Tweet
"Omicron" tuy có những đột biến đáng sợ nhưng điều đó không đồng nghĩa là các đột biến sẽ phối hợp tốt với nhau.
Biến thể Omicron đã khiến cho giới khoa học lo ngại do một số lượng đột biến nhiều đến bất thường (50), trong đó có ít nhất là 26 đột biến mới. Nhưng có nhiều hơn không nhất thiết đồng nghĩa là sẽ tồi tệ hơn. Các đột biến khi kết hợp có thể khiến cho một loại virus trở nên đáng sợ hơn, nhưng chúng cũng có thể sẽ tiêu diệt lẫn nhau.
(Ảnh minh họa: Siasat)
Jesse Bloom, chuyên gia về Sinh học Tiến hóa tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson (Mỹ), có giải thích: "Về nguyên tắc, các đột biến cũng có thể chống lại với nhau. Tuy nhiên, trong trường hợp này, sự chọn lọc tiến hóa có nhiều khả năng dẫn đến sự lây lan của một biến thể mới với các tổ hợp đột biến sẽ có khả năng thuận lợi hơn là bất lợi".
Penny Moore, nhà virus học tại Viện Quốc gia về Các bệnh truyền nhiễm ở Nam Phi, cũng nhận định: "Điều quan trọng là phải tiến hành đánh giá toàn diện con virus này".
Biến thể Omicron đang khiến cho giới khoa học phải đẩy mạnh tốc độ nghiên cứu hơn nữa
Đội nghiên cứu của tiến sĩ Moore nằm trong số rất nhiều chuyên gia đang gấp rút tìm hiểu xem liệu vaccine hiện hành có thể hoạt động hữu hiệu trước biến thể Omicron hay không. Họ thậm chí còn tạo ra phiên bản virus nhân tạo có chứa tất cả các đột biến của Omicron để tìm hiểu rõ hơn.
Trên thực tế, có một bài học mà các chuyên gia đã gặp phải từ năm 2020, khi biến thể Beta xuất hiện ở Nam Phi. Họ dự đoán Beta này có thể né tránh được miễn dịch nhờ vào một loại đột biến mang tên E484K. Nhưng đồng thời, Beta còn có thêm 2 đột biến khác gây ảnh hưởng đến độ nhạy của vaccine.
"Sự kết hợp của 3 loại đột biến cho khả năng kháng thuốc cao hơn so với chỉ một mình E484K", theo nhận định của tiến sĩ Moore. Do đó, nếu chỉ nghiên cứu 1 đột biến riêng lẻ sẽ gây ra những kết quả sai lệch.
Omicron có thể tự hủy diệt?
Quay trở lại với Omicron, biến thể này có chứa một loại đột biến có tên N501Y, được cho là sẽ giúp virus bám chặt hơn vào tế bào cơ thể người. Đột biến này từng xuất hiện ở biến thể Alpha và làm đẩy nhanh khả năng lây lan của biến thể này.
"Nhưng hãy nhớ là rốt cục, Delta, biến thể không có chứa các đột biến đó, lại chiếm ưu thế hơn so với Alpha", Bloom giãi thích thêm. "Đó là bởi biến thể Delta cũng có những đột biến cho phép làm tăng khả năng lây lan nhanh".
Khả năng lây lan của một virus không chỉ phụ thuộc vào việc nó bám vào tế bào như thế nào, mà còn ở sự ổn định của virus, khả năng nhân bản của nó trong đường hô hấp, và mật độ virus trong từng lít hơi thở người.
Omicron có chứa nhiều đột biến được cho là đã giúp nó bám chặt vào tế bào con người hơn. "Nhưng khi hoạt động cùng với nhau, có thể tác dụng sẽ khác đi", Bloom nhân định. Do đó, ông chưa thể dự đoán được biến thể này sẽ vận hành như thế nào khi lọt vào cơ thể người. Điều này cần thêm các nghiên cứu hiện đang được thực hiện trên phạm vi toàn cầu để có thể đưa ra kết luận thỏa đáng hơn.
Nguồn: N.Y. Times
Biến thể Omicron đã khiến cho giới khoa học lo ngại do một số lượng đột biến nhiều đến bất thường (50), trong đó có ít nhất là 26 đột biến mới. Nhưng có nhiều hơn không nhất thiết đồng nghĩa là sẽ tồi tệ hơn. Các đột biến khi kết hợp có thể khiến cho một loại virus trở nên đáng sợ hơn, nhưng chúng cũng có thể sẽ tiêu diệt lẫn nhau.
(Ảnh minh họa: Siasat)
Jesse Bloom, chuyên gia về Sinh học Tiến hóa tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson (Mỹ), có giải thích: "Về nguyên tắc, các đột biến cũng có thể chống lại với nhau. Tuy nhiên, trong trường hợp này, sự chọn lọc tiến hóa có nhiều khả năng dẫn đến sự lây lan của một biến thể mới với các tổ hợp đột biến sẽ có khả năng thuận lợi hơn là bất lợi".
Penny Moore, nhà virus học tại Viện Quốc gia về Các bệnh truyền nhiễm ở Nam Phi, cũng nhận định: "Điều quan trọng là phải tiến hành đánh giá toàn diện con virus này".
Biến thể Omicron đang khiến cho giới khoa học phải đẩy mạnh tốc độ nghiên cứu hơn nữa
Đội nghiên cứu của tiến sĩ Moore nằm trong số rất nhiều chuyên gia đang gấp rút tìm hiểu xem liệu vaccine hiện hành có thể hoạt động hữu hiệu trước biến thể Omicron hay không. Họ thậm chí còn tạo ra phiên bản virus nhân tạo có chứa tất cả các đột biến của Omicron để tìm hiểu rõ hơn.
Trên thực tế, có một bài học mà các chuyên gia đã gặp phải từ năm 2020, khi biến thể Beta xuất hiện ở Nam Phi. Họ dự đoán Beta này có thể né tránh được miễn dịch nhờ vào một loại đột biến mang tên E484K. Nhưng đồng thời, Beta còn có thêm 2 đột biến khác gây ảnh hưởng đến độ nhạy của vaccine.
"Sự kết hợp của 3 loại đột biến cho khả năng kháng thuốc cao hơn so với chỉ một mình E484K", theo nhận định của tiến sĩ Moore. Do đó, nếu chỉ nghiên cứu 1 đột biến riêng lẻ sẽ gây ra những kết quả sai lệch.
Omicron có thể tự hủy diệt?
Quay trở lại với Omicron, biến thể này có chứa một loại đột biến có tên N501Y, được cho là sẽ giúp virus bám chặt hơn vào tế bào cơ thể người. Đột biến này từng xuất hiện ở biến thể Alpha và làm đẩy nhanh khả năng lây lan của biến thể này.
"Nhưng hãy nhớ là rốt cục, Delta, biến thể không có chứa các đột biến đó, lại chiếm ưu thế hơn so với Alpha", Bloom giãi thích thêm. "Đó là bởi biến thể Delta cũng có những đột biến cho phép làm tăng khả năng lây lan nhanh".
Khả năng lây lan của một virus không chỉ phụ thuộc vào việc nó bám vào tế bào như thế nào, mà còn ở sự ổn định của virus, khả năng nhân bản của nó trong đường hô hấp, và mật độ virus trong từng lít hơi thở người.
Omicron có chứa nhiều đột biến được cho là đã giúp nó bám chặt vào tế bào con người hơn. "Nhưng khi hoạt động cùng với nhau, có thể tác dụng sẽ khác đi", Bloom nhân định. Do đó, ông chưa thể dự đoán được biến thể này sẽ vận hành như thế nào khi lọt vào cơ thể người. Điều này cần thêm các nghiên cứu hiện đang được thực hiện trên phạm vi toàn cầu để có thể đưa ra kết luận thỏa đáng hơn.
Nguồn: N.Y. Times
Attached Files
Comment