Các tập san nghiên cứu khoa học và y khoa đã cho thu hồi hơn 300 bài báo về COVID-19 do vi phạm các tiêu chuẩn đạo đức và lo ngại về giá trị về mặt khoa học của các ấn phẩm.
Retraction Watch đã cung cấp một danh sách dài các bài báo về COVID-19 đã bị thu hồi, từ "Acute kidney injury associated with COVID-19" (Chấn thương thận cấp tính liên quan đến COVID-19") đến "Can Your AI Differentiate Cats from COVID-19" (AI có thể phân biệt mèo với COVID-19 hay không?")
Tổng cộng đã có 330 tài liệu nghiên cứu hiện đã bị cho rút lại.
Chuyên gia nghiên cứu cao cấp Gunnveig Grødeland tại Viện Miễn dịch học thuộc Đại học ở Oslo, Na Uy, đã xem qua danh sách này và lý do mà tại sao các bài báo đã bị cho thu hồi lại. Bà cho biết, trong thời kỳ đại dịch, các chuyên gia đã thỏa hiệp với các tiêu chuẩn đạo đức và cố gắng để có thêm nhiều ấn phẩm được phê duyệt hoặc đạt được các tiêu chuẩn đạo đức nhanh hơn.
Mặc dù việc cập nhật hoặc thay đổi một số bài báo để cho công bố dưới hình thức khác là điều khá tự nhiên, nhưng có một số bài báo đã bị thu hồi lại do các chuyên gia nghiên cứu đã không nhận được sự đồng tình trong quá trình nghiên cứu.
"Tất nhiên là cuộc nghiên cứu sẽ bị rút lại sau khi phát hiện ra vấn đề vi phạm nguyên tắc về đạo đức nghề nghiệp", bà Grødeland nói với Khrono, một tờ báo chuyên nghiên cứu và giáo dục ngành đại học của Na Uy.
Bà chỉ ra rằng, các bài báo khác đã bị rút lại sau khi các biên tập viên nhận thấy rằng các chiến lược của các bài báo đã gây ra ấn tượng sai trên phương tiện truyền thông khi được khuyến cáo là phương pháp điều trị hoặc phòng ngừa COVID-19 xa rời với thực tế.
Bà nói rằng, cần phải thu hồi những loại bài báo này vì chúng truyền đạt những điều mà cả tác giả của bài báo cũng như tổ chức của họ đều không thể chứng minh xác thực, rõ ràng.
Ngoài ra, một số cuộc nghiên cứu không có hội đủ con số mẫu đủ lớn.
Khi có nhiều đối tượng hơn, các chuyên gia nghiên cứu sẽ không thể duy trì được kết luận giống như trước đó về tác dụng tốt xấu của thuốc.
Hàng trăm bài báo nói về COVID-19 không đạt các tiêu chuẩn về biên tập và tính khoa học đã bị xóa. (Ảnh: Kena Betancur/Hình ảnh Getty)
Đã có khoảng 90,000 đến 300,000 bài báo nói về chủ đề COVID-19 kể từ khi bắt đầu đại dịch, thấp hơn so với các đại dịch khác "theo mức độ nghiêm trọng".
Một cuộc điều tra của Đại học Monash đã thông báo rằng, ngay cả sau khi đã cho thu hồi các bài báo không chính xác , chúng vẫn tiếp tục được trích dẫn tràn lan.
Đại học Monash cho biết vào tháng 10/2022: "Trong số hơn 270,000 bài báo nói về COVID-19 nộp trực tuyến kể từ khi bắt đầu đại dịch, có 212 bài báo sau khi bị rút lại, đã được trích dẫn lại đến 2,697 lần, trung bình 7 lần cho mỗi bài báo".
"Một chút ngoài tầm tay"
Bà Grødeland nói rằng, lý do một phần là do có khá nhiều người đột nhiên bắt đầu tiến hành nghiên cứu về một chủ đề mà họ thực sự hiểu biết tương đối ít.
Ngay cả những tập san uy tín như The Lancet cũng đăng lên những bài báo đó.
Một trong những nghiên cứu của The Lancet thậm chí đã khiến cho cả Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và chính phủ của nhiều quốc gia đã ngừng việc thử nghiệm toàn diện về mức hiệu quả của hydroxychloroquine đối với COVID-19.
Nghiên cứu mở rộng của The Lancet, được cho là có sự gian lận trong nghiên cứu, cho biết loại thuốc này đã làm gia tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim và tử vong cho bệnh nhân COVID-19.
Ảnh chụp màn hình vào ngày 24/12/2020 của thelancet.com, cho thấy nghiên cứu bị thu hồi đã khiến cho một số quốc gia đã cấm sử dụng hydroxychloroquine để điều trị COVID-19. (Ảnh chụp màn hình/TheLancet.com)
Tuy nhiên, các chuyên gia nghiên cứu vaccine chỉ ra rằng, hầu hết các bài báo bị thu hồi đã được công bố trên các tập san nhỏ hơn.
Bà Grødeland cho biết: "Phần lớn các bài báo đã bị thu hồi được đăng trên các tập san ít thú vị hơn. Chính họ là những người bị ảnh hưởng chủ yếu bởi việc thu hồi này".
Nhưng có một số nơi thường chưa từng thực hiện bất cứ cuộc nghiên cứu nào, đột nhiên lại bắt đầu cho tiến hành nghiên cứu sau khi nhận sự tài trợ từ các bệnh viện địa phương.
Bà nói: "Có thể điều đó đã khiến cho mọi thứ vượt quá tầm mức kiểm soát ở một số nơi".
"Bị mất thính lực"?
Một trường hợp gần đây nhất từ Đại học ở Manchester, Anh quốc, đã cho quay lại một cuộc nghiên cứu trước đó vào năm 2021 cho biết COVID-19 có liên quan đến mất thính lực, ù tai và chóng mặt.
Các chuyên gia nghiên cứu cho biết họ đã xác định được khoảng 60 cuộc nghiên cứu đã thông báo về các vấn đề về tiền đình-thính giác ở những người được xác nhận bị nhiễm COVID-19.
Giáo sư về tai-mũi-họng tại Đại học ở Manchester, ông Kevin Munro cho biết: "Phân tích của chúng tôi về các thông tin số liệu tổng hợp, được công bố trên tập san the International Journal of Audiology, cho thấy có từ 7 đến 15% người trưởng thành có chẩn đoán bị nhiễm COVID-19 báo cáo các triệu chứng tiền đình-thính giác".
"Triệu chứng phổ biến nhất là bị ù tai, sau đó là khó nghe và chóng mặt".
Hai năm sau, sau khi người ta xem xét virus chính là nguyên nhân gây ra một loạt vấn đề về sức khỏe, bao gồm rối loạn về thính giác, chính trường đại học này đã công bố một nghiên cứu mới kết luận rằng việc mất thính giác khó có thể do COVID-19 gây ra.
Giới khoa học hiện đã kết luận rằng, việc bị mất thính lực không phải là do COVID-19 gây ra. (Ảnh: Ground Picture/Shutterstock)
Tác giả chính và bác sĩ về tai-mũi-họng Anisa Visram đã giải thích ra lý do.
Cô Visram cho biết trong một thông cáo: "Chúng tôi biết rằng các loại virus như sởi, quai bị, và viêm màng não có thể làm hư hỏng hệ thống thính giác ở người"
"Ai cũng biết rằng COVID-19 có thể có ảnh hưởng xấu đến khứu giác và vị giác, vì vậy thật hợp lý khi cho rằng COVID-19 cũng có thể tác động ít nhiều đến thính giác".
Cô Visram bảo đảm rằng, cuộc nghiên cứu hiện tại của họ được thiết kế và thực hiện tốt và là sự đánh giá kỹ lưỡng nhất về thính giác ở những người bị nhiễm COVID-19.
Ông Munro cũng thừa nhận rằng, chính họ có thể đã thực hiện nghiên cứu trước đó quá vội vàng.
Ông nói: "Cần phải nhất thiết tiến hành các nghiên cứu qua việc chẩn đoán và kết quả lâm sàng cẩn thận này để điều tra về những tác động lâu dài của COVID-19 đối với hệ thống thính giác ở người".
"Nhiều cuộc nghiên cứu trước đây đã được công bố nhanh chóng trong thời kỳ đại dịch nhưng thiếu sự chặt chẽ cần thiết về mặt khoa học".
Giáo sư Richard Ramsden, người được ủy thác tại Dowager Countess Eleanor Peel Trust, nói thêm: "Không rõ đây là những sự phát hiện ngẫu nhiên hay virus COVID-19 đang làm hỏng hệ thống thính giác".
"Mặc dù các cuộc nghiên cứu không thể loại trừ khả năng bị mất thính lực không thường xuyên do COVID-19, nhưng giờ đây chúng ta biết rằng đối với hầu hết mọi người, không có gì cần phải quá lo lắng và sợ hải cả".
Retraction Watch đã cung cấp một danh sách dài các bài báo về COVID-19 đã bị thu hồi, từ "Acute kidney injury associated with COVID-19" (Chấn thương thận cấp tính liên quan đến COVID-19") đến "Can Your AI Differentiate Cats from COVID-19" (AI có thể phân biệt mèo với COVID-19 hay không?")
Tổng cộng đã có 330 tài liệu nghiên cứu hiện đã bị cho rút lại.
Chuyên gia nghiên cứu cao cấp Gunnveig Grødeland tại Viện Miễn dịch học thuộc Đại học ở Oslo, Na Uy, đã xem qua danh sách này và lý do mà tại sao các bài báo đã bị cho thu hồi lại. Bà cho biết, trong thời kỳ đại dịch, các chuyên gia đã thỏa hiệp với các tiêu chuẩn đạo đức và cố gắng để có thêm nhiều ấn phẩm được phê duyệt hoặc đạt được các tiêu chuẩn đạo đức nhanh hơn.
Mặc dù việc cập nhật hoặc thay đổi một số bài báo để cho công bố dưới hình thức khác là điều khá tự nhiên, nhưng có một số bài báo đã bị thu hồi lại do các chuyên gia nghiên cứu đã không nhận được sự đồng tình trong quá trình nghiên cứu.
"Tất nhiên là cuộc nghiên cứu sẽ bị rút lại sau khi phát hiện ra vấn đề vi phạm nguyên tắc về đạo đức nghề nghiệp", bà Grødeland nói với Khrono, một tờ báo chuyên nghiên cứu và giáo dục ngành đại học của Na Uy.
Bà chỉ ra rằng, các bài báo khác đã bị rút lại sau khi các biên tập viên nhận thấy rằng các chiến lược của các bài báo đã gây ra ấn tượng sai trên phương tiện truyền thông khi được khuyến cáo là phương pháp điều trị hoặc phòng ngừa COVID-19 xa rời với thực tế.
Bà nói rằng, cần phải thu hồi những loại bài báo này vì chúng truyền đạt những điều mà cả tác giả của bài báo cũng như tổ chức của họ đều không thể chứng minh xác thực, rõ ràng.
Ngoài ra, một số cuộc nghiên cứu không có hội đủ con số mẫu đủ lớn.
Khi có nhiều đối tượng hơn, các chuyên gia nghiên cứu sẽ không thể duy trì được kết luận giống như trước đó về tác dụng tốt xấu của thuốc.
Hàng trăm bài báo nói về COVID-19 không đạt các tiêu chuẩn về biên tập và tính khoa học đã bị xóa. (Ảnh: Kena Betancur/Hình ảnh Getty)
Đã có khoảng 90,000 đến 300,000 bài báo nói về chủ đề COVID-19 kể từ khi bắt đầu đại dịch, thấp hơn so với các đại dịch khác "theo mức độ nghiêm trọng".
Một cuộc điều tra của Đại học Monash đã thông báo rằng, ngay cả sau khi đã cho thu hồi các bài báo không chính xác , chúng vẫn tiếp tục được trích dẫn tràn lan.
Đại học Monash cho biết vào tháng 10/2022: "Trong số hơn 270,000 bài báo nói về COVID-19 nộp trực tuyến kể từ khi bắt đầu đại dịch, có 212 bài báo sau khi bị rút lại, đã được trích dẫn lại đến 2,697 lần, trung bình 7 lần cho mỗi bài báo".
"Một chút ngoài tầm tay"
Bà Grødeland nói rằng, lý do một phần là do có khá nhiều người đột nhiên bắt đầu tiến hành nghiên cứu về một chủ đề mà họ thực sự hiểu biết tương đối ít.
Ngay cả những tập san uy tín như The Lancet cũng đăng lên những bài báo đó.
Một trong những nghiên cứu của The Lancet thậm chí đã khiến cho cả Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và chính phủ của nhiều quốc gia đã ngừng việc thử nghiệm toàn diện về mức hiệu quả của hydroxychloroquine đối với COVID-19.
Nghiên cứu mở rộng của The Lancet, được cho là có sự gian lận trong nghiên cứu, cho biết loại thuốc này đã làm gia tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim và tử vong cho bệnh nhân COVID-19.
Ảnh chụp màn hình vào ngày 24/12/2020 của thelancet.com, cho thấy nghiên cứu bị thu hồi đã khiến cho một số quốc gia đã cấm sử dụng hydroxychloroquine để điều trị COVID-19. (Ảnh chụp màn hình/TheLancet.com)
Tuy nhiên, các chuyên gia nghiên cứu vaccine chỉ ra rằng, hầu hết các bài báo bị thu hồi đã được công bố trên các tập san nhỏ hơn.
Bà Grødeland cho biết: "Phần lớn các bài báo đã bị thu hồi được đăng trên các tập san ít thú vị hơn. Chính họ là những người bị ảnh hưởng chủ yếu bởi việc thu hồi này".
Nhưng có một số nơi thường chưa từng thực hiện bất cứ cuộc nghiên cứu nào, đột nhiên lại bắt đầu cho tiến hành nghiên cứu sau khi nhận sự tài trợ từ các bệnh viện địa phương.
Bà nói: "Có thể điều đó đã khiến cho mọi thứ vượt quá tầm mức kiểm soát ở một số nơi".
"Bị mất thính lực"?
Một trường hợp gần đây nhất từ Đại học ở Manchester, Anh quốc, đã cho quay lại một cuộc nghiên cứu trước đó vào năm 2021 cho biết COVID-19 có liên quan đến mất thính lực, ù tai và chóng mặt.
Các chuyên gia nghiên cứu cho biết họ đã xác định được khoảng 60 cuộc nghiên cứu đã thông báo về các vấn đề về tiền đình-thính giác ở những người được xác nhận bị nhiễm COVID-19.
Giáo sư về tai-mũi-họng tại Đại học ở Manchester, ông Kevin Munro cho biết: "Phân tích của chúng tôi về các thông tin số liệu tổng hợp, được công bố trên tập san the International Journal of Audiology, cho thấy có từ 7 đến 15% người trưởng thành có chẩn đoán bị nhiễm COVID-19 báo cáo các triệu chứng tiền đình-thính giác".
"Triệu chứng phổ biến nhất là bị ù tai, sau đó là khó nghe và chóng mặt".
Hai năm sau, sau khi người ta xem xét virus chính là nguyên nhân gây ra một loạt vấn đề về sức khỏe, bao gồm rối loạn về thính giác, chính trường đại học này đã công bố một nghiên cứu mới kết luận rằng việc mất thính giác khó có thể do COVID-19 gây ra.
Giới khoa học hiện đã kết luận rằng, việc bị mất thính lực không phải là do COVID-19 gây ra. (Ảnh: Ground Picture/Shutterstock)
Tác giả chính và bác sĩ về tai-mũi-họng Anisa Visram đã giải thích ra lý do.
Cô Visram cho biết trong một thông cáo: "Chúng tôi biết rằng các loại virus như sởi, quai bị, và viêm màng não có thể làm hư hỏng hệ thống thính giác ở người"
"Ai cũng biết rằng COVID-19 có thể có ảnh hưởng xấu đến khứu giác và vị giác, vì vậy thật hợp lý khi cho rằng COVID-19 cũng có thể tác động ít nhiều đến thính giác".
Cô Visram bảo đảm rằng, cuộc nghiên cứu hiện tại của họ được thiết kế và thực hiện tốt và là sự đánh giá kỹ lưỡng nhất về thính giác ở những người bị nhiễm COVID-19.
Ông Munro cũng thừa nhận rằng, chính họ có thể đã thực hiện nghiên cứu trước đó quá vội vàng.
Ông nói: "Cần phải nhất thiết tiến hành các nghiên cứu qua việc chẩn đoán và kết quả lâm sàng cẩn thận này để điều tra về những tác động lâu dài của COVID-19 đối với hệ thống thính giác ở người".
"Nhiều cuộc nghiên cứu trước đây đã được công bố nhanh chóng trong thời kỳ đại dịch nhưng thiếu sự chặt chẽ cần thiết về mặt khoa học".
Giáo sư Richard Ramsden, người được ủy thác tại Dowager Countess Eleanor Peel Trust, nói thêm: "Không rõ đây là những sự phát hiện ngẫu nhiên hay virus COVID-19 đang làm hỏng hệ thống thính giác".
"Mặc dù các cuộc nghiên cứu không thể loại trừ khả năng bị mất thính lực không thường xuyên do COVID-19, nhưng giờ đây chúng ta biết rằng đối với hầu hết mọi người, không có gì cần phải quá lo lắng và sợ hải cả".
Comment