảnh Covid-19 rất khác với hầu hết thế giới.


Hơn nữa, một số chuyên gia đã lo ngại rằng thông điệp chính thức rằng những người đã chích ngừa không nên đeo khẩu trang có thể ngăn cản những người chưa chích ngừa tìm kiếm các thuốc chích ngừa.


Nhưng khi Tổng Thống Joe Biden hôm 27 tháng 7 nói rằng, “nghiên cứu mới và những quan ngại về biến thể delta” là động lực thay đổi của CDC trong các khuyến nghị đeo khẩu trang.


Một số nơi đang chứng kiến sự gia tăng thêm nữa việc truyền nhiễm cộng đồng, ngay cả trong những người đã chích ngừa. Nghiên cứu sơ bộ mới chưa được đồng nghiệp đánh giá cho thấy biến thế delta có liên quan với số lượng vi khuẩn cao hơn cả ngàn lần trong các bệnh nhân so với các chủng cũ. Và các phúc trình trước đây cho thấy những người đã chích ngừa bị truyền nhiễm biến thể delta có thể mang một số lượng vi khuẩn cao như những người không chích ngừa mà họ có thể chuyển sang lây lan cho những người khác.


Sự thay đổi các khuyến nghị không có nghĩa là các khuyến nghị cũ là sai, chỉ là các điều kiện đó đã thay đổi.


Tận cùng là gì? Đeo khẩu trang sẽ giúp ngăn chận việc truyền nhiễm vi khuẩn corona, nhưng các thuốc chích ngừa thì vẫn cung cấp sự bảo vệ tốt nhất.