GENEVA, Thụy Sĩ (NV) – Hơn 55 triệu người trên thế giới hiện đang phải sống với bệnh mất trí (dementia), thường còn được gọi là “bệnh lẫn.” Theo Tổ Chức Y Tế Quốc Tế (WHO), chứng bệnh về rối loạn thần kinh này khiến người bệnh bị mất khả năng nhớ, gây ra các phí tổn trị giá khoảng $1.3 ngàn tỷ cho thế giới mỗi năm, theo bản tin của hãng thông tấn Reuters hôm Thứ Năm, 2 Tháng Chín.
Chứng bệnh sẽ ngày một nặng này có thể do bị tai biến mạch máu não, bị tổn thương não hay do bệnh Alzheimer. Với dân số thế giới ngày càng già nua hơn, số bệnh nhân dự trù sẽ tăng lên tới 78 triệu người vào năm 2030, và 139 triệu người vào năm 2050, theo bản báo cáo của WHO.


Có các hoạt động cần sự suy nghĩ cũng giúp giảm nguy cơ bệnh lẫn. (Hình minh họa: Carsten Koall/Getty Images)


Hiện chỉ có khoảng 25% các quốc gia trên thế giới là có chính sách rõ ràng để hỗ trợ các bệnh nhân bị bệnh mất trí và gia đình của họ, do vậy WHO kêu gọi có sự gia tăng các biện pháp đối phó với mối đe dọa cho sức khỏe công chúng này.
“Bệnh mất trí khiến hàng triệu người mất đi trí nhớ của họ, mất đi sư độc lập và phẩm cách của họ, nhưng cũng làm mất đi những con người chúng ta từng biết và yêu mến,” theo lời tổng thư ký tổ chức WHO, ông Tedros Adhanom Ghebreyesus.
Ông nói thêm rằng: “Thế giới hiện đang bỏ mặc những người bị bệnh mất trí, và điều này ảnh hưởng đến tất cả chúng ta.”
Các bộ trưởng y tế của thế giới vào năm 2015 đã đồng ý về một kế hoạch toàn cầu, gồm cả việc định bệnh sớm sủa và có sự chăm sóc cần thiết, nhưng hiện không đạt được các chỉ tiêu đề ra cho năm 2025.


Vận động thường xuyên giúp giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí. (Hình minh họa: Sean Gallup/Getty Images)Bà Katrin Seeher, một chuyên gia về sức khỏe tâm thần của WHO, nói trong cuộc họp báo rằng “Chứng bệnh mất trí nhớ là một vấn đề sức khỏe toàn cầu và không chỉ thấy ở các nước giàu có. Trên thực tế, có hơn 60% trường hợp người bị bệnh mất trí sống tại các quốc gia có lợi tức trung bình và nghèo.”
Thuốc men, sản phẩm vệ sinh cá nhân và các điều chỉnh trong nhà cho các bệnh nhân mất trí là những điều có được nhiều hơn ở các quốc gia giàu, một phần cũng vì được chính quyền tài trợ, bồi hoàn nhiều hơn, theo bản báo cáo.
Bệnh mất trí ảnh hưởng tới trí nhớ, khả năng nhận thức, phán đoán, nói chuyện cùng là các sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.


Nhiều cơ quan và tổ chức thường xuyên nêu vấn đề bệnh mất trí nhớ. (Hình minh họa: Mike Coppola/Getty Images for AARP)Bà Seeher nói rằng bệnh mất trí cũng có thể thấy ở những người dưới 65 tuổi, với các trường hợp xảy ra sớm của bệnh được thấy ở khoảng 10% của tất cả các trường hợp bị chứng bệnh mất trí.
Tuy nhiên sự phát triển của bệnh mất trí không phải là điều không tránh khỏi và một số yếu tố góp phần gây bệnh có thể được giảm đi bằng cách kiểm soát tình trạng áp huyết cao, tiểu đường, cách ăn uống, chống tình trạng trầm cảm, cũng như do uống rượu và hút thuốc, theo WHO.
Chuyên gia Tarun Dua của WHO nói rằng “Đây là những điều chúng ta có thể làm được để trợ giúp sức khỏe của trí óc và giảm thiểu sự suy thoái về nhận thức cùng là rủi ro bị chứng bệnh mất trí. Đây là những điều chúng ta có thể khởi sự làm từ khi còn trẻ.” (V.Giang)