Tweet
"Hiệu ứng Nocebo" làm cho nhiều người tưởng họ bị phản ứng phụ do vaccine Covid
Translated from The Guardian's article ‘Nocebo effect’: two-thirds of Covid jab reactions not caused by vaccine, study suggests
By Ian Sample, on 17-01-2022
Hiệu ứng Nocebo là phiên bản song sinh tiêu cực của Hiệu ứng Placebo (giả dược). Các nhà nghiên cứu tại Mỹ cho thấy hiệu ứng Nocebo chịu trách nhiệm cho rất nhiều trường hợp bị đau đầu và mệt mỏi sau tiêm vaccine.
Ảnh bởi: Nicolas Economou/NurPhoto/Rex/Shutterstock
Các nhà nghiên cứu cho biết, hơn ⅔ những phản ứng phụ thường thấy sau khi tiêm vaccine Covid là do hiệu ứng Nocebo gây nên, chứ không phải do tác dụng của vaccine.
Từ số liệu của 12 cuộc thử nghiệm lâm sàng vaccines Covid, họ thấy hiệu ứng Nocebo gây nên 76% phản ứng có hại thường thấy sau khi tiêm mũi đầu tiên và gần 52% sau mũi thứ hai.
Các phát hiện cho thấy, một phần đáng kể những triệu chứng nhẹ sau tiêm, như là đau đầu, mệt mỏi thoáng qua và đau ở vùng tiêm không phải do các thành phần của vaccine, mà là do những nhân tố khác được cho là gây nên phản ứng nocebo. Ngoài ra, sự lo âu/ kỳ vọng và những hiểu lầm về việc sẽ có các triệu chứng khi tiêm vaccine cũng gây nên điều này.
Dựa trên các kết quả thu được, các nhà nghiên cứu cho rằng sẽ tốt hơn nếu phổ cập kiến thức về hiệu ứng nocebo cho công chúng. Điều này sẽ giảm bớt những lo lắng đang khiến một số người do dự và cải thiện số lượng người đi tiêm vaccine.
Ted Kaptchuk, giáo sư về sức khỏe toàn cầu và y học xã hội từ trường Y khoa Harvard, và là tác giả đứng đầu nghiên cứu trên, cho biết: “Việc trao đổi với bệnh nhân về các phản ứng phụ sau tiêm vaccine tương tự khi ta dùng giả dược trong các thử nghiệm thuốc ngẫu nhiên có đối chứng. Điều này thực sự sẽ giúp bệnh nhân giảm thiểu lo âu và khiến họ để ý hơn về các phản ứng phụ. Nhưng chúng ta cần thêm nhiều nghiên cứu nữa.”
Kaptchuck và bác sĩ Julia Haas tại Trung tâm Y tế Beth Israel Deaconess ở Boston phân tích những trường hợp có biến cố bất lợi được ghi nhận trong nhiều thử nghiệm lâm sàng của vaccine Covid. Trong mỗi thử nghiệm, họ tiêm dung dịch nước muối sinh lý cho nhóm đối chứng thay vì vaccine. Lưu ý: nghiên cứu này không xét đến các biến cố bất lợi nghiêm trọng như là đông máu hoặc viêm cơ tim. Các nhà nghiên cứu mô tả lại trên Jama Network Open rằng, sau khi tiêm mũi đầu tiên, hơn 35% người trong nhóm đối chứng (tiêm nước muối) trải qua các triệu chứng được coi như là phản ứng phụ “toàn thân”, chẳng hạn nhức đầu và mệt mỏi, 16% được ghi nhận có những triệu chứng khu trú đặc trưng bao gồm đau cánh tay, mẩn đỏ hoặc sưng ở vùng tiêm.
Đúng như dự đoán, những người thuộc nhóm tiêm vaccine sau mũi đầu tiên dễ bị các phản ứng phụ hơn. Khoảng 46% được ghi nhận có những triệu chứng toàn thân và ⅔ bị đau cánh tay hoặc những triệu chứng khu trú khác quanh vùng tiêm.
Khi các nhà nghiên cứu phân tích các phản ứng phụ xảy ra sau khi tiêm mũi hai, họ phát hiện ra tỷ lệ bị đau đầu hoặc các triệu chứng toàn thân khác ở nhóm tiêm vaccine cao gấp 2 lần so với nhóm đối chứng, lần lượt là 61% (nhóm tiêm vaccine) và 32% (nhóm đối chứng). Sự khác biệt thậm chí còn lớn hơn khi xem xét những triệu chứng khu trú, nhóm tiêm vaccine đạt 73% và nhóm đối chứng đạt 12%. Nói chung, các nhà nghiên cứu tính toán được rằng hiệu ứng nocebo gây ra khoảng ⅔ những phản ứng phụ thường thấy ghi nhận từ những cuộc thử nghiệm lâm sàng vaccine Covid, đặc biệt là đau đầu và mệt mỏi. Đây là hai phản ứng phụ sau tiêm được liệt kê nhiều nhất trong các tờ giới thiệu về vaccine Covid.
Trong khi bằng chứng đang chỉ ra rằng thông tin về phản ứng phụ có thể khiến mọi người hiểu lầm về các triệu chứng liên quan đến vaccine, hoặc khiến mọi người lo lắng thái quá về việc đó, Kaptchuk lại lập luận rằng nên đưa thêm nhiều thông tin hơn về phản ứng phụ. Ông nói: “Đa số các nhà nghiên cứu cho rằng không nên nói quá nhiều với bệnh nhân về các phản ứng phụ để giảm bớt lo lắng cho họ. Nhưng tôi nghĩ điều đó là sai. Sự trung thực luôn mang lại kết quả tốt và lâu bền.”
Nguoi dich: Ha Do Thanh
Bien tap: Tran Tuan Hanh - Chau Tran
Translated from The Guardian's article ‘Nocebo effect’: two-thirds of Covid jab reactions not caused by vaccine, study suggests
By Ian Sample, on 17-01-2022
Hiệu ứng Nocebo là phiên bản song sinh tiêu cực của Hiệu ứng Placebo (giả dược). Các nhà nghiên cứu tại Mỹ cho thấy hiệu ứng Nocebo chịu trách nhiệm cho rất nhiều trường hợp bị đau đầu và mệt mỏi sau tiêm vaccine.
Các nhà khoa học Mỹ đã tìm thấy ‘hiệu ứng nocebo’ chịu trách nhiệm cho 76% các phản ứng có hại thường thấy sau khi tiêm mũi đầu tiên và gần 52% sau khi tiêm mũi thứ hai.
Ảnh bởi: Nicolas Economou/NurPhoto/Rex/Shutterstock
Các nhà nghiên cứu cho biết, hơn ⅔ những phản ứng phụ thường thấy sau khi tiêm vaccine Covid là do hiệu ứng Nocebo gây nên, chứ không phải do tác dụng của vaccine.
Từ số liệu của 12 cuộc thử nghiệm lâm sàng vaccines Covid, họ thấy hiệu ứng Nocebo gây nên 76% phản ứng có hại thường thấy sau khi tiêm mũi đầu tiên và gần 52% sau mũi thứ hai.
Các phát hiện cho thấy, một phần đáng kể những triệu chứng nhẹ sau tiêm, như là đau đầu, mệt mỏi thoáng qua và đau ở vùng tiêm không phải do các thành phần của vaccine, mà là do những nhân tố khác được cho là gây nên phản ứng nocebo. Ngoài ra, sự lo âu/ kỳ vọng và những hiểu lầm về việc sẽ có các triệu chứng khi tiêm vaccine cũng gây nên điều này.
Dựa trên các kết quả thu được, các nhà nghiên cứu cho rằng sẽ tốt hơn nếu phổ cập kiến thức về hiệu ứng nocebo cho công chúng. Điều này sẽ giảm bớt những lo lắng đang khiến một số người do dự và cải thiện số lượng người đi tiêm vaccine.
Ted Kaptchuk, giáo sư về sức khỏe toàn cầu và y học xã hội từ trường Y khoa Harvard, và là tác giả đứng đầu nghiên cứu trên, cho biết: “Việc trao đổi với bệnh nhân về các phản ứng phụ sau tiêm vaccine tương tự khi ta dùng giả dược trong các thử nghiệm thuốc ngẫu nhiên có đối chứng. Điều này thực sự sẽ giúp bệnh nhân giảm thiểu lo âu và khiến họ để ý hơn về các phản ứng phụ. Nhưng chúng ta cần thêm nhiều nghiên cứu nữa.”
Kaptchuck và bác sĩ Julia Haas tại Trung tâm Y tế Beth Israel Deaconess ở Boston phân tích những trường hợp có biến cố bất lợi được ghi nhận trong nhiều thử nghiệm lâm sàng của vaccine Covid. Trong mỗi thử nghiệm, họ tiêm dung dịch nước muối sinh lý cho nhóm đối chứng thay vì vaccine. Lưu ý: nghiên cứu này không xét đến các biến cố bất lợi nghiêm trọng như là đông máu hoặc viêm cơ tim. Các nhà nghiên cứu mô tả lại trên Jama Network Open rằng, sau khi tiêm mũi đầu tiên, hơn 35% người trong nhóm đối chứng (tiêm nước muối) trải qua các triệu chứng được coi như là phản ứng phụ “toàn thân”, chẳng hạn nhức đầu và mệt mỏi, 16% được ghi nhận có những triệu chứng khu trú đặc trưng bao gồm đau cánh tay, mẩn đỏ hoặc sưng ở vùng tiêm.
Đúng như dự đoán, những người thuộc nhóm tiêm vaccine sau mũi đầu tiên dễ bị các phản ứng phụ hơn. Khoảng 46% được ghi nhận có những triệu chứng toàn thân và ⅔ bị đau cánh tay hoặc những triệu chứng khu trú khác quanh vùng tiêm.
Khi các nhà nghiên cứu phân tích các phản ứng phụ xảy ra sau khi tiêm mũi hai, họ phát hiện ra tỷ lệ bị đau đầu hoặc các triệu chứng toàn thân khác ở nhóm tiêm vaccine cao gấp 2 lần so với nhóm đối chứng, lần lượt là 61% (nhóm tiêm vaccine) và 32% (nhóm đối chứng). Sự khác biệt thậm chí còn lớn hơn khi xem xét những triệu chứng khu trú, nhóm tiêm vaccine đạt 73% và nhóm đối chứng đạt 12%. Nói chung, các nhà nghiên cứu tính toán được rằng hiệu ứng nocebo gây ra khoảng ⅔ những phản ứng phụ thường thấy ghi nhận từ những cuộc thử nghiệm lâm sàng vaccine Covid, đặc biệt là đau đầu và mệt mỏi. Đây là hai phản ứng phụ sau tiêm được liệt kê nhiều nhất trong các tờ giới thiệu về vaccine Covid.
Trong khi bằng chứng đang chỉ ra rằng thông tin về phản ứng phụ có thể khiến mọi người hiểu lầm về các triệu chứng liên quan đến vaccine, hoặc khiến mọi người lo lắng thái quá về việc đó, Kaptchuk lại lập luận rằng nên đưa thêm nhiều thông tin hơn về phản ứng phụ. Ông nói: “Đa số các nhà nghiên cứu cho rằng không nên nói quá nhiều với bệnh nhân về các phản ứng phụ để giảm bớt lo lắng cho họ. Nhưng tôi nghĩ điều đó là sai. Sự trung thực luôn mang lại kết quả tốt và lâu bền.”
Nguoi dich: Ha Do Thanh
Bien tap: Tran Tuan Hanh - Chau Tran